Hà Nội hình thành những 'vùng nông nghiệp triệu đô'

Những vùng sản xuất nông nghiệp quy mô lớn liên tục được mở rộng, góp phần nâng cao thu nhập cho nông dân, thúc đẩy tái cơ cấu ngành Nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững và tăng giá trị cho đơn vị canh tác.

Mô hình trồng nho tại Hợp tác xã Nông nghiệp xứ Đoài (xã Hưng Đạo) cho giá trị kinh tế cao. Ảnh: Đắc Lộc

Khởi sắc từ những cánh đồng tập trung

Trong bối cảnh sản xuất nhỏ lẻ, manh mún không còn mang lại hiệu quả kinh tế như trước, tích tụ ruộng đất trở thành hướng đi tất yếu. Khi diện tích đủ lớn, người sản xuất sẽ mạnh dạn đầu tư nhà màng, nhà lưới, hệ thống tưới thông minh hoặc áp dụng quy trình canh tác tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP.

Hợp tác xã Nông nghiệp xứ Đoài do ông Vương Đức Lập làm Giám đốc ở xã Hưng Đạo là một ví dụ điển hình. Trên diện tích hơn 2ha thuê lại của người dân, hợp tác xã đầu tư hệ thống nhà màng, nhà lưới khép kín và công nghệ tưới nhỏ giọt để trồng nho hạ đen. Không chỉ bán nho tươi, mô hình còn kết hợp du lịch trải nghiệm, thu hút khoảng 6.000 lượt khách mỗi năm, mang về 150 triệu đồng tiền vé. Bên cạnh đó, hợp tác xã cung cấp ra thị trường hơn 7 tấn nho tươi với doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm.

Còn tại vùng bãi xã Bát Tràng, sau dồn điền đổi thửa, sản xuất nông nghiệp đã có bước chuyển mạnh. Hơn 200ha rau an toàn đạt chuẩn VietGAP được trồng tập trung, cho sản lượng ổn định và chất lượng đồng đều. Giám đốc Hợp tác xã Sản xuất và kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Văn Đức Nguyễn Văn Đức cho biết, sản phẩm được tiêu thụ chủ yếu tại các hệ thống siêu thị, chợ đầu mối lớn của Hà Nội và nhiều tỉnh, thành phố khác. Mỗi năm, hợp tác xã còn xuất khẩu 300-500 tấn rau sang Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc)…

Theo Trung tâm Khuyến nông Hà Nội, việc tích tụ đất đai đã giúp hình thành hàng trăm cánh đồng lớn trồng lúa chất lượng cao, rau an toàn với quy mô 20-100ha, mang lại giá trị 400-500 triệu đồng/ha/năm. Nhiều vùng hoa - cây cảnh quy mô 20ha cho doanh thu 0,5-1,5 tỷ đồng/ha/năm. Tại các xã: Phúc Thọ, Ứng Hòa, Thanh Oai, Mê Linh…, giá trị thu nhập tăng thêm 25-30% sau khi tích tụ đất và chuyển đổi sang mô hình sản xuất tập trung.

Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội Đoàn Đức Dân cho biết, khi sản xuất tập trung, người dân dễ dàng áp dụng đồng bộ khoa học kỹ thuật từ chăm sóc đến thu hoạch, giảm chi phí và tăng chất lượng. Việc quản lý thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hữu cơ cũng chặt chẽ hơn.

Gỡ vướng để thu hút đầu tư vào nông nghiệp

Dù đạt nhiều kết quả tích cực, nông nghiệp Hà Nội vẫn đối diện không ít thách thức. Muốn xây dựng vùng sản xuất hàng hóa quy mô lớn, bền vững, Hà Nội phải tiếp tục tháo gỡ bài toán về vốn, thị trường và hạ tầng.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Xuân Đại cho biết, Hà Nội đang hướng tới phát triển các vùng nông nghiệp chuyên canh gắn với xây dựng thương hiệu và du lịch nông nghiệp. Thành phố lựa chọn đầu tư trọng điểm vào các mô hình có khả năng nhân rộng, phù hợp với điều kiện tích tụ đất của từng địa phương. Ngoài các vùng trồng trọt, Hà Nội cũng tập trung phát triển các khu sản xuất giống cây ăn quả, hoa - cây cảnh, cây đô thị chất lượng cao nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển đô thị xanh của Thủ đô và các tỉnh lân cận. Cùng với đó, mở rộng các mô hình nông nghiệp kết hợp du lịch trải nghiệm đang được nhiều địa phương triển khai hiệu quả. Việc sản xuất giống cây trồng, vật nuôi chất lượng cao, phát triển chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ cũng được đẩy mạnh.

Một thông tin liên quan, UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành Công văn số 6100/UBND-NNMT triển khai Nghị quyết số 38/2025/NQ-HĐND ngày 29-9-2025 của HĐND thành phố về quy định điều kiện, trình tự, thủ tục cấp phép xây dựng; loại công trình và tỷ lệ diện tích đất phục vụ sản xuất nông nghiệp, chế biến, bảo quản, trưng bày sản phẩm và phát triển cảnh quan du lịch tại các vùng nông nghiệp tập trung. Sở Nông nghiệp và Môi trường được giao chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan tham mưu UBND thành phố ban hành quyết định phân cấp, ủy quyền trong việc phê duyệt phương án phát triển vùng sản xuất nông nghiệp tập trung và cấp phép xây dựng công trình trên đất nông nghiệp theo quy định.

Theo Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) Hoàng Văn Hồng, nông nghiệp Thủ đô đang được định hướng phát triển theo vùng, phù hợp với ba vùng sinh thái đặc trưng gồm đồi gò, đồng bằng và bãi ven sông. Từng địa phương sẽ xác định mô hình phát triển phù hợp, kết hợp du lịch, sinh thái, giáo dục, bảo vệ môi trường để tạo ra giá trị gia tăng. Hà Nội cũng đang quy hoạch các khu và vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, tạo quỹ đất ổn định và đủ lớn để thu hút doanh nghiệp. Khi có sự tham gia của doanh nghiệp, nông nghiệp sẽ phát triển theo chuỗi giá trị, bảo đảm đầu ra và nâng cao hiệu quả sử dụng đất.

Việc hình thành vùng sản xuất quy mô lớn không chỉ giúp nâng cao giá trị sản phẩm, mà còn mở ra hướng phát triển mới: Nông nghiệp gắn với du lịch, nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp công nghệ cao và các mô hình kinh tế đa giá trị. Từng thửa ruộng manh mún đang dần trở thành những cánh đồng lớn, những “vùng nông nghiệp triệu đô”.

Ngọc Quỳnh