Google, Microsoft, xAI định ngừng hợp tác với Scale AI vì sợ rò rỉ bí mật cho Meta

Google đang là khách hàng lớn nhất của Scale AI.

Một nguồn tin của Reuters cho biết Google từng dự định chi khoảng 200 triệu USD cho Scale AI trong năm nay để mua dữ liệu huấn luyện do con người gắn nhãn - yếu tố then chốt để phát triển mô hình AI tinh vi làm nền tảng cho chatbot Gemini, đối thủ cạnh tranh với ChatGPT của OpenAI.

Gã khổng lồ tìm kiếm đã có các cuộc trao đổi với nhiều đối thủ của Scale AI trong tuần này nhằm chuyển phần lớn khối lượng công việc sang nơi khác, các nguồn tin tiết lộ thêm.

Động thái trên xảy ra sau thông tin Meta Platforms chi 14,3 tỉ USD mua 49% cổ phần Scale AI, định giá công ty này ở mức 29 tỉ USD. Trước thương vụ, Scale AI được định giá khoảng 14 tỉ USD.

Scale AI dự định vẫn tiếp tục duy trì hoạt động kinh doanh, dù Giám đốc điều hành Alexandr Wang cùng một số nhân viên sẽ chuyển sang làm việc cho Meta Platforms. Do hoạt động kinh doanh cốt lõi tập trung vào một số khách hàng lớn, Scale AI có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng nếu mất đi các đối tác lớn như Google.

Người phát ngôn của Scale AI nói công ty vẫn giữ vững hoạt động kinh doanh với nhiều khách hàng lớn và cơ quan chính phủ, đồng thời cam kết bảo vệ dữ liệu của khách hàng. Công ty từ chối bình luận cụ thể về mối quan hệ với Google.

Năm 2024, Scale AI đạt doanh thu 870 triệu USD. Riêng Google đã chi khoảng 150 triệu USD cho dịch vụ của Scale AI trong năm ngoái, theo các nguồn tin.

Scale AI có thể mất một số khách hàng lớn sau thương vụ với Meta Platforms, trong đó Alexandr Wang (phải) về làm việc dưới quyền Mark Zuckerberg - Ảnh: FT

Một số hãng công nghệ lớn khác cũng đang dần ngừng hợp tác với Scale AI, gồm cả Microsoft. Theo một nguồn tin, xAI của Elon Musk cũng đang có kế hoạch chia tay Scale AI.

Rộ tin OpenAI bắt đầu ngừng hợp tác với Scale AI vài tháng trước, dù chi tiêu của họ thấp hơn nhiều so với Google. Tuy nhiên, Sarah Friar (Giám đốc tài chính OpenAI) hôm 13.6 cho biết công ty vẫn sẽ tiếp tục làm việc với Scale AI, như một trong nhiều nhà cung cấp dữ liệu của mình.

Theo 5 nguồn tin, các công ty đang cạnh tranh với Meta Platforms trong cuộc đua phát triển AI lo ngại việc tiếp tục hợp tác với Scale AI có thể khiến các ưu tiên nghiên cứu và kế hoạch phát triển của họ bị lộ. Việc hợp tác với Scale AI thường đòi hỏi chia sẻ dữ liệu độc quyền và sản phẩm nguyên mẫu để nhân viên của Scale AI gắn nhãn dữ liệu. Do Meta Platforms sở hữu 49% cổ phần Scale AI, các công ty AI lo ngại đối thủ lớn có thể nắm được chiến lược kinh doanh và bản thiết kế kỹ thuật của mình.

Google, Microsoft và OpenAI từ chối bình luận. xAI không phản hồi câu hỏi của Reuters.

Cơ hội cho các đối thủ của Scale AI

Phần lớn doanh thu của Scale AI đến từ việc cung cấp mạng lưới chuyên gia huấn luyện, từ nhà sử học đến nhà khoa học, một số có bằng tiến sĩ, cho các hãng phát triển mô hình AI tạo sinh. Những người này gắn nhãn các tập dữ liệu phức tạp để dùng trong quá trình “hậu huấn luyện”.

