Hà Nội xác định đường sắt đô thị là trục xương sống của vận tải hành khách công cộng

Ngày 23/1, Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội đã ban hành Chỉ thị số 41-CT/TU về phát triển giao thông đường sắt đô thị trên địa bàn Thủ đô. Chỉ thị nêu rõ, bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình triển khai các dự án đường sắt đô thị còn chậm, gặp nhiều thách thức và khó khăn. Nguồn lực đầu tư phụ thuộc chủ yếu vào nguồn vốn vay ODA, dẫn đến bị ràng buộc về cơ chế và công nghệ.

Mô hình tổ chức quản lý dự án còn bất cập, các dự án đầu tư xây dựng thường xuyên chậm tiến độ, đặc biệt là công tác giải phóng mặt bằng kéo dài dẫn đến đội vốn, lãng phí... Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế nêu trên chủ yếu do thiếu sự đồng bộ trong phối hợp triển khai chiến lược, kế hoạch phát triển các dự án đầu tư xây dựng đường sắt đô thị; cơ chế, kiểm tra, giám sát, xử lý trách nhiệm đối với các cấp, ngành chưa sâu sát, chưa hiệu quả...

Để kịp thời khắc phục những tồn tại, hạn chế, Ban Thường vụ Thành ủy yêu cầu các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội quán triệt và tập trung thống nhất nhận thức và hành động về vị trí, vai trò, tầm quan trọng, sự cần thiết phát triển giao thông đường sắt đô thị trên địa bàn TP. Trong đó xác định đường sắt đô thị là trục xương sống của mạng lưới vận tải hành khách công cộng Thủ đô.

Đường sắt đô thị là trục xương sống của mạng lưới vận tải hành khách công cộng Thủ đô.

Việc đầu tư hiệu quả và sớm đưa vào khai thác vận hành các tuyến đường sắt đô thị sẽ nâng cao thị phần vận tải hành khách công cộng, giảm ùn tắc giao thông và sự phụ thuộc vào phương tiện cá nhân, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tai nạn giao thông, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của TP và vùng Thủ đô.

Phát triển giao thông đường sắt đô thị phải đảm bảo các tiêu chí, tiêu chuẩn kỹ thuật hiện đại, đồng bộ, dần tiếp cận công nghệ tiên tiến của thế giới, đảm bảo thân thiện với môi trường và sử dụng năng lượng hiệu quả, tiết kiệm. Đẩy mạnh xã hội hóa, khuyến khích các doanh nghiệp trong nước tham gia phát triển ngành công nghiệp đường sắt, từng bước thu hẹp khoảng cách, tiến tới tự chủ về công nghệ sản xuất, chế tạo phương tiện, trang thiết bị và nguồn nhân lực phục vụ vận hành bảo dưỡng đường sắt đô thị.

Kết hợp bài bản giữa phát triển từng bước vững chắc với những giải pháp đột phá để hình thành mạng lưới hoàn chỉnh, thông suốt, liên kết đa phương thức với các hình thức vận tải khác; đồng thời chú trọng vận hành, bảo trì đảm bảo khai thác hiệu quả, nâng cao chất lượng dịch vụ.

Chủ động phối hợp với các ban, bộ, ngành của Trung ương để rà soát, nghiên cứu, hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách đảm bảo đồng bộ, hiệu quả nhằm tháo gỡ các nút thắt, khơi thông các nguồn lực tham gia đầu tư phát triển giao thông đường sắt đô thị bằng nhiều phương thức và hình thức khác nhau (đầu tư theo phương thức đối tác công - tư, cơ chế vay lại trái phiếu Chính phủ...).

Tiếp tục thu hút mạnh mẽ, sử dụng hiệu quả nguồn vốn của các chính phủ, tổ chức quốc tế, nguồn vốn ODA để nghiên cứu chuẩn bị đầu tư và đầu tư cho giao thông đường sắt đô thị. Rà soát, cải cách thủ tục hành chính về đầu tư để tạo môi trường đầu tư bình đẳng, lành mạnh, cạnh tranh cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước tham gia vào phát triển giao thông đường sắt đô thị.

Ban Thường vụ Thành ủy cũng yêu cầu phấn đấu trước năm 2035 hoàn thành xây dựng 14 tuyến đường sắt đô thị, nhằm đẩy mạnh khâu đột phá về kết cấu hạ tầng. Đầu tư xây dựng mạng lưới giao thông xanh và sạch nhằm cắt giảm lượng khí thải carbon do các phương tiện giao thông gây ra. Nghiên cứu, xây dựng kế hoạch, lộ trình phát triển hệ thống giao thông kết nối vùng, quốc tế và mô hình TOD cho các tuyến đường sắt đô thị trên địa bàn TP.

Trên cơ sở Luật Thủ đô năm 2024, tiếp tục nghiên cứu các chính sách về việc huy động và cơ chế quản lý đặc thù để tạo nhiều thuận lợi cho việc phát triển hệ thống đường sắt đô thị tại Hà Nội.

Xây dựng chính sách khuyến khích, thu hút các tập đoàn, công ty quốc tế về sản xuất, cung cấp phương tiện, trang thiết bị đường sắt thiết lập các cơ sở sản xuất đặt tại Việt Nam và chuyển giao khoa học công nghệ cho các doanh nghiệp trong nước.

Về tổ chức thực hiện, Ban Thường vụ Thành ủy giao Ban cán sự đảng UBND TP lãnh đạo UBND thành phố chỉ đạo các đơn vị có liên quan xây dựng các kế hoạch thực hiện, thanh tra việc thực hiện từng nội dung tại Chỉ thị này gắn với thực hiện các Chương trình toàn khóa XVII của Thành ủy nhiệm kỳ 2020-2025; tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong chỉ đạo, điều hành, nêu cao vị trí, vai trò gắn với trách nhiệm của tập thể, cá nhân trong quá trình triển khai Chỉ thị.

Chi Linh