Hải Phòng: Cây ổi giúp nhiều hộ nông dân xã Hà Nam 'thoát nghèo'
Tại thành phố Hải Phòng, xã Hà Nam không chỉ được biết đến là nơi sản xuất, canh tác rươi, cáy, sắn dây… mà còn là vựa ổi nức tiếng. Về Hà Nam hôm nay thấy rõ, cây ổi không chỉ làm giàu cho các hộ gia đình mà còn góp phần làm thay đổi diện mạo cả một vùng quê.
Xã Hà Nam ngày nay được thành lập trên cơ sở sắp xếp toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của các xã Thanh Xuân, Liên Mạc, Thanh Lang, một phần diện tích tự nhiên, quy mô dân số của xã Thanh An và một phần diện tích tự nhiên của xã Hòa Bình, với tổng diện tích tự nhiên 27,79 km2, dân số: 27.800 người.
Theo báo cáo chính trị của Đảng bộ xã Hà Nam, nhiệm kỳ 2020 - 2025, Đảng bộ xã đã quan tâm, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện với nhiều nhiệm vụ, giải pháp. Bên cạnh một số chỉ tiêu, lĩnh vực kinh tế - xã hội của xã đạt nhiều thành tựu. Công tác giảm nghèo được xã quan tâm chỉ đạo, tỷ lệ hộ nghèo giảm dần, đến năm 2025 còn 0,85%. Trên địa bàn không còn nhà dột nát. Đời sống nhân dân không ngừng được cải thiện, thu nhập bình quân đầu người năm 2025 ước đạt 82,13 triệu đồng/người/năm.
Tốc độ tăng trưởng bình quân lĩnh vực nông nghiệp giai đoạn 2021 - 2025 ước đạt 5%/năm. Giá trị sản xuất trên 1ha đất trồng trọt và nuôi trồng thủy sản đạt 193 triệu đồng/ha/năm; riêng năm 2025 ước đạt 230 triệu đồng/ha, vượt chỉ tiêu đề ra.
Đến nay, trên địa bàn xã đã phát triển mạnh mẽ các cây trồng, sản phẩm đặc trưng có lợi thế như sắn dây, rươi, cáy, ổi... Đồng thời, bước đầu hình thành và phát triển thương hiệu cho một số sản phẩm tiêu biểu gắn với chương trình OCOP…

Đến nay, xã Hà Nam (thành phố Hải Phòng) có gần 1.230 ha trồng ổi, chủ yếu là ổi bo, ổi xù, ổi Thái... Ảnh: Phùng Nguyện/Mekong ASEAN.
Sản phẩm trái vụ
Theo giới thiệu của một số tiểu thương ở chợ Hội Đô (phường Lê Thanh Nghị) - một trong những chợ đầu mối nông sản ở thành phố Hải Phòng, chúng tôi tìm về thôn Mặc Thủ 1 - nơi trồng ổi sớm nhất, là một trong những vựa ổi của xã Hà Nam và khu vực phía tây thành phố Hải Phòng.
Chia sẻ với Mekong ASEAN, cô Vũ Thị Ngọc, một nông dân trồng ổi gần 20 năm đang thu hái quả tại vườn ở thôn Mặc Thủ 1, xã Hà Nam cho biết, nhà cô trồng 5 sào ổi Thái, chủ yếu cho thu hoạch quả vào thời điểm tháng 9 âm lịch, tức là ổi trái vụ, còn ổi chính vụ cho thu hoạch trước đó.
Năm nay vào thời điểm đầu vụ, ổi nhà cô Ngọc bán tại vườn với giá 5.000 - 6.000 đồng/1kg, ngày 13/11 giá tại vườn là 9.000 đồng/1kg. Với 5 sào ổi, năm nay nhà cô thu hoạch được 1,7 tấn.
Theo cô Ngọc, do ảnh hưởng của mưa bão năm trước, ổi của nhà cô cũng như các hộ khác trong thôn, xã bị hỏng khá nhiều, không những vậy mà còn giảm cả năng suất. Tuy nhiên, ổi năm vẫn có mẫu mã đẹp, độ ngọt cao, thương lái ở nhiều tỉnh, thành phố tìm về thu mua.
“Ở trong thôn và xã, bên cạnh ổi Thái, các hộ nông dân khác canh tác giống ổi bo, ổi xù… cho thu hoạch đến Tết Nguyên đán, giá bán tại vườn có năm lên đến 21.000 đồng/1kg”, cô Ngọc thông tin.
Từ thôn Mặc Thủ 1, chúng tôi tìm đến thôn Tiêu Xá cùng thuộc xã Hà Nam, nơi mà theo cô Nguyễn Thị Liên, nông dân trồng 1,2 mẫu ổi cho biết, gia đình cô và nhiều hộ gia đình khác đã xây được nhà 2 - 3 tầng khang trang, cho con cái học đại học rồi làm việc ở Hà Nội. “Ổi là cây trồng đã giúp nông dân chúng tôi thoát nghèo, bởi trước đây trồng lúa thu nhập thấp, ổi cho thu nhập hơn lúa 5 - 6 lần”, cô Liên chia sẻ.
Với kinh nghiệm 15 năm trồng ổi, cô Liên cho biết nhà cô trồng ổi Thái đen, không sản xuất ổi chính vụ, chỉ làm ổi trái vụ và cho thu hoạch từ tháng 8 âm lịch cho đến Tết Nguyên đán, thậm chí cho thu hoạch sang đầu năm sau.
Cũng theo cô Liên, ở thôn Tiêu Xá, ổi trái vụ đã khẳng định được chất lượng ngon, ngọt và cho thu nhập tốt hơn ổi chính vụ. Như ổi của nhà cô, thời điểm ngày 14/11 giá bán tại vườn có giá từ 10.000 - 11.000 đồng/1kg.