Khi các mô hình AI ngày càng thông minh hơn, nhu cầu về dữ liệu được gắn nhãn bởi con người cũng tăng mạnh, mỗi lần gắn nhãn có thể tốn đến 100 USD.

Scale AI cũng cung cấp dịch vụ gắn nhãn dữ liệu cho các doanh nghiệp như công ty xe tự lái và chính phủ Mỹ. Những khách hàng này được cho là sẽ tiếp tục gắn bó với Scale AI, theo các nguồn tin. Tuy nhiên, nguồn thu lớn nhất của Scale AI vẫn đến từ hợp tác với các công ty AI tạo sinh.

Ba nguồn tin cho biết Google đã tìm cách đa dạng hóa nhà cung cấp dịch vụ dữ liệu hơn một năm qua. Tuy nhiên, động thái mới đây của Meta Platforms khiến Google quyết định chấm dứt tất cả hợp đồng chính với Scale AI. Do điều khoản hợp đồng gắn nhãn dữ liệu khá linh hoạt, việc chuyển đổi này có thể diễn ra nhanh chóng, theo hai nguồn tin. Điều này mở ra cơ hội lớn cho các đối thủ của Scale AI.

“Thỏa thuận Meta - Scale đánh dấu bước ngoặt. Các phòng thí nghiệm AI hàng đầu đang nhận ra rằng tính trung lập trong hợp tác không còn là lựa chọn nữa, mà là điều bắt buộc để bảo vệ bí mật công nghệ và chiến lược phát triển AI”, Jonathan Siddharth, Giám đốc điều hành Turing (đối thủ của Scale AI), nhận định.

Labelbox (một đối thủ khác của Scale AI) có thể “thu về hàng trăm triệu USD doanh thu mới” vào cuối năm nay từ các khách hàng rời bỏ Scale AI, Giám đốc điều hành Manu Sharma nói với Reuters.

Handshake, công ty chuyên xây dựng mạng lưới các tiến sĩ và chuyên gia, cũng ghi nhận khối lượng công việc tăng vọt từ các phòng thí nghiệm AI hàng đầu cạnh tranh với Meta Platforms.

“Chúng tôi chứng kiến nhu cầu tăng gấp ba chỉ sau một đêm sau khi tin tức nổ ra”, Giám đốc điều hành Garrett Lord của Handshake tiết lộ.

Nhiều phòng thí nghiệm AI giờ đây muốn thuê đội ngũ gắn nhãn dữ liệu nội bộ để bảo mật thông tin, theo Giám đốc điều hành Brendan Foody của Mercor.

Mercor là công ty khởi nghiệp vừa cạnh tranh trực tiếp với Scale AI, vừa phát triển công nghệ tuyển dụng và sàng lọc ứng viên một cách tự động, giúp các phòng thí nghiệm AI nhanh chóng mở rộng đội gắn nhãn dữ liệu.

Được thành lập năm 2016, Scale AI cung cấp khối lượng lớn dữ liệu đã được gắn nhãn hoặc dữ liệu huấn luyện được tuyển chọn - yếu tố then chốt cho việc phát triển các công cụ AI tiên tiến như ChatGPT và Google Gemini. Thỏa thuận với Meta Platforms sẽ là cú hích lớn cho các nhà đầu tư vào Scale AI như Accel và Index Ventures, cũng như nhân viên hiện tại và cũ.

Là một phần của thỏa thuận, Alexandr Wang sẽ đảm nhận vị trí lãnh đạo cao cấp phụ trách mảng AI của Meta Platforms. Doanh nhân 28 tuổi sẽ gia nhập đơn vị “siêu trí tuệ” mới của Meta Platforms, tập trung vào việc phát triển AI có khả năng hoạt động ngang hay vượt trội con người, thường được gọi là AI tổng quát (AGI).

Alexandr Wang là người có kỹ năng kết nối tốt, từng xây dựng quan hệ với các nhà làm luật Mỹ thông qua hoạt động vận động hành lang.

