Gỡ khó cho hộ kinh doanh nhỏ lẻ
Từ ngày 1/6/2025, các hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, kết nối trực tiếp với cơ quan Thuế; xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh chậm nhất trong năm 2026. Để độc giả hiểu rõ hơn về chính sách này và sự hỗ trợ của ngành Thuế đối với các hộ kinh doanh, phóng viên Báo Thái Nguyên có cuộc trao đổi với ông Vũ Đình Kiên, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực VII.

Chi cục Thuế khu vực VII xây dựng các video clip hướng dẫn người dân, hộ kinh doanh cài đặt ứng dụng để thuận lợi cho việc theo dõi nghĩa vụ thuế cá nhân.
P.V: Ông có thể thông tin để độc giả hiểu rõ hơn về việc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền; chủ trương từng bước chuyển đổi từ hình thức nộp thuế khoán sang kê khai và nộp thuế dựa trên doanh thu thực tế?
Ông Vũ Đình Kiên: Từ ngày 1/6/2025, Nghị định số 70/2025/NĐ-CP có hiệu lực và những hộ kinh doanh đáp ứng điều kiện tại Điều 11 Nghị định số 70/2025 thuộc đối tượng phải triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.
Tính đến ngày 4/6/2025, tại Chi cục Thuế khu vực VII đã có 4.044 người nộp thuế đăng ký sử dụng thành công hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền; trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên có 2.630 đơn vị đăng ký sử dụng thành công hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền (gồm 673 doanh nghiệp và 1.957 hộ kinh doanh).
Mục 7, Chương III Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân nêu rõ: Hỗ trợ thực chất, hiệu quả các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và hộ kinh doanh; thực hiện rà soát, hoàn thiện khung khổ pháp lý về kinh doanh cá thể; thu hẹp tối đa sự chênh lệch, tạo mọi điều kiện thuận lợi về tổ chức quản trị và chế độ tài chính, kế toán để khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp.
Đẩy mạnh số hóa, minh bạch hóa, đơn giản hóa, dễ tuân thủ, dễ thực hiện đối với chế độ kế toán, thuế, bảo hiểm... để khuyến khích chuyển đổi hộ kinh doanh sang hoạt động theo mô hình doanh nghiệp. Xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh chậm nhất trong năm 2026…
Hiện nay, ngoài Nghị quyết số 68-NQ/TW, chưa có văn bản pháp lý quy định cụ thể về việc bỏ hình thức thuế khoán. Tuy nhiên, theo định hướng thì chậm nhất ngày 1/1/2026 hộ kinh doanh có thể còn 2 loại hình: Hộ kinh doanh được miễn thuế: Có doanh thu hàng năm dưới ngưỡng (hiện tại là 100 triệu đồng, tuy nhiên sẽ có sự điều chỉnh tăng mức nói trên đảm bảo phù hợp với thực tiễn). Thứ hai là hộ kê khai thực hiện chế độ kế toán, kê khai và nộp thuế theo doanh thu thực tế phát sinh hàng quý.
P.V: Thưa ông, vậy việc xóa bỏ thuế khoán không chỉ giúp hệ thống thuế được số hóa, minh bạch và công bằng, mà còn mở ra cơ hội như thế nào đối với khu vực kinh tế tư nhân?
Ông Vũ Đình Kiên: Việc xóa bỏ thuế khoán tạo ra một môi trường kinh doanh minh bạch và công bằng hơn giữa các hộ kinh doanh, giữa hộ kinh doanh với doanh nghiệp. Mọi hoạt động kinh doanh sẽ được kê khai theo doanh thu thực tế, phản ánh đúng năng lực và quy mô, tránh tình trạng thất thu thuế và thiếu công bằng như trước đây.
Đây được xem là một bước đệm quan trọng để khuyến khích các hộ kinh doanh có quy mô lớn, doanh thu cao mạnh dạn chuyển đổi lên thành doanh nghiệp. Khi áp dụng các quy định về kế toán, hóa đơn, chứng từ tương tự doanh nghiệp, các hộ kinh doanh sẽ quen dần với mô hình quản lý chuyên nghiệp hơn, từ đó dễ dàng hơn trong việc nâng cấp thành doanh nghiệp.
