Hà Nội hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới cấp thành phố:15 năm kiến tạo nông thôn hiện đại

Sau 15 năm nỗ lực thực hiện, đến nay, nông thôn Hà Nội có diện mạo khang trang, hiện đại, đời sống người dân không ngừng được nâng cao; Hà Nội đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới.

Diện mạo nông thôn mới kiểu mẫu khang trang tại xã Ô Diên. Ảnh: Khắc Hiển

Chọn khâu đột phá để thực hiện

Thời gian đầu khi Hà Nội mới triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (năm 2010), trung bình mỗi xã của Thủ đô chỉ đạt 1 tiêu chí, thu nhập của người dân nông thôn khoảng 13 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo chiếm 11,25%. Trước thách thức đó, lãnh đạo thành phố đã lựa chọn cách làm phù hợp, xác định rõ những khâu đột phá trong thực hiện.

Xác định quy hoạch phải đi trước một bước, là tiền đề để thực hiện đầu tư xây dựng hạ tầng, phát triển sản xuất, trong giai đoạn 2011-2015, thành phố đã chỉ đạo các địa phương hoàn thiện các quy hoạch xây dựng nông thôn mới gắn với quy hoạch phát triển vùng sản xuất.

Cũng trong giai đoạn này, Hà Nội đã thực hiện “cuộc cách mạng” dồn điền đổi thửa với vô vàn khó khăn và đã thành công. Từ chỗ mỗi hộ nông dân có từ 7 đến 39 thửa ruộng đã giảm còn từ 1 đến 2 thửa. Diện tích đất nông nghiệp dôi dư sau đó tạo điều kiện cho các địa phương quy hoạch mở rộng công trình phúc lợi, quy hoạch đấu giá đất tạo nguồn lực xây dựng nông thôn mới…

Bước sang giai đoạn 2016-2020, Hà Nội chọn khâu đột phá: Tập trung đầu tư nâng cấp hạ tầng điện, đường, trường, trạm, nhà văn hóa…; đẩy mạnh tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, ứng dụng công nghệ cao có liên kết trong sản xuất và xây dựng sản phẩm OCOP (Chương trình mỗi xã một sản phẩm).

Đến cuối năm 2020, chương trình để lại dấu ấn nổi bật khi giá trị gia tăng ngành Nông nghiệp đạt 4,2%, thu nhập bình quân khu vực nông thôn đạt 55 triệu đồng/người/năm. Hơn 90% số xã ở Hà Nội đã đạt chuẩn nông thôn mới, 13 xã được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 7 đơn vị cấp huyện được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn nông thôn mới.

Nông thôn Hà Nội đã đạt nền tảng vững chắc. Bước sang giai đoạn 2021-2025, thành phố Hà Nội tập trung đưa xây dựng nông thôn mới đi vào chiều sâu và bền vững. Các xã đã đạt nông thôn mới tiếp tục xây dựng nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu. Từ đó, Thủ đô đã trở thành hình mẫu về phát triển nông thôn toàn diện với các dấu mốc ấn tượng: Hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới cấp thành phố năm 2024 (trước 1 năm so với kế hoạch).

Trước khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp (tháng 7-2025), Hà Nội là địa phương đứng đầu cả nước về xây dựng nông thôn mới với 100% số xã đạt chuẩn nông thôn mới; 229 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; 109 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; 100% huyện, thị xã đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới; 6/17 huyện đạt chuẩn huyện nông thôn mới nâng cao. Chương trình OCOP dẫn đầu cả nước về số lượng sản phẩm với trên 3.400 sản phẩm; xuất khẩu nông, lâm sản vượt ngưỡng 2 tỷ USD…

Chỉ đạo sát sao, vào cuộc quyết liệt

Những kết quả đạt được trong xây dựng nông thôn mới đã khẳng định hành trình nỗ lực không ngừng của thành phố Hà Nội trong suốt 15 năm qua với sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao từ Thành ủy, HĐND, UBND thành phố, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và đồng lòng chung sức của nhân dân.

Trong suốt chặng đường 15 năm qua, Thành ủy Hà Nội đã ban hành các chương trình công tác trọng tâm, đặt xây dựng nông thôn mới lên vị trí hàng đầu. Hai nhiệm kỳ liên tiếp 2011-2015 và 2016-2020, Thành ủy Hà Nội đã ban hành Chương trình số 02-CTr/TU trọng tâm về phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới và nâng cao đời sống nông dân.

Bước sang giai đoạn 2021-2025, Thành ủy ban hành Chương trình số 04-CTr/TU về đẩy mạnh thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành Nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nông dân giai đoạn 2021-2025 để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện.

Trong tổ chức thực hiện, thành phố luôn quan tâm, ưu tiên nguồn lực đầu tư cho xây dựng nông thôn mới. Trong giai đoạn 2010-2020, tổng kinh phí Hà Nội đã huy động thực hiện xây dựng nông thôn mới đạt gần 97.000 tỷ đồng; từ năm 2021 đến 2024, tổng kinh phí huy động tiếp tục đạt hơn 86.800 tỷ đồng.

Cùng với nguồn vốn đầu tư từ Nhà nước, còn có sự chung sức của hàng triệu người dân góp công, góp của, hiến đất xây dựng nông thôn mới. Riêng các cấp Hội Nông dân thành phố đã vận động hội viên hiến hơn 1,37 triệu mét vuông đất, đóng góp hơn 672 nghìn ngày công, tham gia làm mới và sửa chữa hơn 6.100km đường nông thôn; 1.300 cầu cống; kiên cố hóa 6.300km kênh mương nội đồng phục vụ sản xuất...

Kết quả đạt được hôm nay chính là nền móng vững chắc để Hà Nội tự tin bước vào chặng đường tiếp theo xây dựng nông thôn mới tiên tiến, điển hình, lan tỏa giá trị văn minh, thịnh vượng đến từng người dân và cộng đồng.

Nguyễn Mai