Anh sinh ra tại thành phố Los Alamos (bang New Mexico, Mỹ), bỏ học tại Viện Công nghệ Massachusetts để đồng sáng lập Scale AI. Alexandr Wang nhanh chóng được ca ngợi là một trong những doanh nhân triển vọng nhất của Thung lũng Silicon, huy động vốn từ các công ty đầu tư mạo hiểm hàng đầu và đạt được vị thế tỷ phú ở độ tuổi 20.

Alexandr Wang đã xây dựng mối quan hệ với các giám đốc điều hành công nghệ hàng đầu, gồm cả Sam Altman của OpenAI, và kể từ đó tận dụng ảnh hưởng của mình để mở rộng quan hệ ở Washington D.C (thủ đô Mỹ), làm chứng trước Quốc hội và bảo đảm chính phủ liên bang là một khách hàng lớn.

Từng dẫn đầu trong các mô hình AI nguồn mở, Meta Platforms phải chịu tổn thất do nhiều nhân viên nghỉ việc và hoãn ra mắt các sản phẩm mới có thể cạnh tranh với Google, OpenAI, DeepSeek.

Bằng cách chiêu mộ Alexandr Wang, doanh nhân không xuất thân từ lĩnh vực nghiên cứu nhưng đã xây dựng nên công ty AI lớn, Mark Zuckerberg đang đặt cược rằng những nỗ lực về AI của Meta Platforms có thể được thay đổi bởi một nhà lãnh đạo doanh nghiệp tài giỏi giống Sam Altman hơn là các nhà khoa học nghiên cứu đứng đầu hầu hết phòng thí nghiệm cạnh tranh.

Meta Platforms đang cố gắng cải thiện hình ảnh sau khi bộ mô hình ngôn ngữ Llama 4 ra mắt vào tháng 4 không đạt được kỳ vọng về hiệu suất.

Giám đốc điều hành Mark Zuckerberg đã xác định AI là trọng tâm hàng đầu tại Meta Platforms trong năm nay, dành hàng chục tỉ USD cho cơ sở hạ tầng và tuyển dụng liên quan đến AI. Tuy nhiên, ông ngày càng tỏ ra không hài lòng với tiến độ của Meta Platforms sau khi ra mắt mô hình ngôn ngữ lớn mới nhất Llama 4, vốn bị đánh giá là chưa đáp ứng kỳ vọng.

Gần đây, Mark Zuckerberg đã đích thân chỉ đạo nhiều hơn. Ông ưu tiên tuyển dụng các chuyên gia và nhà khoa học AI cho nhóm siêu trí tuệ mới, thậm chí mời các ứng viên đến nhà riêng tại gần Hồ Tahoe và thành phố Palo Alto (bang California, Mỹ) để phỏng vấn. Thậm chí, tỷ phú 40 tuổi đã sắp xếp lại văn phòng Meta Platforms để nhóm mới gần bàn làm việc của ông hơn, theo Bloomberg News.

Meta Platforms và Mark Zuckerberg cũng đưa ra các gói đãi ngộ hấp dẫn nhằm thu hút các nhà nghiên cứu hàng đầu từ Google và công ty khởi nghiệp Sesame AI.

Sesame AI là công ty khởi nghiệp công nghệ tập trung vào việc phát triển AI đàm thoại với giọng nói giống con người một cách chân thực. Mục tiêu của họ là tạo ra các trợ lý AI có thể giao tiếp tự nhiên, biểu cảm và gần gũi như người thật.

Với thương vụ Scale AI, Mark Zuckerberg (hiếm khi đầu tư lớn vào các công ty khởi nghiệp) dường như đang áp dụng chiến lược tương tự Amazon, Microsoft và Google. Ba hãng công nghệ lớn này đều đã ký thỏa thuận với các công ty khởi nghiệp AI nổi bật và thu hút những nhân sự tài năng nhất từ họ - cách để tránh sự giám sát chặt chẽ từ cơ quan quản lý thường đi kèm với các vụ mua lại quy mô lớn. Gần đây, Meta Platforms đang phải đối mặt với vụ kiện độc quyền từ Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) liên quan thương vụ mua lại Instagram và WhatsApp.

Sơn Vân