Mặt khác khi chuyển đổi thành doanh nghiệp, các cơ sở kinh doanh sẽ có tư cách pháp nhân rõ ràng hơn, dễ dàng tiếp cận các nguồn vốn vay từ ngân hàng, tham gia vào chuỗi cung ứng lớn và hưởng các chính sách ưu đãi, hỗ trợ của Nhà nước dành cho doanh nghiệp.

Cán bộ thuế truyền thông chính sách đến các hộ kinh doanh qua ứng dụng trên điện thoại.
P.V: Để chính sách trên nhanh chóng đi vào cuộc sống, Chi cục Thuế khu vực VII đã có chỉ đạo như thế nào đối với các đơn vị trực thuộc trong việc hỗ trợ hộ kinh doanh trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, thưa ông?
Ông Vũ Đình Kiên: Ngày 3/6/2025, Chi cục Thuế khu vực VII đã có công văn số 2538/CCTKV07-CNTK về việc triển khai công điện số 71/CĐ-CT chỉ đạo các phòng, đội thuế tiếp tục triển khai các công việc thành lập tổ hỗ trợ, phối hợp với các nhà cung cấp giải pháp để kiểm tra, theo dõi, đôn đốc hướng dẫn tất cả người nộp thuế sử dụng thành thạo hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.
Đồng thời phối hợp với các cơ quan liên quan tuyên truyền, phổ biến lợi ích của hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, các chế tài xử lý, không để người nộp thuế không hiểu, sai phạm phải xử lý…
Chi cục Thuế khu vực VII còn tham mưu với UBND tỉnh Thái Nguyên ban hành Văn bản số 3963/UBND-KT ngày 26/5/2025 về đẩy mạnh triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền và văn bản số 2787/UBND-KT ngày 22/4/2025 tăng cường công tác quản lý đối với hộ kinh doanh, trong đó giao cho Sở Tài chính nghiên cứu phương án hỗ trợ về tài chính cho hộ, cá nhân kinh doanh còn khó khăn trong việc áp dụng giải pháp hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền do chưa đáp ứng về hạ tầng công nghệ thông tin…
P.V: Thời gian gần đây, nhiều hộ kinh doanh trên địa bàn tỉnh không nhận chuyển khoản vì lo ngại doanh thu cao sẽ bị áp thuế hoặc cho phép chuyển khoản nhưng dặn khách không ghi nội dung giao dịch liên quan đến các chữ "mua bán", "trả tiền". Ngành Thuế có khuyến cáo gì đối với họ, thưa ông?
Ông Vũ Đình Kiên: Căn cứ Luật Quản lý thuế năm 2019, Nghị định số 126/NĐ-CP và Thông tư số 40/2021/TT-BTC: Mức thuế của hộ kinh doanh không thay đổi so với trước đây, cụ thể đối với loại hình phân phối hàng hóa là 1,5% (1% giá trị gia tăng, 0.5% thu nhập cá nhân); dịch vụ có bao thầu nguyên vật liệu 4,5% (3% giá trị gia tăng, 1,5% thu nhập cá nhân); dịch vụ không bao thầu nguyên vật liệu 7% (5% giá trị gia tăng, 2% thu nhập cá nhân).
Việc thanh toán bằng tiền mặt hay không dùng tiền mặt cho giao dịch thực tế việc mua, bán hàng hóa, sử dụng dịch vụ được tính là doanh thu tính thuế. Việc ghi sai nội dung chuyển khoản, thanh toán không dùng tiền mặt, không thực hiện nộp thuế theo đúng doanh thu phát sinh thực tế được coi là hành vi né thuế, tránh thuế, cơ quan thuế sẽ tiến hành kiểm tra, thanh tra và cưỡng chế khi cần thiết.
Cơ quan Thuế sẽ phối hợp với cơ quan chức năng (Công an, Ngân hàng, sàn thương mại điện tử, đơn vị chuyển phát…) để xác minh và ngăn chặn các hành vi không minh bạch. Chi cục Thuế khu vực VII khuyến cáo các hộ kinh doanh chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật về thuế, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ và kê khai, nộp thuế đầy đủ để tránh bị truy thu, xử phạt…
P.V: Xin cảm ơn ông!