Gương mặt thơ: Hồ Thế Hà

Đang học đại học năm thứ nhất, Hồ Thế Hà nhập ngũ. Và những bài thơ đầu tiên của anh xuất hiện trên các bản tin của Quân khu 9 với tư cách chiến sĩ. Hoàn thành nghĩa vụ quân sự, anh trở về Trường Đại học Tổng hợp Huế học tiếp đại học rồi được giữ lại làm giảng viên.

Thơ anh ban đầu thủ thỉ, nhẹ nhàng và đắm đuối hợp với lứa bạn đọc sinh viên, nhưng sau này, càng ngày anh càng thiên về hướng nghĩ, nghĩ sâu và chín, dạng như: “Vẫn một lộ trình/Sao dài lúc đi/Sao ngắn lúc về/Hỏi độ nghiêng trái đất/Hỏi vòng quay mặt trời/Sẽ biết!”.

Anh là người làm việc nghiêm túc, liên tục. Đến chính mình nhiều lúc, anh cũng không nhớ mình đã có bao nhiêu đầu sách, từ thơ tới nghiên cứu và phê bình. Nhờ là giảng viên đại học, hướng dẫn, phản biện nhiều luận án thạc sĩ, tiến sĩ nên anh có rất đông học trò đồng thời là bạn đọc. Những bạn đọc đồng nghiệp ấy cũng là thử thách với người viết như anh.

Là bạn bè lâu năm, có lần, tôi bày tỏ sự băn khoăn có khi nào anh làm thơ thì nó giống phê bình và khi viết phê bình thì thành nghiên cứu, còn nghiên cứu lại lai lai thơ không, anh vặc lại: Thì cũng như ông vừa làm thơ vừa viết báo đấy thôi, vấn đề là mình tỉnh tới đâu. Nhưng mà, tôi thấy anh luôn đắm say thi sĩ. Thì biết làm sao, cái “nòi thi sĩ” nó thế, gặp nhau, việc đầu tiên anh hỏi thăm sức khỏe và việc thứ hai, không thể khác, là đọc thơ.

Quê gốc ở Bình Định, ra trường anh ở lại Huế lập nghiệp tới giờ. Anh từng là Ủy viên Hội đồng lý luận phê bình Hội Nhà văn Việt Nam, đã xuất bản 23 đầu sách.

Nhà thơ Văn Công Hùng chọn và giới thiệu.

Linh cảm

Không linh cảm, chỉ là mơ

Chú dế hát bài ca từ đất

Phía triền đê vầng trăng khuyết

Đêm ngủ muộn năm canh vẫn chờ.

Thức một miền quê cổ tích

Sao vắng một điệu ca dao

Vườn trầu, hàng cau xưa có đôi

Nay ai áo vàng lặng lẽ.

Phía bến sông con thuyền neo

Bông lựu thắp một trời buốt nhắc

Hoa bưởi thơm sang tận cầu ao

Gió lỡ lời thề hẹn ước.

Thôi thì nằm thương với cỏ

Trắng trong cùng hoa dã quỳ

Nghiêng rót một niềm linh cảm

Đành thôi, tình kịp chia ly.

Minh họa: H.T

Những câu hỏi

Không thể áp trái tim mình trên mặt biển

Khi biển không một giây phút bình yên

Không thể áp vành tai mình trên mặt đất

Khi mặt đất hỗn tạp những tiếng động.

Tôi đành áp nỗi thao thức vào giấc mơ

Trong mơ bật lên thành tiếng

Tiếng của vô thức hiện về

Nghe như chính âm thanh của mình

Từ tiền kiếp, từ cõi vô minh.

Âm thanh ấy có nhiều câu hỏi

Con người là gì?

Tình yêu là gì?

Nhân ái là gì?

Độc ác là gì?

Làm sao để được khóc?

Làm sao để được buồn?

Và nhiều câu hỏi đứt nối nữa

Tôi không sao nhớ hết…

Tôi mệt lả trong giấc ngủ

Những âm thanh ấy tiếp tục quẫy đạp

Tôi vùng dậy

Chạy trốn những câu hỏi…

Mẹ

Ấy là âm thanh của mẹ

Khản đặc gọi con trong nỗi nhớ

Trong tiếng nấc

Tình yêu sơ sinh muộn sầu!

Minh họa: Huyền Trang

Có cách chi để an ủi mẹ

Dù chỉ một lời dịu ngọt

Dù chỉ nhổ một sợi tóc sâu

Một đường kim vụng về khi mắt mẹ đã về chiều

Ôi dáng ngồi bào thai tuổi 90 của mẹ!

Hoàng hôn sương móc của đời

Mẹ đã gom nhặt và gìn giữ

Không phải cho mình

Cho những gì còn-mất

Cho niềm tin không hề lụi tắt!

Đừng làm mẹ tủi buồn

Tình yêu sơ sinh muộn sầu

Còn đây trong hắt hiu đời mẹ!