GS. Đặng Hùng Võ: 'Tại Cửa Nam, việc cần làm ngay là tạo dựng văn hóa giảm phát thải'

Kiên trì phát triển đô thị xanh, sạch, thông minh

PV: Thưa Giáo sư, dưới góc độ quy hoạch đô thị và môi trường, ông đánhgiá như thế nào về chủ trương xây dựng các vùng phát thải thấp gắn với pháttriển trung tâm thương mại, công nghiệp văn hóa ngay trong lòng đô thị nhưphường Cửa Nam? Liệu đây có thể là hướng đi bền vững cho các đô thị lịch sử nhưHà Nội?

GS. Đặng Hùng Võ: Thủ tướng Chính phủ đãcam kết với cộng đồng quốc tế rằng sẽ thực hiện giảm phát thải dòng về “0” vào năm2050.Cam kết này được cộng đồng quốc tế hoan nghênh, Ngân hàng Thế giới đánh giá làđầy tham vọng. Trong bối cảnh ô nhiễm nước và không khí tại Hà Nội đang ở mứccao thuộc nhóm hàng đầu thế giới, mục tiêu trên càng đặt ra yêu cầu kiên trìphát triển đô thị xanh, sạch, thông minh. Đặc biệt, quy hoạch mở rộng Hà Nội đãchọn mặt nước làm điểm nhấn, tạo nền tảng cho việc xây dựng các vùng đô thịphát thải thấp.

Là đô thị có lịch sửhơn nghìn năm, Hà Nội càng cần phát triển theo hướng xanh, sạch và thông minh.Khu vực Hà Nội cổ và Hà Nội cũ, trong đó có phường Cửa Nam, cần đi tiên phonggiảm phát thải bằng mọi biện pháp để từ đó định hình hướng phát triển bền vững,gìn giữ nguyên vẹn các dấu ấn lịch sử qua thời gian.

Trung tâm thương mại Tràng Tiền Plaza lung linh giữa trái tim Hà Nội về đêm. (Ảnh: Sưu tầm internet).

PV: Với vị trí trung tâm và là cửa ngõ kết nối các vùng lõi di sản Thủđô, phường Cửa Nam đang được đặt kỳ vọng trở thành hạt nhân cho mô hình kết hợpgiữa phát triển kinh tế- văn hóa - du lịch và bảo tồn di sản. Theo ông, làm saođể cân bằng giữa phát triển thương mại – dịch vụ và gìn giữ những giá trị vănhóa - lịch sử vốn có?

GS. Đặng Hùng Võ: Để phát triển mà khônghủy hoại các giá trị lịch sử, cần xác định rõ tiêu chí bền vững và hình thànhvăn hóa ứng xử, để người dân thể hiện trong đời sống, sinh hoạt và hoạt độngkinh tế. Nền tảng văn hóa này phải được xây dựng từ sớm qua giáo dục trong sáchgiáo khoa, đồng thời lan tỏa qua báo chí và truyền thông để hình thành tư duycho người lớn. Song song, cần áp dụng biện pháp xử phạt và công khai tên trênphương tiện thông tin đại chúng đối với những hành vi gây phát thải trái quyđịnh. Khi các hành vi tốt trở thành thói quen, đó chính là thành quả của vănhóa.

PV: Một trong những tiêu chí của khu phát triển thương mại - văn hóa làthúc đẩy chuyển đổi xanh và giảm phát thải. Theo ông, những tiêu chuẩn nào nênđược áp dụng để đảm bảo đây thực sự là “vùng phát thải thấp”, góp phần vào mụctiêu tăng trưởng xanh của Thủ đô?

GS. Đặng Hùng Võ: Để tạo được một khu vực có hoạt động kinh tế phát thải thấp, chúng taphải trồng nhiều cây xanh và tạo mặt nước sạch để nâng cao khả năng lưu giữcarbon, mặt khác phải tạo thói quen không tạo ra nguồn phát thải khí nhà kínhnhư giảm sử dụng những dụng cụ, máy móc tiêu thị nhiên liệu hóa thạch, chuyểnsang sử dụng nhiên liệu không gây phát thải. Bên cạnh nguồn phát thải từ phươngtiện giao thông, nguồn nhiên liệu sản xuất điện, để nấu ăn phục vụ cuộc sốngcũng cần được cải thiện, từng bước chuyển sang sử dụng điện từ năng lượng táitạo.

Bản đồ - TDP Phường Cửa Nam. Ảnh: UBND Phường Cửa Nam.

Cần tạo dựng văn hóa giảm phát thải

PV: Trong bối cảnh Hà Nội đang hướng tới xây dựng các trung tâm côngnghiệp văn hóa theo định hướng Quy hoạch Thủ đô, ông nhìn nhận tiềm năng pháttriển mô hình này tại khu vực Cửa Nam ra sao? Và đâu là điều kiện cần để côngnghiệp văn hóa có thể phát triển bền vững tại đây?

GS. Đặng Hùng Võ: Cửa Nam là một vùng thương mại chiếm tỷ trọng cao, vấn đề phát triển sạchcó thể dễ dàng hơn các vùng đô thị gắn với công nghiệp. Bài toán tạo dựng vănhóa giảm phát thải cũng có biểu hiện dễ dàng hơn các đô thị gắn với sản xuấtcông nghiệp. Tại Cửa Nam, việc cần làm ngay là tạo dựng văn hóa giảm phát thảithông qua từng bước xây dựng thói quen của người dân. Bên cạnh đó, cần tìm cáchgiảm các nguồn phát thải khí nhà kính trong giao thông, sinh hoạt, xây dựng,...Cuối cùng là tạo thêm không gian cây xanh, mặt nước để mở rộng bể chứa carbon.

PV: Trong xu thế toàn cầu hóa và đô thị xanh, Hà Nội nói chung và khu vực CưảNam nói riêng có thể học hỏi được những mô hình quốc tế nào?

GS. Đặng Hùng Võ: Một kinh nghiệm quý báucó thể học hỏi là quá trình xây dựng văn hóa phát triển bền vững của Nhật Bản, một đất nước phát triển công nghiệp hóa rất mạnh mẽ kể từ 1950, đến1960 đã trở thành nền kinh tế thứ hai thế giới. Thành tích phát triển kinh tếnhư vậy quả là đáng khâm phục, nhưng một hậu quả kèm theo là ô nhiễm môi trườngrất tệ hại. Kể từ 1960, Chính phủ Nhật đã quyết tâm xây dựng văn hóa bảo vệ môitrường. Đến 1990, UNESCO đã cộng nhận Nhật Bản là quốc gia đạt tiêu chí môitrường hoàn hảo, ta cần học tập kinh nghiệm xâydựng văn hóa bảo vệ môi trường của Nhật Bản.

PV: Trân trọng cảm ơn ông!

Thanh Tâm- Hương Giang