Hà Nội phải luôn tiên phong, đi đầu
Trao đổi với phóng viên Tiền Phong, TS Nguyễn Viết Chức – nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội nhấn mạnh, với vai trò, vị thế, tầm vóc của mình, Hà Nội phải tiên phong, đi đầu.
Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025 – 2030, được tổ chức trong 3 ngày, từ 15 -17/10, tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia. Phiên trù bị tổ chức chiều 15/10. Phiên chính thức được tổ chức vào các ngày 16 - 17/10.
Với chủ đề “Phát huy truyền thống ngàn năm văn hiến và anh hùng; đoàn kết xây dựng đảng bộ trong sạch, vững mạnh; tiên phong, đột phá trong kỷ nguyên mới; phát triển Thủ đô văn minh, hiện đại, hạnh phúc”, Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII là sự kiện chính trị trọng đại, diễn ra trong bối cảnh có ý nghĩa quan trọng.
Phương châm của đại hội là “Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Đột phá - Phát triển”, hướng tới tranh thủ thời cơ, vượt qua thách thức, quyết tâm xây dựng Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”, tiên phong cùng cả nước tiến vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển thịnh vượng, hùng cường của dân tộc Việt Nam, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Trao đổi với phóng viên Tiền Phong, TS Nguyễn Viết Chức nêu rõ: Hà Nội là Thủ đô. Thủ đô chỉ có một, vì thế, cả về mặt trách nhiệm và tình cảm, Hà Nội luôn phải tiên phong, đi đầu. Thăng Long – Hà Nội là chốn kinh sư muôn đời, ở thế "rồng cuộn - hổ ngồi', phải đi đầu để xứng đáng với vị trí đặc biệt, xứng với “Hà Nội vì cả nước, cả nước vì Hà Nội”.
“Hà Nội – địa linh sinh nhân kiệt. Người Hà Nội văn minh, thanh lịch. Bốn phương hội tụ về Hà Nội. Hà Nội – Thủ đô nghìn năm văn hiến. Tất cả những điều kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế - xã hội hiện nay đều cho thấy rõ, Hà Nội phải đi đầu trong kỷ nguyên mới”, ông Chức nói.

Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội, ngày 16/6/2025. Ảnh: Viết Thành.
Xứng tầm vị thế Thủ đô
Thưa ông, để Hà Nội tiên phong, đi đầu trong kỷ nguyên mới, Thủ đô cần làm những gì?
Như chúng ta đều biết, chính quyền Trung ương đặt ở Thủ đô Hà Nội. Lực lượng trí thức cũng chủ yếu tập trung ở Hà Nội. Đặc biệt, Hà Nội có Luật Thủ đô, với những quy định tạo điều kiện thuận lợi nhất cho Hà Nội. Lãnh đạo Đảng, Nhà nước cũng luôn quan tâm, sát sao với Hà Nội.
Với những điều kiện nêu trên, tôi thấy, Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025 – 2030 đặt vấn đề tiên phong là hoàn toàn đúng đắn. Đó vừa là trách nhiệm, vừa là yêu cầu, không chỉ của Hà Nội mà là của cả nước.
Để tiên phong, đi đầu trong kỷ nguyên mới, Hà Nội cần phải quán triệt sâu sắc đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước. Hà Nội phải cụ thể hóa được những ưu tiên trong Luật Thủ đô, phát huy sức mạnh của toàn Đảng bộ và Nhân dân Hà Nội. Ai sinh sống, làm việc trên địa bàn Thủ đô đều có tình yêu, trách nhiệm, nghĩa vụ đóng góp cho sự phát triển của thành phố.
Như tôi đã nói ở trên, các cơ quan trung ương, bộ, ngành đều đặt chân trên địa bàn thành phố Hà Nội. Vì thế, Hà Nội phải phát huy tối đa nguồn lực giới tinh hoa, trí thức. Đây là kho báu, nguồn lực quý giá không địa phương nào có. Trong bối cảnh hiện nay, nguồn lực này càng đóng vai trò quan trọng, đặc biệt trong đổi mới, sáng tạo, phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số…




Trong nhiệm kỳ 2025 - 2030, Hà Nội tập trung đột phá, xây dựng ‘hạ tầng hiện đại, thông minh và kết nối”.
Một vấn đề nữa, với vị thế Thủ đô, Hà Nội có điều kiện rất lớn để phát huy các hoạt động đối ngoại của Đảng, Nhà nước và thành phố. Những hoạt động đối ngoại về chính trị, kinh tế, văn hóa cần được phát huy, để lan tỏa hình ảnh Thủ đô Hà Nội ra thế giới. Hà Nội cũng cần phát huy giá trị truyền thống nghìn năm văn hiến, với hàng nghìn di tích lịch sử nổi bật…
Thủ đô Hà Nội, với trình độ dân trí cao, lại là nơi tập trung số lượng lớn các trường đại học, cao đẳng, là điều kiện rất tốt để thực hiện thành công việc đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Hà Nội cũng thuộc hệ thống các thành phố sáng tạo trên thế giới, càng tạo điều kiện cho phát triển văn hóa, kinh tế - xã hội.
Về con số thì thấy rõ rồi. Trong 2 năm liên tiếp, Hà Nội đều đạt mức thu ngân sách vượt mốc 500.000 tỷ đồng. Với những điều kiện như vậy, rõ ràng, Hà Nội tự tin đặt mục tiêu tăng trưởng 2 con số, tiên phong, đi đầu trong những năm tới đây. Và tôi tin rằng, Hà Nội sẽ làm được.
Vì hạnh phúc của Nhân dân
Thưa ông, thời gian qua, Hà Nội đã tiên phong triển khai những chủ trương mới của Đảng, Nhà nước, như triển khai khám sức khỏe miễn phí cho nhân dân; hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học… Ông nhìn nhận gì về vấn đề này?
Bộ Chính trị đã có Nghị quyết số 71 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo; Nghị quyết số 72 về đột phá chăm sóc sức khỏe nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm rất quan tâm đến các vấn đề này. Với giáo dục, Hà Nội cũng đã tiên phong đi đầu, như miễn phí bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học; miễn học phí. Rồi triển khai khám sức khỏe miễn phí cho người dân. Tất cả những điều đó là biểu hiện cụ thể của tinh thần “vì hạnh phúc của nhân dân”.

