Gỡ khó các chương trình mục tiêu quốc gia tại miền núi Sơn La
Nguồn lực từ các Chương trình mục tiêu quốc gia trong giai đoạn 2021 - 2025 đã mang lại nhiều kết quả quan trọng trong việc cải thiện điều kiện sống của người dân Sơn La, nhất là khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Nguồn vốn từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, đã hỗ trợ đất ở, xây dựng và cải tạo nhà cho 640 hộ dân; xây dựng 85 công trình cấp nước tập trung phục vụ hơn 8.200 hộ; xây dựng và cải tạo hơn 160 công trình giao thông nông thôn; 190 nhà sinh hoạt cộng đồng...
Các nguồn kinh phí đã hỗ trợ xây dựng và cải tạo nhà cho nhiều người dân vùng khó Sơn La.
Cùng với đó là tu bổ Di tích Quốc gia đặc biệt; tổ chức các lớp truyền dạy văn hóa phi vật thể; thực hiện thí điểm phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, vùng trồng dược liệu quý; chuyển giao kỹ thuật cho trạm y tế xã, đào tạo y học gia đình...
Với kinh phí Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, đã hỗ trợ xây dựng trên 50 công trình hạ tầng các loại; duy tu bảo dưỡng gần 90 công trình. Kết nối việc làm và chuyển đổi ngành nghề cho hơn 70.600 lao động; hỗ trợ đào tạo nghề cho trên 7.800 lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, hộ ở vùng khó khăn.
Ông Lò Thanh Thủy, Phó Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Nhai, Sơn La cho biết: Gắn với các chương trình mục tiêu quốc gia, huyện tập trung rà soát các đối tượng được thụ hưởng, như hộ nghèo thực hiện theo chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo; các đối tượng khác thực hiện triển khai theo các mô hình chương trình nông thôn mới; có cung ứng vốn và đối ứng của người dân; tập trung hỗ trợ cộng đồng... Chúng tôi cố gắng hỗ trợ cho người dân triển khai các mô hình, làm sao nâng cao mức sống cho các đối tượng hộ nghèo và cận nghèo, từng bước giảm nghèo bền vững.
Đầu tư xây dựng các công trình cấp nước sinh hoạt, tháo gỡ khó khăn về nguồn nước sạch.
Việc triển khai hiệu quả nguồn lực từ 3 chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới đã góp phần từng bước cải thiện điều kiện sinh hoạt, sản xuất của người dân trên địa bàn miền núi Sơn La.
Đến hết năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo giai đoạn 2021-2025 giảm còn khoảng 10,89%; trên 40% xã đạt chuẩn nông thôn mới đạt trên; trên 98% xã có đường ô tô đến trung tâm xã được cứng hóa; 100% người dân thuộc hộ nghèo, cận nghèo, người dân tộc thiểu số sống ở vùng khó khăn được cấp miễn phí thẻ bảo hiểm y tế...
Giai đoạn 2021-2025, tổng vốn ngân sách Trung ương giao cho tỉnh Sơn La để thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia là hơn 4.320 tỷ đồng. Đến hết tháng 3/2025, tỷ lệ giải ngân đạt khoảng 15%, cao hơn tỷ lệ giải ngân trung bình cả nước 9,98%.
Tuy nhiên, các dự án triển khai tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi Sơn La còn gặp khó khăn, vướng mắc, như: Thiếu quỹ đất, người dân nghèo không đủ tài chính làm thủ tục đất đai trong Dự án hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, chuyển đổi nghề. Thiếu tổ chức, cá nhân đăng ký làm chủ trì liên kết với Dự án Hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị;
Dự án phát triển giáo dục nghề nghiệp, giải quyết việc làm không có đối tượng đào tạo nghề do lao động chủ yếu làm việc tại các khu công nghiệp ngoài tỉnh, trong khi công tác bồi dưỡng kiến thức dân tộc, đào tạo nâng cao năng lực bị chậm do các văn bản hướng dẫn ban hành muộn;
Dự án Đào tạo nhân lực y tế vùng dân tộc thiểu số và miền núi chưa triển khai do Bộ Y tế chưa có danh sách trường đào tạo, chưa có hướng dẫn rõ ràng về cơ chế đặt hàng và thanh toán chi phí đào tạo;
Hỗ trợ phát triển sản xuất, cải thiện thu nhập, nâng cao đời sống cho đồng bào dân tộc thiểu số
Dự án về Hỗ trợ phụ nữ dân tộc thiểu số sinh đẻ an toàn gặp khó khăn do hướng dẫn chưa thống nhất về tiêu chí hộ nghèo, công tác triển khai còn lúng túng do kinh phí lớn, nhiều nội dung mới. Dự án Bảo tồn văn hóa, nâng cao đời sống tinh thần chưa thực hiện được do thiếu hướng dẫn riêng cho các dân tộc có khó khăn đặc thù....
Tỉnh Sơn La kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ cho phép các địa phương bị thiệt hại nặng do bão số 3 năm 2024 và thiên tai nói chung được phép chủ động điều chỉnh, giảm mục tiêu, nhiệm vụ thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021- 2025 của trung ương đã giao cho các địa phương; Đề nghị các Bộ, ngành Trung ương rà soát, trình sửa đổi, bổ sung các quy định chưa phù hợp, tạo hành lang pháp lý thông thoáng, giúp địa phương chủ động trong triển khai các chương trình.
