Hà Nội đề xuất cấm xe máy xăng trong vành đai 1 theo khung giờ, khu vực

Vấn đề cấm xe máy xăng đang được người dân Thủ đô và những vùng lân cận đặc biệt quan tâm. Trưởng Ban chuyên trách Ban Đô Thị HĐND Thành phố Hà Nội, Đàm Văn Huân cho biết, đây là nội dung khó, quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống nhân dân, có ý nghĩa trong giải quyết ô nhiễm môi trường, ô nhiễm không khí trên địa bàn Thủ đô.

Tháng 12/2024, HĐND thành phố đã có nghị quyết 47 về thực hiện quy định về vùng phát thải thấp. Thực hiện chỉ thị 20 của Thủ tướng Chính phủ và kế hoạch quốc gia số 2350 của Chính phủ vừa ban hành về việc thực hiện giảm thiểu ô nhiễm môi trường trên địa bàn cả nước, vấn đề khắc phục ô nhiễm môi trường trên địa bàn thành phố được cấp ủy, chính quyền và nhân dân Hà Nội đặc biệt quan tâm.

“UBND thành phố trình HĐND Thành phố liên quan đến việc điều chỉnh thay thế Nghị quyết số 47 về vùng phát thải thấp, trong đó đề ra rất nhiều nội dung, có cả biện pháp lộ trình để thực hiện. Đây là đề xuất của UBND thành phố trong chùm những giải pháp. Nội dung này sẽ được HĐND Thành phố bàn bạc kỹ lưỡng, vì liên quan ảnh hưởng trực tiếp để phát triển kinh tế xã hội và đời sống của nhân dân, sau đó sẽ có những nghị quyết thông qua, lựa chọn giải pháp phù hợp với tình hình thực tế của địa phương”, ông Huân nói.

Ông Đàm Văn Huân, Trưởng Ban Đô thị HĐND thành phố Hà Nội thông tin

Theo tờ trình của UBND TP Hà Nội, để hạn chế ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh và đời sống người dân, Thành phố dự kiến cấm xe máy xăng trong vành đai 1 theo khung giờ/thời điểm hoặc khu vực. Nếu nghị quyết này được HĐND thành phố thông qua trong kỳ họp từ ngày 26-28/11, thành phố Hà Nội sẽ thực hiện theo lộ trình sau: Từ ngày 1/7/2026 áp dụng vùng phát thải thấp thí điểm tại một số khu vực trong vành đai 1 (gồm 9 phường: Hai Bà Trưng, Cửa Nam, Hoàn Kiếm, Ô Chợ Dừa, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Ba Đình, Giảng Võ, Ngọc Hà, Tây Hồ).

Từ ngày 1/1/2028, thành phố thực hiện vùng phát thải thấp tại vành đai 1 và một số khu vực tại vành đai 2 trở vào (tổng số 14 phường, gồm: 9 phường trong vành đai 1 và 5 phường: Láng, Đống Đa, Kim Liên, Bạch Mai, Vĩnh Tuy).

Từ ngày 1/1/2030, thành phố thực hiện vùng phát thải thấp tại vành đai 3 trở vào, gồm 36 phường, xã. Trong đó có 14 phường ở vành đai 1 và 2 cùng 22 xã phường mới là Phú Thượng, Xuân Đỉnh, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Yên Hòa, Thanh Xuân, Khương Đình, Định Công, Phương Liệt, Tương Mai, Hoàng Mai, Vĩnh Hưng, Long Biên, Phúc Lợi, Việt Hưng, Bồ Đề, Phù Đổng, Đông Anh, Thư Lâm, Phúc Thịnh, Vĩnh Thanh, Nội Bài.

Từ năm 2031 trở đi, các khu vực trên địa bàn có một trong các tiêu chí phải thực hiện vùng phát thải thấp.

Tại các khu vực vùng phát thải thấp, thành phố sẽ cấm xe mô tô, xe gắn máy chạy xăng theo khung giờ/thời điểm hoặc khu vực; cấm xe mô tô, xe gắn máy hoạt động kinh doanh trên nền tảng phần mềm ứng dụng hỗ trợ kết nối vận tải lưu thông. Thành phố hạn chế, tiến tới cấm ôtô không đáp ứng quy chuẩn khí thải mức 4 lưu thông vào vùng phát thải thấp theo khung giờ/thời điểm hoặc khu vực.

Hà Nội cũng đưa ra quy định với xe máy, ô tô hoạt động kinh doanh vận tải dùng nhiên liệu hóa thạch, trong đó yêu cầu lộ trình chuyển đổi xanh với xe máy là trước năm 2030, với taxi 100% phương tiện thay thế, đầu tư mới sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện môi trường từ 1/7/2026. Từ ngày 1/1/2035, UBND thành phố sẽ quyết định việc hạn chế lưu thông loại phương tiện giao thông đường bộ, lộ trình, phạm vi trên một số tuyến đường, phần đường, làn đường, chiều đường, khung giờ theo điều kiện thực tế.

Ngoài quy định cấm xe mô tô, xe gắn máy lưu thông vào vùng phát thải thấp theo khung giờ/thời điểm hoặc khu vực, trong vùng phát thải thấp còn áp dụng nhiều biện pháp khác như: Không đầu tư mới và đăng ký mới có kiểm soát phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch khi thải bỏ phương tiện giao thông cũ đã hết hạn lưu thông, đặc biệt đối với phương tiện thuộc sở hữu của tổ chức; cấm lưu thông các xe tải trên 3,5 tấn sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

Dự thảo nghị quyết trên khác với lộ trình cấm xe máy chạy xăng dầu được nêu tại Chỉ thị số 20 ngày 12/7/2025 của Thủ tướng. Chỉ thị nêu rõ Hà Nội thực hiện các giải pháp để tổ chức, cá nhân chuyển đổi phương tiện, lộ trình đến ngày 1/7/2026 không có xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong vành đai 1; từ ngày 1/1/2028 không có xe mô tô, xe gắn máy, hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong vành đai 1 và 2; từ năm 2030 tiếp tục mở rộng thực hiện trong vành đai 3.

Thành phố Hà Nội hiện có hơn 8 triệu phương tiện các loại

Lý giải cho đề xuất cấm xe mô tô, xe gắn máy chạy xăng theo khung giờ/thời điểm hoặc khu vực thay vì cấm toàn thời gian, UBND thành phố cho hay quá trình xin ý kiến các sở, ban, ngành, UBND phường, xã và đăng tải trên Cổng thông tin của thành phố, Sở NN&MT (đơn vị chủ trì soạn thảo) nhận được một số góp ý đề nghị giãn lộ trình thực hiện, đảm bảo phù hợp với điều kiện hạ tầng giao thông, an sinh xã hội, thói quen và hành vi.

Việc xây dựng vùng phát thải thấp là một trong những giải pháp Hà Nội thực hiện để giảm ô nhiễm môi trường. Những năm gần đây thành phố phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm không khí với nồng độ bụi PM2.5 trung bình năm tại thành phố vượt gần hai lần quy chuẩn kỹ thuật quốc gia. Nồng độ bụi PM10 trung bình năm vượt quá giới hạn quy chuẩn Việt Nam từ 1,3 - 1,6 lần.

Theo thống kê của Sở Xây dựng, thành phố Hà Nội có hơn 8 triệu phương tiện các loại (bao gồm 1,1 triệu ô tô, 6,9 triệu xe máy) và khoảng 1,2 triệu phương tiện cá nhân (ô tô, xe máy) từ các tỉnh, thành phố khác lưu thông trên địa bàn.

Nguyên Nhung/VOV1