Giảm tải công việc chứng thực cho chủ tịch UBND cấp xã
Trước thực trạng khối lượng công việc của chủ tịch UBND xã, phường, đặc khu (cấp xã) ngày càng lớn, trong đó có nhiệm vụ chứng thực phục vụ người dân, Bộ Tư pháp đã đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định về cấp bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký, hợp đồng và giao dịch.
Khối lượng chứng thực ngày càng tăng
Theo thống kê của UBND xã Dur Kmăl (Đắk Lắk), từ ngày 1-7-2025 đến nay, địa phương đã tiếp nhận và giải quyết 164 hồ sơ chứng thực; trong đó có 135 hồ sơ chứng thực bản sao từ bản chính; 11 hồ sơ chứng thực hợp đồng, giao dịch liên quan đến tài sản là bất động sản, quyền sử dụng đất, nhà ở; 18 hồ sơ chứng thực chữ ký trong các giấy tờ, văn bản (bao gồm cả trường hợp điểm chỉ hoặc người yêu cầu không thể ký, điểm chỉ).
Cán bộ xã Dur Kmăl, tỉnh Đắk Lắk trao kết quả giải quyết thủ tục hành chính cho người dân.
Đồng chí Mai Văn Phương, Chủ tịch UBND xã Dur Kmăl cho biết: "Việc mở rộng địa giới hành chính và triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp khiến nhiệm vụ của chủ tịch UBND cấp xã ngày càng nặng nề. Do đó, cần thiết phải phân cấp, ủy quyền một số công việc, nhất là chứng thực bản sao từ bản chính và chứng thực chữ ký. Tuy nhiên, với các thủ tục chứng thực hợp đồng, giao dịch liên quan đến tài sản, đất đai, nhà ở... vốn phức tạp, giá trị lớn, nhiều điều khoản, nhiều bên tham gia thì không nên ủy quyền, mà vẫn do chủ tịch UBND cấp xã trực tiếp thực hiện".
Thực tế tại nhiều địa phương cho thấy tình trạng quá tải trong tiếp nhận, giải quyết yêu cầu chứng thực, đặc biệt ở những đơn vị hành chính cấp xã có quy mô dân số lớn. Số liệu 6 tháng đầu năm 2025 cho thấy: UBND cấp xã trên cả nước đã chứng thực hơn 20,3 triệu bản sao; chứng thực chữ ký, hợp đồng, giao dịch hơn 3,1 triệu trường hợp. Từ thực tế đó, nhiều địa phương kiến nghị Chính phủ xem xét cho phép chủ tịch UBND cấp xã được ủy quyền một số nhiệm vụ chứng thực để giảm tải công việc.
Đề xuất mở rộng đối tượng thực hiện chứng thực
Trước yêu cầu cấp thiết, Bộ Tư pháp đề xuất mở rộng đối tượng được giao nhiệm vụ chứng thực; cụ thể, “người thực hiện chứng thực” là: Chủ tịch, phó chủ tịch UBND xã, phường, đặc khu; chánh, phó chánh văn phòng HĐND và UBND cấp xã; giám đốc, phó giám đốc trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã; công chức được chủ tịch UBND cấp xã ủy quyền; công chứng viên; viên chức ngoại giao, lãnh sự tại cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài. Đáng chú ý, Bộ Tư pháp đề xuất sửa đổi thẩm quyền chứng thực từ tập thể (UBND cấp xã) sang cá nhân (chủ tịch UBND cấp xã). Chủ tịch UBND cấp xã có thể ủy quyền cho công chức có trình độ cử nhân luật trở lên, có ít nhất 2 năm công tác (không tính thời gian tập sự) trong lĩnh vực tư pháp để thực hiện ký chứng thực, sử dụng con dấu của UBND cấp xã. Việc ủy quyền có thể toàn bộ hoặc một phần nhiệm vụ chứng thực.
Luật sư Lê Văn Lên (Hãng Luật Capital, Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh) nhận định: "Đề xuất sửa đổi này sẽ thể chế hóa kịp thời Kết luận số 179-KL/TW ngày 25-7-2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về hoàn thiện tổ chức, hoạt động mô hình chính quyền địa phương hai cấp; đồng thời tạo thuận lợi cho người dân, giảm tải công việc cho chủ tịch UBND cấp xã. Điều này còn góp phần tháo gỡ khó khăn trong vận hành bộ máy, bảo đảm hoạt động chứng thực thông suốt, không gián đoạn; đồng thời nâng cao tính thống nhất, minh bạch, khả thi, hiệu quả trong áp dụng pháp luật".
Sau 10 năm thực hiện Nghị định số 23/2015/NĐ-CP, các cơ quan trong và ngoài nước đã thực hiện hơn 712 triệu việc chứng thực bản sao; hơn 58 triệu việc chứng thực chữ ký; hơn 14 triệu việc chứng thực hợp đồng, giao dịch.
