Giá vàng tăng phi mã báo hiệu sự sụp đổ vai trò thống trị của đồng USD?

Giá vàng liên tiếp lập kỷ lục trong thời gian gần đây, khẳng định vai trò "tài sản trú ẩn an toàn" trong thời kỳ khủng hoảng và căng thẳng địa chính trị toàn cầu tiếp tục diễn biến phức tạp.

Kim loại quý bắt đầu ghi nhận sự phát triển tích cực về giá từ năm 2022, khi để đáp lại việc Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, phương Tây đã đưa ra các biện pháp trừng phạt chưa từng có đối với Moskva.

Không chỉ có vậy, Mỹ và các đồng minh phương Tây còn đóng băng dự trữ ngoại hối của Liên bang Nga, nhưng biện pháp trên lại làm suy yếu nghiêm trọng niềm tin vào đồng đô la và euro từ nhiều quốc gia khác.

Chưa dừng lại đây, sức hấp dẫn của các loại tiền tệ nêu trên bắt đầu giảm sút trong bối cảnh lạm phát gia tăng ở cả Mỹ và nhiều nước châu Âu, càng tạo điều kiện để vàng tăng giá.

Đối với chứng khoán, tình hình gần đây cũng không có gì tích cực, có vẻ làm tăng rủi ro đối với các nhà đầu tư nước ngoài do sản lượng khi doanh thu của các công ty lớn nhất đi xuống, khiến họ phải tìm kiếm kênh đầu tư khác.

Kết quả là như trong tất cả các giai đoạn khó khăn của thị trường tài chính, sự chú ý của các nhà đầu tư và chính quyền nhiều quốc gia đã chuyển sang một loại tài sản đáng tin cậy hơn chính là vàng, mức giá hiện tại đã đạt mức cao nhất trong lịch sử là 2.740 USD/troy ounce.

Nhưng mức giá trên có lẽ chưa phải là giới hạn, khi đồng đô la suy yếu và hệ thống tài chính toàn cầu cải tổ, ngày càng có nhiều nhà đầu tư sẽ tìm kiếm một “nơi trú ẩn an toàn”, khi họ muốn “ngồi ngoài tình trạng hỗn loạn”.

Vấn đề nữa cần nhấn mạnh đó là trong năm qua, số vàng có thể mua được bằng đồng đô la Mỹ đã ít hơn một phần ba. Điều này có nghĩa là nếu bạn chuyển USD sang vàng thì sẽ nhận thấy đồng nội tệ Mỹ mất giá rất mạnh.

Còn nếu nhìn vào vàng trong mối quan hệ với rổ tiền tệ (đồng đô la Mỹ, cùng với đồng Franc Thụy Sĩ và đồng euro của châu Âu), chúng ta sẽ thấy rõ ràng kim loại quý này tự tin "đặt số tiền dự trữ của cả thế giới trên vai".

Điều này xảy ra khi nhiều quốc gia đang tăng cường đầu tư vào vàng. Một ví dụ được đưa ra là Ả Rập Saudi đã mua thêm 160 tấn kim loại quý từ năm 2022 đến thời điểm hiện tại.

Nếu tiến hành so sánh những khoản đầu tư này với thực tế là năm nay Riyadh đã phá vỡ thỏa thuận dài hạn với Washington về thanh toán bằng đô la trong ngoại thương, thì mọi thứ đều chỉ ra sự mất lòng tin ngày càng tăng đối với đồng tiền của Mỹ.

Tuy nhiên đây không phải toàn bộ bức tranh cần được nhìn thấy. Trong 3 năm qua, hơn 20 quốc gia trên thế giới đã tích cực thu hồi vàng từ các kho lưu trữ ở Mỹ và Anh.

Nhiều ngân hàng trung ương các nước đối tác của Nga cũng đang tăng cường đầu tư vào vàng. Điển hình là trong nửa đầu năm nay, Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI) đã mua 24 tấn kim loại quý.

Lượng mua vào của Ấn Độ khi chưa kết thúc năm 2024 đã nhiều hơn cả năm ngoái, thậm chí khối lượng dự trữ kim loại của RBI hiện đã lớn gấp đôi Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc.

Nhà kinh tế học người Mỹ, cựu chuyên gia tư vấn của CIA - ông James Rickards tự tin cho rằng động thái quan sát được của giá vàng báo hiệu trước sự sụp đổ của đồng đô la với tư cách đồng tiền dự trữ chủ đạo trên thế giới.

Việt Dũng