Giới chuyên gia hoài nghi ý tưởng Mỹ tiếp quản nhà máy điện hạt nhân Ukraine
Các chuyên gia về hạt nhân đang bày tỏ sự hoài nghi xoay quanh ý tưởng Mỹ tiếp quản nhà máy điện hạt nhân Ukraine gần đây của chính quyền Washington.
CNN dẫn nhận định của các chuyên gia hạt nhân nói rằng, việc giữ cho nhà máy điện hạt nhân hoạt động một cách suôn sẻ sẽ yêu cầu một nguồn cung cấp điện an toàn và liên tục để tránh lò phản ứng bị tan chảy. Đồng thời, nguồn cung ứng nước cũng cần được khôi phục để làm mát nhà máy.
“Việc đầu tiên để vận hành nhà máy điện hạt nhân là phải xác định chắc chắn rằng không có cuộc tấn công nào nhằm vào nhà máy một cách trực tiếp, hoặc nhằm vào cơ sở hạ tầng hỗ trợ về điện và nước, và điều này phải được đảm bảo. Cho đến nay, một thỏa thuận như vậy vẫn khó nắm bắt, vì các cuộc pháo kích vẫn xảy ra hàng ngày ở khu vực lân cận các lò phản ứng hạt nhân”, Edwin Lyman, giám đốc an toàn điện hạt nhân làm việc trong Tổ chức khoa học phi lợi nhuận UCS có trụ sở ở Mỹ, nói.
Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Ukraine. Ảnh: TASS
Theo chuyên gia này, ý tưởng tiếp quản nhà máy điện hạt nhân Ukraine của Mỹ cũng đặt ra nhiều câu hỏi về vấn đề hậu cần, kỹ thuật. Trong đó, bao gồm cả nghi vấn trách nhiệm của Mỹ một khi tai nạn hạt nhân xảy ra. “Với việc sở hữu và vận hành thì cũng đi kèm trách nhiệm”, Lyman nói thêm.
Giám đốc Trung tâm Giải trừ quân bị và Không phổ biến vũ khí hạt nhân (VCDNP) Elena Sokova sau đó cảnh báo rằng, Mỹ không có bất kỳ nhà máy điện hạt nhân nào cùng loại với công nghệ được sử dụng ở nhà máy Zaporizhzhia, vốn sử dụng lò phản ứng năng lượng nước-nước (water-water energetic reactor, tiếng Nga viết tắt là VVER).
“Đó là những công nghệ khác nhau, và cần có các yêu cầu cấp phép nghiêm ngặt đối với những người vận hành nhà máy. Mỹ là quốc gia tiên tiến nhưng việc ngay lập tức nắm quyền kiểm soát một thứ có thiết kế khác, do một quốc gia khác xây dựng và không có kinh nghiệm vận hành nó, thì tôi nghĩ rằng đây không phải là giải pháp tốt hay là một lựa chọn khả thi”, bà Sokova nói.
CNN cho biết, khả năng Mỹ sẽ tiếp quản các cơ sở năng lượng của Ukraine, gồm cả các nhà máy điện hạt nhân, đã được đề cập trong cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 19/3.
Theo quan điểm được Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Chris Wright chia sẻ gần đây, có thể coi việc Washington tiếp quản các nhà máy điện hạt nhân của Kiev “là bước đi cần thiết hướng tới hòa bình và chấm dứt cuộc xung đột Nga – Ukraine”.
