Hà Nội xác lập mô hình tăng trưởng dựa trên 3 trụ cột chủ yếu

Sáng 16/10, tại Đại hội đại biểu Đảng bộ TP. Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trương Việt Dũng đã có bài tham luận với chủ đề: “Xác lập mô hình tăng trưởng mới, lấy khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chủ yếu để hiện thực hóa khát vọng phát triển Thủ đô xanh, thông minh, bền vững”.

Chương trình văn hóa, nghệ thuật chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ TP. Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Ảnh: HN

Động lực chính kiến tạo mô hình tăng trưởng mới

Theo Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trương Việt Dũng, trong bối cảnh toàn cầu hóa, cạnh tranh chiến lược không chỉ về công nghệ hay thương mại, mà còn là cạnh tranh về mô hình phát triển với việc nắm bắt xu hướng, tận dụng thời cơ, làm mới các động lực truyền thống và tìm ra động lực tăng trưởng mới.

Để vượt qua mô hình tăng trưởng dựa quá nhiều vào tài nguyên, vốn đầu tư, lao động giá rẻ, thiếu tính bền vững do gặp phải các giới hạn, nhất thiết cần lấy đổi mới sáng tạo làm động lực chính để khơi dậy sức mạnh nội sinh, hướng tới mô hình phát triển bền vững dựa trên 5 yếu tố cốt lõi là tri thức - công nghệ - con người - quản trị và văn hóa.

Bên cạnh đó, các thách thức như biến đổi khí hậu, cạnh tranh chiến lược và suy thoái kinh tế đòi hỏi tái cấu trúc kinh tế theo hướng số hóa, xanh hóa và tuần hoàn để phát triển bền vững. Ở trong nước, Trung ương đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các biện pháp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế dựa trên khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, coi đây là động lực phát triển chủ yếu.

Thủ đô Hà Nội với khát vọng phát triển vươn lên cùng: “3 tầm nhìn: Văn hiến - Văn minh - Hiện đại” và “4 giá trị: Tiên phong - xanh - thông minh - bền vững”, với “tư duy Thủ đô và hành động Hà Nội”, các giải pháp đề ra trong Báo cáo chính trị Đại hội XVIII Đảng bộ TP. Hà Nội đã xác lập mô hình tăng trưởng dựa trên các trụ cột: Khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, tạo đột phá tăng trưởng mạnh, để Thủ đô thực hiện sứ mệnh dẫn dắt và lan tỏa phát triển, góp phần cùng cả nước thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XIV của Đảng.

Từ sau Đại hội XVII đến nay, Hà Nội đã đạt được “3 điểm sáng” trong phát triển kinh tế là tốc độ cao - chất lượng tốt - từng bước thông minh. Dự kiến, đến cuối năm 2025, tốc độ tăng trưởng kinh tế của thành phố đạt trên 8%, quy mô GRDP đạt 63,5 tỷ USD, thu nhập bình quân đầu người khoảng 7.200 USD - cao hơn bình quân cả nước. Năng suất lao động ước đạt 347 triệu đồng/lao động (khoảng 14.000 USD), đóng góp của các nhân tố tổng hợp (TFP) khoảng 53%.

Ông Trương Việt Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội trình bày tham luận của Đảng bộ UBND TP. Hà Nội tại Đại hội. Ảnh: HN

Ông Trương Việt Dũng khẳng định, Hà Nội đã từng bước hình thành mô hình tăng trưởng dựa trên ba trụ cột: Khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Ba trụ cột này không chỉ tạo động lực tăng trưởng mới mà còn góp phần định hình bản sắc phát triển của Thủ đô trong giai đoạn 2026 - 2030.

Hiện nay, TP. Hà Nội đang đẩy mạnh phát triển dữ liệu dùng chung, hình thành Trung tâm Dữ liệu, Trung tâm điều hành IOC và Trung tâm đổi mới sáng tạo; thúc đẩy kinh tế số chiếm khoảng 23% GRDP; phát triển mạnh công nghiệp công nghệ cao và các vùng động lực như Khu công nghệ cao Hòa Lạc và Khu công nghệ sinh học 199ha.