Xã Quang Minh (Hà Nội) triển khai khám sức khỏe miễn phí cho người dân trên địa bàn. Ảnh: Thanh Hiếu.
Chúng ta tăng trưởng tốt. Vậy, tăng trưởng để làm gì. Hơn 500.000 tỷ đồng thu ngân sách để làm gì. Phát triển kinh tế để làm gì? Phải để phục vụ nhân dân, vì Đảng ta không có mục đích nào khác ngoài mục tiêu cao nhất là người dân sống trong ấm no, hạnh phúc. Chúng ta phải biết rằng, hạnh phúc còn ở tiêu chuẩn cao hơn ấm no, vì thế, phải rất nỗ lực để thực hiện.
Tuy nhiên, Hà Nội cũng còn nhiều khó khăn, thách thức phải xử lý, giải quyết. Vấn đề là Hà Nội cần quản trị như thế nào để đồng bộ với tốc độ tăng trưởng. Khi không theo kịp sự phát triển, sẽ dẫn tới nhiều khó khăn, ví dụ như vấn đề hạ tầng không đồng bộ, gây úng ngập, rồi ô nhiễm môi trường.
Bộ máy chính quyền Hà Nội cũng cần phát huy hiệu quả của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Trong đó, công tác cán bộ là quan trọng nhất. Trong kỷ nguyên mới, phải thay đổi cách làm, từ "làm cho xong" sang "làm đến nơi đến chốn". Đội ngũ cán bộ phải thay đổi, không để cơ quan nhà nước là nơi trú ẩn an toàn của cán bộ yếu kém, ngại va chạm. Bây giờ là chính quyền kiến tạo, chính quyền vì dân.
Những việc làm "hợp lòng dân"
Thời gian qua, Hà Nội cũng tiên phong xử lý các vấn đề dân sinh bức xúc trên địa bàn, như cải tạo sông Tô Lịch, xử lý vấn đề ô nhiễm môi trường, rác thải. Ông đánh giá ra sao?
Những việc làm này, theo tôi, là hợp với lòng dân. Hà Nội đã rất nỗ lực, cố gắng làm sạch các dòng sông nội đô. Tôi thấy rằng, nếu các dòng sông chết, tức là chúng ta cũng đang “chết theo các dòng sông”. Khi Hà Nội phục hồi được dòng chảy cho sông Tô Lịch, nó mang ý nghĩa rất lớn.

Với những nỗ lực, quyết tâm cao, Hà Nội đang làm sống lại dòng sông Tô Lịch. Ảnh: Tiền Phong.
Việc xử lý các vấn đề ô nhiễm môi trường ở Hà Nội là vấn đề rất khó, nhưng không thể không làm. Không khí ô nhiễm thì làm sao cuộc sống hạnh phúc được. Việc Hà Nội triển khai quyết liệt các giải pháp, là thể hiện sự lắng nghe hơi thở của cuộc sống. Và đó cũng là minh chứng sinh động nhất của việc đưa nghị quyết vào cuộc sống. Đó là một hành động rất thiết thực để chuẩn bị cho Đại hội Đảng bộ thành phố.
Trong nhiệm kỳ mới, Đảng bộ thành phố Hà Nội đặt những mục tiêu rất cao, trong đó có mục tiêu cải thiện ô nhiễm môi trường, cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân, để nhân dân hạnh phúc. Đó là những vấn đề hết sức hoan nghênh. Việc Hà Nội cần làm, là phát huy sức mạnh tổng hợp của cả Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô.
Ai ở Hà Nội cũng phải có trách nhiệm với Thủ đô, không thể chỉ “khoán trắng” cho lãnh đạo, cán bộ thành phố. Như vậy thì không làm được. Người dân phải đồng lòng, chung sức vì thành phố. Mỗi công dân Thủ đô phải tự xây dựng hạnh phúc cho mình, từ đó, góp phần xây dựng hạnh phúc cho cộng đồng. Sẽ không có ai hạnh phúc một mình, nếu như cộng đồng không hạnh phúc.
Trân trọng cám ơn ông!
Nguồn Tiền Phong: https://tienphong.vn/ha-noi-phai-luon-tien-phong-di-dau-post1786988.tpo