Giảm thuế giá trị gia tăng: Hỗ trợ doanh nghiệp nhưng cân nhắc tác động ngân sách

Đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình Nguyễn Văn Thân phát biểu. Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN

Đại biểu Nguyễn Văn Thân (Thái Bình) tán thành với các nội dung của dự thảo Nghị quyết và việc quy định thời gian áp dụng giảm thuế là đến hết ngày 31/12/2026. Theo đại biểu Nguyễn Văn Thân, quy định này là phù hợp để doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa có định hướng chiến lược, quyết sách hoạt động trên cơ sở mức giảm thuế này.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Văn Thân cũng đề nghị đưa vào Nghị quyết về trách nhiệm của cơ quan thu và cơ quan hoàn thuế giá trị gia tăng. Bởi hiện nay, vấn đề này đang rất bức xúc trong doanh nghiệp vì lúc thu thì rất dễ nhưng lúc hoàn thuế thì rất khó.

Trong khi đó, đại biểu Trần Khánh Thu (Thái Bình) cho biết, trước bối cảnh nền kinh tế trong nước đang phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức, kinh tế thế giới có nhiều biến động không lường trước được, chính sách giảm thuế giá trị gia tăng được coi là một trong những chính sách tài khóa có hiệu lực ngay trong việc kích thích tiêu dùng.

Theo đại biểu Trần Khánh Thu thuế giá trị gia tăng tác động tới tất cả tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, tác động đến cả hoạt động sản xuất - lưu thông - tiêu dùng, có nghĩa là tác động cả đầu vào lẫn đầu ra của hoạt động kinh tế nên việc giảm thuế giá trị gia tăng tác động ngay tới toàn xã hội. Việc giảm thuế lần này đặc biệt có ý nghĩa khi thời gian tới chuẩn bị Đại hội Đảng các cấp và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Ban Chấp hành khóa mới sẽ là lực lượng tổ chức thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2025 - 2030.

Do đó, đại biểu Trần Khánh Thu cho rằng việc giảm thuế giá trị gia tăng cũng như liều thuốc kích thích hoạt động sản xuất kinh doanh là sự động viên của Đảng, Nhà nước với người dân và doanh nghiệp khi bắt tay vào thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn tới, tiến tới hoàn thành Chiến lược phát triển kinh tế giai đoạn 2021 - 2030.

Theo đại biểu Trần Khánh Thu việc mở rộng đối tượng được giảm thuế giá trị gia tăng, bổ sung thêm một số nhóm hàng hóa, dịch vụ như: sản phẩm, dịch vụ công nghệ thông tin; sản phẩm kim loại đúc sẵn và cả xăng dầu - vốn thuộc nhóm chịu thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ giúp người tiêu dùng được hưởng lợi ngay từ việc giảm giá hàng hóa, dịch vụ; doanh nghiệp được giảm chi phí đầu vào, giảm giá thành sản phẩm, qua đó tăng sức cạnh tranh và mở rộng hoạt động.

Trước ý kiến của đại biểu Trần Khánh Thu về giảm thuế với hoạt động tín dụng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho hay, các dịch vụ như hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm không thuộc đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng. Nói cách khác, các dịch vụ này không phải nộp thuế giá trị gia tăng, do đó, không điều chỉnh giảm thuế với các nhóm này.

Về ý kiến hoàn thuế của đại biểu Nguyễn Văn Thân, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, trong quy định về quản lý thuế đã chia ra 2 trường hợp hoàn thuế. Một là trường hợp thuộc đối tượng hoàn thuế trước, các cơ quan thuế, hải quan sẽ thực hiện rất nhanh. Còn trường hợp thứ hai, đó là hoàn thuế sau, sau khi kiểm tra chứng từ theo quy định của Luật Quản lý thuế sẽ hoàn thuế tối đa là 40 ngày. Bộ Tài chính sẽ tiếp tục chỉ đạo các cơ quan chuyên môn đảm bảo thời gian hoàn thuế sớm nhất có thể cho các doanh nghiệp.

Cũng tại phiên thảo luận, một số đại biểu cũng băn khoăn về ảnh hưởng của chính sách giảm thuế đối với đến dự toán thu và bội chi ngân sách. Đại biểu Nguyễn Quang Huân (Bình Dương) đánh giá, Bộ Tài chính rất quan tâm đến doanh nghiệp, tích cực có những chính sách rất hiệu quả. Đại biểu đề nghị Bộ Tài chính xem nghiên cứu có đánh giá cụ thể hơn ảnh hưởng của việc giảm thuế đến thu ngân sách, GDP.

Làm rõ vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, dự kiến chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng thì sẽ làm giảm thu ngân sách nhà nước trong 6 tháng cuối năm năm 2025 là 39,54 nghìn tỷ đồng, năm 2026 sẽ giảm khoảng 82,2 nghìn tỷ đồng.

Theo Bộ trưởng, việc giảm thuế giá trị gia tăng đương nhiên tác động giảm thu ngân sách, nhưng đổi lại việc giảm thuế tác động tích cực, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, từ đó đóng góp lại vào nguồn thu cho ngân sách, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Chính phủ, Bộ Tài chính cũng đã đưa ra các giải pháp tài khóa phù hợp để bù đắp khoản giảm thu do miễn giảm thuế.

Bộ trưởng cũng cho biết, đây không phải là lần đầu tiên triển khai chính sách giảm thuế này, việc giảm thuế đã được triển khai trong nhiều năm, đem lại kết quả tích cực trong bối cảnh kinh tế còn nhiều khó khăn, đặc biệt là giai đoạn đại dịch COVID-19 cũng như những năm hậu dịch bệnh.

Theo Bộ trưởng, đây là những hành động rất cần thiết, cần phải làm chính sách này và đã được áp dụng cho 6 tháng đầu năm 2025. Chính phủ đã cân nhắc xem xét và đề xuất kéo dài cho đến hết 2026 do hiện nay các doanh nghiệp còn nhiều khó khăn. Việc giảm thuế giá trị gia tăng vừa tác động ngay đến người tiêu dùng, vừa thông qua đó tác động vào các doanh nghiệp.

Bộ trưởng cho biết, trước khi kết thúc kỳ giảm thuế, cơ quan quản lý sẽ tiếp tục đánh giá sự cần thiết kéo dài chính sách này hay không.

Thùy Dương - Thúy Hiền (TTXVN)