Giảm thời gian thực hiện một số bước trong quy trình bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp

Quốc hội nghe Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND.

Trong tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND do Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải trình bày nêu rõ, việc là cần thiết, nhằm tạo cơ sở pháp lý cho việc thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Việc này cũng nhằm đảm bảo thống nhất, với việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp cùng các luật có liên quan.

Dự thảo Luật lần này sẽ sửa đổi 25 Điều có nội dung liên quan đến tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và sửa đổi 20 Điều có nội dung liên quan đến giảm thời gian thực hiện một số bước trong quy trình bầu cử.

Cụ thể là, khi không thực hiện mô hình cấp huyện, dự thảo Luật đề xuất quy định UBND cấp xã quyết định việc thành lập khu vực bỏ phiếu mà không cần cấp trên phê chuẩn, vì sau khi tổ chức lại đơn vị hành chính, số lượng đầu mối cấp xã trực thuộc cấp tỉnh sẽ tăng lên rất nhiều, do đó việc giao cấp tỉnh phê chuẩn sẽ tăng nhiều thủ tục hành chính, tầng nấc trong triển khai công tác bầu cử ở địa phương, tăng khối lượng công việc quá nhiều cho cấp tỉnh. Tuy nhiên, để bảo đảm trách nhiệm và sự kiểm soát của cấp trên trực tiếp, dự thảo quy định “trường hợp cần thiết, UBND cấp tỉnh điều chỉnh việc xác định khu vực bỏ phiếu”.

Về số lượng thành viên của Ủy ban bầu cử ở cấp xã cũng được đề xuất tăng từ 9 đến 15 người, thay vì 9-11 người như Luật hiện hành, do số lượng tổ bầu cử ở cấp xã có thể tăng lên do sáp nhập.

Về thời gian thực hiện quy trình, thủ tục bầu cử, dự thảo Luật dự kiến quy định từ thời điểm cuối cùng nộp hồ sơ ứng cử đến ngày diễn ra bầu cử là 42 ngày, rút ngắn 28 ngày so với Luật hiện hành. Đồng thời, điều chỉnh thời gian từ khi nộp hồ sơ ứng cử đến ngày cuối cùng tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ hai xuống còn 2 ngày thay vì 5 ngày như hiện hành; thời hạn cuối cùng tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ hai đến ngày cuối hiệp thương lần thứ ba được đề xuất giảm xuống còn 17 ngày thay vì 30 ngày như hiện hành…

Với khoảng thời gian kể từ sau ngày bầu cử đến ngày khai mạc kỳ họp đầu tiên của Quốc hội khóa XVI, HĐND nhiệm kỳ 2026-2031, dự thảo luật điều chỉnh thời hạn công bố kết quả bầu cử, danh sách trúng cử đại biểu Quốc hội là chậm nhất 10 ngày sau bầu cử thay vì 20 ngày như hiện hành. Như vậy, sau khi thực hiện đủ các bước, thời gian khai mạc Kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khóa XVI sớm nhất có thể là 22 ngày sau ngày bầu cử. Với các quy định mới này, khoảng cách thời gian ngắn nhất từ hạn cuối nộp hồ sơ ứng cử đến ngày khai mạc Kỳ họp thứ nhất của Quốc hội, HĐND khóa mới dự kiến rút ngắn được khoảng gần 40 ngày.

Chiều nay, Quốc hội thảo luận tại Tổ về Dự thảo luật này./.

Ái Vân