Góp phần bảo vệ an toàn cho trẻ em khi tham gia giao thông

Sau hơn 15 năm thi hành, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 đã bộc lộ nhiều bất cập, một số điều, khoản quy định không còn phù hợp với sự phát triển trong thực tiễn. Bởi vậy, việc Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ năm 2024 được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 sẽ là cơ sở pháp lý để giải quyết những vấn đề cấp bách, bất cập thực tiễn đang đặt ra về trật tự, an toàn giao thông.

Đồng thời, cụ thể hóa trách nhiệm quản lý nhà nước rõ ràng và công tác tổ chức thực thi pháp luật, bảo đảm tính chuyên nghiệp, tránh chồng chéo, tạo chuyển biến bền vững trong việc bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Cùng với đó, tạo thuận lợi cho người dân trong việc tham gia giao thông cũng như thực hiện các thủ tục hành chính.

Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025, trong đó nhiều nội dung đáng chú ý liên quan đến trẻ em, học sinh.

Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 có bố cục gồm 9 chương với 89 điều, trong đó, có nhiều nội dung mới, đáng chú ý liên quan đến trẻ em, học sinh.

Theo đó, tại Điều 10 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ bổ sung quy tắc chung trong giao thông đường bộ. Trong đó tại khoản 3 quy định: “Khi trẻ trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên xe ô tô không được cho trẻ em ngồi cùng hàng với người lái xe, trừ loại xe ô tô chỉ có một hàng; người lái xe phải sử dụng, hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em”. Quy định điều này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.

Tại Điều 46 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ quy định về “Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ đối với xe ô tô chở trẻ em mầm non, học sinh”. Theo đó, xe ô tô kinh doanh vận tải chở trẻ em mầm non, học sinh phải đáp ứng các yêu cầu sau đây:

Bảo đảm các điều kiện quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 35 của Luật này; có thiết bị ghi nhận hình ảnh trẻ em mầm non, học sinh và thiết bị có chức năng cảnh báo, chống bỏ quên trẻ em trên xe; có niên hạn sử dụng không quá 20 năm; có màu sơn theo quy định của Chính phủ; xe ô tô chở trẻ em mầm non hoặc học sinh tiểu học phải có dây đai an toàn phù hợp với lứa tuổi hoặc sử dụng xe có ghế ngồi phù hợp với lứa tuổi theo quy định của pháp luật.

Xe ô tô kinh doanh vận tải kết hợp với hoạt động đưa đón trẻ em mầm non, học sinh phải đáp ứng các yêu cầu theo quy định tại khoản 3 Điều 10, khoản 1 và khoản 2 Điều 35 của Luật này; có thiết bị ghi nhận hình ảnh trẻ em mầm non, học sinh và thiết bị có chức năng cảnh báo, chống bỏ quên trẻ em trên xe đáp ứng yêu cầu theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều này.

Bên cạnh đó, khi đưa đón trẻ em mầm non, học sinh tiểu học phải bố trí tối thiểu 1 người quản lý trên mỗi xe ô tô để hướng dẫn, giám sát, duy trì trật tự và bảo đảm an toàn cho trẻ em mầm non, học sinh tiểu học trong suốt chuyến đi. Trường hợp xe từ 29 chỗ trở lên (không kể chỗ của người lái xe) mà chở từ 27 trẻ em mầm non và học sinh tiểu học trở lên phải bố trí tối thiểu 2 người quản lý trên mỗi xe ô tô. Người quản lý, người lái xe có trách nhiệm kiểm tra trẻ em mầm non, học sinh tiểu học khi xuống xe; không được để trẻ em mầm non, học sinh tiểu học trên xe khi người quản lý và người lái xe đã rời xe.

Người lái xe ô tô đưa đón trẻ em mầm non, học sinh phải có tối thiểu 2 năm kinh nghiệm lái xe vận tải hành khách. Cơ sở giáo dục phải xây dựng quy trình bảo đảm an toàn khi đưa đón trẻ em mầm non, học sinh; hướng dẫn cho lái xe và người quản lý trẻ em mầm non, học sinh nắm vững và thực hiện đúng quy trình; chịu trách nhiệm bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ khi tổ chức đưa đón trẻ em mầm non, học sinh của cơ sở giáo dục đó; xe đưa đón trẻ em mầm non, học sinh được ưu tiên trong tổ chức phân luồng, điều tiết giao thông, bố trí nơi dừng xe, đỗ xe tại khu vực trường học và tại các điểm trên lộ trình đưa đón trẻ em mầm non, học sinh.

Ngoài ra các điểm liên quan đến trẻ em, học sinh một trong những quy định hoàn toàn mới của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 là việc trừ điểm giấy phép lái xe. Đây là lần đầu tiên nước ta luật hóa điểm của giấy phép lái xe. Theo đó, Điều 58 của Luật quy định: Giấy phép lái xe bao gồm 12 điểm. Số điểm trừ mỗi lần vi phạm tùy thuộc tính chất, mức độ của hành vi vi phạm; trường hợp giấy phép lái xe bị trừ hết điểm thì người đó không được điều khiển phương tiện theo loại giấy phép lái xe đó; sau ít nhất 6 tháng kể từ ngày bị trừ hết điểm, người có giấy phép lái xe được tham gia kiểm tra nội dung kiến thức pháp luật về trật tự an toàn giao thông theo quy định…

Bên cạnh đó, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ nghiêm cấm các hành vi, như: điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn; xúc phạm, đe dọa, cản trở, chống đối hoặc không chấp hành hiệu lệnh của người thi hành công vụ về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ…

Có thể thấy, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ là cơ sở pháp lý để giải quyết những vấn đề cấp bách, bất cập thực tiễn đang đặt ra về trật tự an toàn giao thông, đồng thời cụ thể hóa trách nhiệm quản lý nhà nước và công tác tổ chức thực thi pháp luật, bảo đảm tính chuyên nghiệp, tạo chuyển biến trong việc bảo đảm trật tự an toàn giao thông.

K.Tiến