Hà Nội hướng tới xuất khẩu thủy sản

Mô hình nuôi cá lồng trên sông Hồng của một hộ dân xã Đông Dư, huyện Gia Lâm (Hà Nội). Ảnh: Vũ Sinh - TTXVN

Với tiềm năng lợi thế về tổng diện tích mặt nước lên tới 30.800 ha, trong đó có khoảng 24.200 ha nuôi trồng thủy sản, Hà Nội đang có kế hoạch phát triển thủy sản trở thành ngành kinh tế quan trọng, có quy mô và giá trị hàng hóa cao, có thương hiệu và uy tín, đáp ứng nhu cầu thủy sản nước ngọt của người dân Thủ đô và hướng tới xuất khẩu.

Hiện nay, Hà Nội đã hình thành được một số vùng nuôi trồng thủy sản theo hướng tập trung công nghệ cao, nuôi thâm canh mang lại giá trị cao tại các huyện: Ứng Hòa, Mỹ Đức, Chương Mỹ, Phú Xuyên, Ba Vì, Thanh Oai, Thường Tín, Thanh Trì… Tổng sản lượng chăn nuôi thủy sản quý I/2024 đạt khoảng 26.800 tấn, tăng 4,3% so với cùng kỳ năm 2023.

Ông Nguyễn Đình Viện, tại xã Thư Phú huyện Thường Tín (Hà Nội) cho biết, gia đình ông có hơn 11ha nuôi trồng thủy sản theo hướng VietGAP. Với lợi thế khu nuôi thủy sản của gia đình ông ở sát sông Hồng nên thuận lợi cho việc thay nước làm vệ sinh môi trường ao nuôi giúp cá lớn nhanh không bị nhiễm bệnh.

Bên cạnh đó, gia đình ông còn tận dụng việc nạo vét bùn trong ao lên để trồng nhãn, giúp cho cây nhãn khỏe, ra mầm, hoa không bị rụng, nhất là vào thời tiết mưa nắng thất thường như năm nay.

"Nhờ ứng dụng công nghệ cao trong nuôi trồng thủy sản cho năng suất cao gấp 2 lần so với nuôi thông thường, nên thu nhập của gia đình ông đạt hàng tỷ đồng mỗi năm", ông Nguyễn Đình Viện chia sẻ.

Không chỉ có Thường Tín mà nhiều huyện khác của Hà Nội ứng dụng công nghệ cao trong nuôi trồng thủy sản cũng đem lại hiệu quả kinh tế cao. Gia đình ông Nguyễn Văn Dũng, ở xã Ngũ Hiệp huyện Thanh Trì (Hà Nội) cho biết, gia đình ông có trên 8 ha ao đầm, chủ yếu nuôi cá đặc sản và cá truyền thống.

Cũng như các hộ ở huyện Thường Tín, ông xử lý nguồn nước bằng nhiều loại thảo dược quý có trong vùng; thả bèo tây, rau muống. Ngâm ao 15 -20 ngày, kiểm tra độ pH rồi mới chuyển nước sang ao nuôi. Tuy nhiên, bí quyết thành công của ông là dùng cám gạo, ngô để nuôi cá, tuyệt đối không dùng cám công nghiệp, thuốc kháng sinh. Chủ động phòng chống bệnh cho cá là chính và mật độ nuôi vừa phải. Với năng suất 25 tấn/vụ, giá bình quân hơn 30 triệu đồng/tấn, ông lãi ròng trên 300 triệu đồng/năm.

Theo các chuyên gia kinh tế, Hà Nội dù có lợi thế về mặt nước, song chăn nuôi thủy sản vẫn chưa phát triển tương xứng với tiềm năng. Do nguồn nước cung cấp cho chăn nuôi thủy sản chủ yếu từ các sông lớn, nhưng đều trong tình trạng bị ô nhiễm. Trong khi đó giá thức ăn cho chăn nuôi thủy sản lại tăng cao, đầu ra không ổn định. Cơ sở hạ tầng ở các vùng nuôi thủy sản tập trung chưa được đầu tư đồng bộ, gây khó khăn cho việc áp dụng công nghệ cao vào sản xuất.

Đồng quan điểm này, ông Nguyễn Đình Đảng, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi, thủy sản và Thú y Hà Nội (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội) cho biết, hiện nay, Hà Nội có 25.800 hộ nuôi trồng thủy sản nhưng đa số là các hộ nuôi nhỏ lẻ, manh mún. Sản phẩm chủ yếu tiêu thụ nội địa, giá trị chưa cao. Trong khi đó, trình độ của người dân về chăn nuôi thủy sản thâm canh, bán thâm canh, bảo đảm an toàn thực phẩm còn hạn chế.