Cùng đó, Hà Nội thực hiện phát triển xanh thông qua việc phục hồi nguồn nước sông hồ, tăng cường phân loại và xử lý chất thải bằng công nghệ tiên tiến, kết hợp thu hồi năng lượng, thể hiện rõ định hướng phát triển bền vững và trách nhiệm môi trường.

Kiến tạo nền tảng phát triển kinh tế bền vững

Theo Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trương Việt Dũng, để hiện thực hóa mô hình tăng trưởng mới, Hà Nội xác định năm nhóm giải pháp trọng tâm, trong đó đột phá thể chế được coi là “đột phá của đột phá”.

TP. Hà Nội sẽ xây dựng các cơ chế thí điểm công nghệ mới, tiết kiệm năng lượng, phát triển năng lượng tái tạo, dành tối thiểu 4% ngân sách cho khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện các văn bản thi hành Luật Thủ đô 2024, triển khai Nghị quyết 66-NQ/TW của Bộ Chính trị, hướng tới hình thành Trung tâm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp quốc gia tầm cỡ quốc tế tại khu vực phía Tây và phía Bắc TP. Hà Nội.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại Đại hội. Ảnh: Hải Sơn

Về đầu tư, Hà Nội đặt mục tiêu nâng tỷ lệ chi cho nghiên cứu, phát triển (R&D) lên 1% GRDP, phát huy vai trò hạt nhân của Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, thu hút ít nhất 50 doanh nghiệp công nghệ cao và hình thành các cụm R&D về bán dẫn, trí tuệ nhân tạo quy mô vùng. Thành phố cũng sẽ khởi công Công viên công nghệ 182ha tại phường Tây Tựu trong quý I/2026, coi đây là biểu tượng chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.

Về chuyển đổi số, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trương Việt Dũng nhấn mạnh, chuyển đổi số không chỉ là quá trình công nghệ hóa hành chính mà là quản trị sự thay đổi từ quản lý hành chính sang quản trị phát triển. Theo đó, Hà Nội sẽ hoàn thiện Chính quyền số 4.0, hình thành Trung tâm tính toán thông minh AIDC, xây dựng nền tảng AI phục vụ quản trị đô thị, hướng tới kinh tế số chiếm 40 - 50% GRDP vào năm 2030.

Ngoài ra, TP. Hà Nội còn chú trọng phát triển kinh tế đô thị và không gian đô thị thông minh, với hàng loạt dự án hạ tầng chiến lược. Hoàn thiện các tuyến đường vành đai, 9 cầu vượt sông Hồng - sông Đuống, phát triển giao thông công cộng xanh, và xây dựng khu đô thị thông minh Yên Xuân quy mô 600ha.

Hà Nội đặt mục tiêu đến năm 2030, tỷ lệ đô thị hóa đạt 70%, tỷ lệ vận tải hành khách công cộng đạt tối thiểu 30%, diện tích cây xanh bình quân đạt trên 10m²/người, 100% chất thải rắn được phân loại tại nguồn và hoàn thành cải tạo 4 dòng sông nội đô (Tô Lịch, Lừ, Sét, Kim Ngưu)...

“Với tinh thần “Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Đột phá - Phát triển”, cùng chương trình hành động cụ thể với các nhiệm vụ, giải pháp đồng bộ, toàn diện, thể hiện quyết tâm đột phá phát triển của toàn Đảng bộ, chúng tôi tin tưởng sâu sắc và quyết tâm hành động, nỗ lực phấn đấu cao nhất để xây dựng và phát triển Thủ đô Hà Nội xanh, thông minh, bền vững, tiên phong vươn mình, xứng đáng với vai trò là Thủ đô - trái tim của một đất nước hùng cường, thịnh vượng, sánh vai thế giới trong kỷ nguyên mới”, ông Trương Việt Dũng nhấn mạnh.

Hải Sơn