Cây ổi được trồng khắp các thôn và các vùng trên địa bàn Hà Nam. Ảnh: Phùng Nguyện/Mekong ASEAN.
Trao đổi với Mekong ASEAN ngày 14/11, ông Nguyễn Đức Hậu, Trưởng thôn Mặc Thủ 1 cho biết, ổi được trồng tại thôn từ năm 1993 và là địa phương trồng sớm nhất trong xã. Đến năm 1995, khi Nhà nước cho phép chuyển đổi đất trồng lúa sang trồng cây ăn quả, nhiều hộ dân trong thôn đã chuyển đổi từ lúa và những cây trồng kém hiệu quả sang trồng ổi. Từ Mặc Thủ 1, ổi được chuyển đi trồng ở nhiều xã khác trong huyện Thanh Hà (cũ) và một số địa phương khác.
“Ở thôn Mặc Thủ 1 và toàn xã Liên Mạc (cũ), cây ổi chính là cây trồng giúp bà con thoát nghèo, đến nay cả thôn gia đình nào cũng trồng ổi, nhiều hộ nông dân có cơ ngơi khang trang, cuộc sống nay đã đổi thay, khấm khá nhiều hơn so với trước”, ông Hậu cho biết thêm.
Khẳng định vị thế trên thị trường
Theo Phòng Kinh tế xã Hà Nam, toàn xã hiện có 1.228 ha trồng ổi, chủ yếu là ổi bo, ổi xù, ổi Thái... trong đó có khoảng 200 ha ổi được chứng nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP. Ổi Hà Nam được mang đi bán, tiêu thụ ở nhiều nơi, điển hình là thị trường Hà Nội, Quảng Ninh... sản lượng ổi của xã năm nay đạt khoảng trên 30.000 tấn.
Bà Hoàng Thị Thúy Hà, Bí thư Đảng ủy xã Hà Nam cho biết, trong những năm gần đây, việc ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật và cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp được người dân trên địa bàn xã thực hiện đồng bộ ở tất cả các khâu, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và giảm chi phí sản xuất.
Cơ cấu cây trồng, vật nuôi tiếp tục chuyển dịch theo hướng hiệu quả, bền vững, gắn với thị trường tiêu thụ và điều kiện tự nhiên của địa phương. Một số sản phẩm của xã đã khẳng định được vị thế trên thị trường như ổi Nam Vũ, trà búp ổi non...
Bên cạnh đó, địa phương đã bước đầu ứng dụng chuyển đổi số trong truy xuất nguồn gốc một số sản phẩm nông nghiệp chủ lực, bảo đảm yêu cầu lưu trữ và truy xuất thông tin từ khâu sản xuất đến chế biến, bảo quản và tiêu thụ. Một số sản phẩm đã được đưa lên các kênh thương mại điện tử, mở rộng thị trường tiêu thụ và nâng cao giá trị sản phẩm, trong đó có sản phẩm ổi quả và các sản phẩm từ ổi.

Ổi là cây trồng giúp nông dân xã Hà Nam thoát nghèo từ năm 1993 đến nay. Ảnh: Phùng Nguyện/Mekong ASEAN.
Nhiệm kỳ 2025 - 2030, xã Hà Nam phấn đấu giá trị sản xuất nông nghiệp, thủy sản tăng bình quân 5 %/năm; giá trị sản phẩm trên 1ha đất trồng trọt và nuôi trồng thủy sản đạt 275 triệu đồng. Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều đến năm 2030 dưới 0,5%.
Xã cũng sẽ đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hàng hóa, mở rộng chuỗi liên kết sản xuất - chế biến - tiêu thụ sản phẩm nhằm gia tăng giá trị sản xuất; thu hút đầu tư vào lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, trong đó có vùng sản xuất ổi gắn với du lịch sinh thái, miệt vườn, công nghiệp chế biến…