Ông Từ Đức Mạnh, Trưởng Phòng Kinh tế huyện Thường Tín (Hà Nội) cho biết, để tháo gỡ khó khăn cho các vùng nuôi trồng thủy sản, huyện tiếp tục khuyến khích nông dân áp dụng khoa học, công nghệ trong chăn nuôi thủy sản, như: Công nghệ sông trong ao, biofloc, nuôi thâm canh với cá chép, trắm cỏ, rô phi. Ngoài ra, huyện lồng ghép các chương trình hỗ trợ đầu tư thực hiện dự án chăn nuôi thủy sản và hỗ trợ nông dân thực hiện các mô hình chăn nuôi thủy sản theo hướng VietGAP, xây dựng chuỗi liên kết để đẩy mạnh tiêu thụ qua các kênh phân phối hiện đại.

Theo bà Nguyễn Thị Tuyết Anh, Trưởng phòng Phòng Kinh tế huyện Thanh Trì (Hà Nội), hàng năm huyện đều phối hợp với Chi cục Chăn nuôi, thủy sản và Thú y Hà Nội tổ chức tốt các lớp tập huấn cho bà con; thường xuyên kiểm tra, lấy mẫu nước đánh giá chất lượng môi trường tại các vùng nuôi; hướng dẫn quy trình chăm sóc; xử lý phòng chống dịch bệnh, quản lý môi trường ao nuôi theo hướng an toàn sinh học, an toàn vệ sinh thực phẩm. Ngoài ra, còn phối hợp với đài truyền thanh huyện/xã tuyên truyền kỹ thuật nuôi trồng thủy sản; tình hình dịch bệnh; biện pháp chống nóng, rét cho vật nuôi, thủy sản; các biện pháp xử lý nước trước khi đưa vào ao.

Để đưa ngành chăn nuôi thủy sản phát triển, ông Nguyễn Mạnh Phương, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội cho biết, Sở cũng phối hợp với các địa phương mở các khóa tập huấn, đào tạo về công tác quản lý giống, thức ăn, sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng và quan trắc, cảnh báo môi trường trong chăn nuôi thủy sản.

Đồng thời, Sở cũng sẽ nâng cao công tác quản lý nhà nước về chăn nuôi thủy sản; tăng cường liên kết với các tỉnh, thành phố trong việc tiêu thụ sản phẩm; rà soát, mở rộng chăn nuôi thủy sản ở các diện tích ruộng trũng, cấy lúa kém hiệu quả chuyển sang mô hình kết hợp cá và lúa hoặc chuyên cá tại các huyện nằm trong quy hoạch và các vùng úng trũng khác; hỗ trợ kinh phí xử lý môi trường ao nuôi cho các hộ tại vùng chăn nuôi thủy sản tập trung.

Hà Nội cũng xây dựng kế hoạch phát triển thủy sản từ nay đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 tổ chức lại sản xuất nhằm tăng năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng của sản phẩm thủy sản; xây dựng các vùng nuôi công nghiệp, công nghệ cao sản xuất thủy sản hàng hóa lớn; phấn đấu đến năm 2030, diện tích chăn nuôi thủy sản đạt 25.000 ha, trong đó vùng chăn nuôi thủy sản tập trung là 10.000 ha, với năng suất khoảng 15 tấn/ha/năm.

Đưa ngành thủy sản Thủ đô thực sự trở thành một ngành kinh tế quan trọng, với mục tiêu phát triển mặt nước trên địa bàn nội, ngoại thành Hà Nội đảm bảo mục tiêu vừa phát triển kinh tế thủy sản vừa thoát nước mặt, chống úng ngập, vừa dự trữ nguồn tài nguyên nước vừa đảm bảo điều hòa không khí, môi trường sống lý tưởng cho dân cư Thủ đô.

Theo đó, Hà Nội khuyến khích phát triển các chương trình, mô hình nuôi trồng thủy sản có áp dụng công nghệ cao, khoa học kỹ thuật mới, tiên tiến trong sản xuất nhất là trong khâu quản lý môi trường, quản lý dịch bệnh bằng chế phẩm sinh học nhằm làm giảm giá thành sản xuất, thân thiện môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu; các mô hình nuôi hữu cơ, nuôi sinh thái, áp dụng các tiêu chuẩn chứng nhận thực hành nuôi trồng thủy sản tốt (GAP) để nâng cao giá trị và phát triển bền vững; các mô hình hỗ trợ cơ giới hóa trong nuôi trồng thủy sản nhất là trong khâu chăm sóc, quản lý và sản xuất thức ăn tự chế biến.

Song song với đó, Hà Nội sẽ đầu tư xây dựng hạ tầng cho các vùng nuôi trồng thủy sản tập trung: hệ thống mương cấp nước từ các con sông; hệ thống cấp, thoát nước trong vùng nuôi; giao thông trong vùng nuôi; hệ thống xử lý môi trường. Phát triển hệ thống sản xuất giống thủy sản chất lượng cao. Ưu tiên phát triển giống các đối tượng nuôi chủ lực, giá trị kinh tế cao, các loài mới có tiềm năng...

Nam Giang/TTXVN