Giải ngân vốn đầu tư công tỉnh Yên Bái và bài học kinh nghiệm
Năm 2024, tỉnh Yên Bái giải ngân cao hơn bình quân chung cả nước, riêng vốn ngân sách trung ương thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia đạt trên 85%. Đứng trong nhóm 20/63 tỉnh thành phố.
Trao đổi với phóng viên Tạp chí Kinh tế Môi trường dịp đầu năm mới Ất Tỵ 2025, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Yên Bái - Đoàn Hữu Phung chia sẻ một số điểm nhấn quan trọng trong việc giải ngân vốn đầu tư công của tỉnh Yên Bái trong năm 2024.
Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Yên Bái cho biết: “Năm 2024 là năm đặc biệt quan trọng trong việc bảo đảm thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Yên Bái lần thứ 19, nhiệm kỳ 2020-2025, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025 và kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Do đó, tỉnh Yên Bái đã đặt ra mục tiêu đẩy mạnh đầu tư xây dựng, trong đó xác định đầu tư công là động lực dẫn dắt, thu hút đầu tư ngoài nhà nước, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, tạo việc làm, thu nhập cho người lao động.
Để thực hiện hoàn thành mục tiêu đề ra, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Yên Bái đã chỉ đạo sát sao, đồng thời, đã có sự nỗ lực, cố gắng của các ngành, địa phương và các đơn vị chủ đầu tư; đặc biệt việc triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp được chỉ đạo ngay từ đầu năm.
Đến nay đã giải ngân đạt 92% kế hoạch vốn, dự kiến đến hết ngày 31/01/2025, giải ngân đạt 95%; trong đó, đối với kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ giao giải ngân đạt 115% (cao hơn bình quân cả nước), đặc biệt, tỉnh Yên Bái được các Bộ, ngành trung ương đánh giá cao trong việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, thường đứng trong nhóm 20 tỉnh có kết quả giải ngân cao cả nước. Riêng vốn ngân sách trung ương thực hiện các Chương trình mục tiêu Quốc gia, tỷ lệ giải ngân đạt 98%.
Tuy nhiên, trong tổ chức triển khai thực hiện, tỉnh Yên Bái còn mốn số khó khăn, vướng mắc như công tác giải phóng mặt bằng vẫn là điểm nghẽn liên quan đến tiến độ triển khai dự án như: Công tác chuyển đổi mục đích rừng; công tác đo đạc, rà soát thực địa, xác định nguồn gốc sử dụng đất rất phức tạp; nhân lực thực hiện công tác GPMB còn hạn chế, phải kiêm nhiệm.
Các thủ tục cấp phép môi trường, phòng cháy chữa cháy còn chưa linh hoạt, công tác thẩm định giá còn nhiều bất cập, thiếu cơ sở dữ liệu về giá. Do ảnh hưởng, diễn biến phức tạp của thời tiết, đặc biệt do bão số 3 tác động mạnh đến việc triển khai thực hiện của các nhà thầu, nhiều dự án phải tạm dừng thi công.
Để đạt được những kết quả quan trọng nổi bật trong năm qua, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Yên Bái - Đoàn Hữu Phung cho rằng: “Để giải ngân vốn đầu tư công hiệu quả, đảm bảo đúng tiến độ và luôn đứng thứ hạng cao trong khu vực và cả nước, trước tiên, cần phải lập kế hoạch, kịch bản và dự báo chi tiết việc triển khai thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công: Lập kế hoạch chi tiết ngay từ đầu là yếu tố quyết định đến sự thành công trong giải ngân. Các dự án phải được nghiên cứu kỹ lưỡng về nguồn vốn, tiến độ thực hiện và các yếu tố rủi ro có thể xảy ra. Điều này giúp xác định rõ mức độ khả thi và cần thiết của mỗi dự án”.
Để đảm bảo tiến độ và hiệu quả giải ngân, việc phối hợp giữa các cơ quan, bộ ngành, địa phương là vô cùng quan trọng. Cơ quan quản lý cần chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng như các sở, ban, ngành, chính quyền địa phương để giải quyết nhanh chóng các thủ tục hành chính, giấy phép cần thiết.
Đội ngũ cán bộ quản lý dự án phải có trình độ chuyên môn cao và kinh nghiệm thực tiễn trong việc triển khai dự án. Điều này không chỉ giúp đảm bảo tiến độ mà còn giúp dự án triển khai đúng quy trình, tránh được các sai sót.
Việc đôn đốc, kiểm tra, giám sát thường xuyên và định kỳ giúp phát hiện sớm những vướng mắc, vấn đề phát sinh trong quá trình giải ngân và triển khai dự án. Điều này giúp giảm thiểu thất thoát và sai sót trong sử dụng vốn.
Chú trọng đến các dự án có tác động lớn đến phát triển kinh tế - xã hội như ưu tiên các dự án có tác động mạnh mẽ đến phát triển kinh tế - xã hội, như cơ sở hạ tầng, y tế, giáo dục, sẽ giúp giải ngân vốn đầu tư công mang lại hiệu quả lớn hơn, thúc đẩy phát triển bền vững.
Việc chỉ quan tâm đến việc giải ngân vốn mà không chú trọng đến chất lượng công trình sẽ dẫn đến việc đầu tư không hiệu quả. Các dự án đầu tư công phải đảm bảo chất lượng, có tính bền vững. Cần thiết lập các cơ chế kiểm tra chất lượng công trình trong suốt quá trình thực hiện, đảm bảo rằng các dự án không chỉ đạt tiến độ mà còn phải đạt chất lượng, không để xảy ra tình trạng "đầu tư dàn trải.
Đặc biệt quan tâm đến công tác quy hoạch, quy hoạch phải đi trước; rà soát kỹ việc lựa chọn danh mục đầu tư và làm tốt công tác chuẩn bị đầu tư, qua đó tối đa việc điều chỉnh dự án.
Ngoài ra, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về quy hoạch, đất đai, xây dựng cũng như mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng trong triển khai dự án tới người dân có đất bị thu hồi.