Hành trình đưa trái ngọt vượt đại dương

Tiếp cận nhiều thị trường cao cấp

Bắc Giang có vùng vải thiều tập trung lớn nhất cả nước, nơi thiên nhiên ưu đãi với khí hậu và thổ nhưỡng đặc biệt thích hợp để tạo nên những trái vải ngọt lành, mọng nước, giàu giá trị dinh dưỡng. Không chỉ là niềm tự hào của người dân địa phương, vải thiều Bắc Giang còn vươn xa, chiếm được tình cảm của người tiêu dùng trong và ngoài nước. Năm 2025, toàn tỉnh có khoảng 29,7 nghìn ha vải thiều, chiếm hơn 60% diện tích cây ăn quả, với sản lượng ước đạt 165.000 tấn. Hương vị ngọt thơm đặc trưng, chất lượng vượt trội và quy trình sản xuất an toàn đã giúp vải thiều Bắc Giang trở thành sản phẩm được người tiêu dùng đánh giá cao và tin tưởng lựa chọn.

Sơ chế vải thiều tại Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Thực phẩm Toàn Cầu (thị xã Chũ).

Trong quá trình phát triển, vải thiều như một biểu tượng của nền nông nghiệp bền vững, sự kết tinh của đất trời và công sức lao động của người nông dân, góp phần đưa thương hiệu Việt Nam vươn tầm thế giới. Đến nay, vải thiều được bảo hộ chỉ dẫn địa lý tại 8 quốc gia gồm: Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Úc, Hàn Quốc, Singapore, Lào và Campuchia. Nhờ đáp ứng các quy trình kiểm định khắt khe, vải thiều Bắc Giang tự tin chinh phục các thị trường khó tính như: Nhật Bản, Hoa Kỳ, châu Âu và hiện diện tại hơn 30 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới.

Ông Trịnh Minh Phương, Giám đốc đối ngoại, Công ty cổ phần Mova Plus cho biết: “Với nhiều năm đồng hành cùng vải thiều Bắc Giang, chúng tôi nhận thấy đây là một trong những nông sản được người tiêu dùng châu Âu đặc biệt ưa chuộng nhờ hương vị thơm ngon, chất lượng vượt trội và khả năng cạnh tranh mạnh mẽ trên thị trường quốc tế. Liên minh châu Âu hiện là một trong những thị trường nhập khẩu nông sản lớn nhất thế giới, mang đến cơ hội vàng cho các sản phẩm chủ lực của Việt Nam, trong đó có vải thiều”.

Hiện nay, Công ty cổ phần Mova Plus đã thiết lập mạng lưới chi nhánh tại Cộng hòa Séc, Pháp, Đức, Hà Lan, Bỉ, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu. Năm nay, doanh nghiệp dự kiến mua khoảng 5.000 tấn trái cây tươi để xuất khẩu sang EU, trong đó vải thiều Bắc Giang chiếm một phần quan trọng. Việc đáp ứng đủ điều kiện xuất khẩu vào các thị trường Nhật Bản, châu Âu hay Hoa Kỳ càng khẳng định thương hiệu vải thiều Bắc Giang, như một “giấy thông hành” để loại quả này có thể chinh phục mọi thị trường trên thế giới.

Yếu tố cốt lõi là chất lượng sản phẩm

Hàng chục năm qua, vải thiều đã có thời điểm trở thành cây vàng, cây bạc của bà con trồng vải, nhất là ở Lục Ngạn, song cũng không tránh khỏi tình trạng “được mùa rớt giá”. Trải qua thời gian, tỉnh nhận thấy, sản phẩm muốn tăng giá trị thì không chỉ tiêu thụ trong nước mà phải hướng đến xuất khẩu, tổ chức sản xuất có sự liên kết. Từ đó, hàng loạt giải pháp được triển khai đồng bộ. Từ xây dựng vùng nguyên liệu tập trung đến sơ chế, đóng gói được quan tâm.

Người dân hái vải đêm để sáng kịp có hàng đóng gói.

Bắc Giang xác định, yếu tố sống còn của sản phẩm là chất lượng nên đã áp dụng, tuân thủ nghiêm ngặt quy trình chăm sóc an toàn vệ sinh thực phẩm. Đến nay, toàn tỉnh có gần 300 vùng được cấp mã số vùng trồng với diện tích trên 21.000 ha cùng với hệ thống sơ chế, đóng gói và logistics ngày càng hoàn thiện. Theo đánh giá của Sở Nông nghiệp và Môi trường, kết quả này là bước tiến lớn trong tư duy nhận thức của người sản xuất. Đó là tổ chức sản xuất theo yêu cầu thị trường, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng là bảo vệ chính mình.

Anh Nguyễn Văn Quyên, tổ dân phố Kép 1, phường Hồng Giang (thị xã Chũ) chia sẻ, với gần 1 ha vải, nhiều năm qua, vườn cây của gia đình anh luôn nằm trong mã vùng trồng xuất khẩu sang Hoa Kỳ. Trong quá trình canh tác, anh cẩn thận ghi chép nhật ký chăm sóc, vệ sinh vườn thường xuyên, tưới nước sạch và chỉ sử dụng các vật tư nông nghiệp theo đúng khuyến cáo của cán bộ chuyên môn. Nhờ tuân thủ quy trình nghiêm ngặt, sản phẩm vải của anh luôn đạt chất lượng cao, được đơn vị thu mua với giá tốt hơn so với phương pháp trồng truyền thống.

Hành trình của vải thiều Bắc Giang không chỉ đơn thuần là xuất khẩu một sản phẩm nông nghiệp mà còn là sự khẳng định vị thế của nông sản Việt Nam trên thị trường toàn cầu. Những trái vải ngọt lành ấy đã, đang và sẽ tiếp tục vượt đại dương mang theo niềm tự hào của người dân tỉnh Bắc Giang đi muôn nơi.

Ban đầu, anh Quyên cũng ngại trước những thay đổi khi áp dụng phương pháp mới, vẫn giữ thói quen canh tác theo kinh nghiệm. Tuy nhiên, khi nhận thấy rõ lợi ích của việc trồng vải theo tiêu chuẩn GlobalGAP, góp phần đưa đặc sản vải thiều Bắc Giang vượt đại dương, vươn tới các thị trường quốc tế, bà con đã có thêm động lực, kiên trì thực hiện và tuân thủ chặt chẽ các quy trình hướng dẫn.

Không dừng ở công đoạn chăm sóc, các khâu bảo quản, chế biến vải thiều được các bộ, ngành chuyên môn, cơ quan chức năng, chính quyền các cấp, doanh nghiệp quan tâm. Nhằm nâng cao giá trị sản phẩm, nhiều doanh nghiệp đã đầu tư công nghệ, chế biến vải thiều thành sản phẩm như: Nước ép, cùi đông lạnh đóng hộp, giấm… xuất khẩu. Đặc biệt, đã ứng dụng thành công công nghệ bảo quản vải thiều trong một năm mà vẫn giữ được độ tươi ngon như ban đầu. Mới đây, Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu Vifoco (thành phố Bắc Giang) là cơ sở duy nhất ở miền Bắc được phía Hoa Kỳ chấp thuận đủ điều kiện đóng gói vải thiều xuất khẩu sang thị trường này.

Đồng chí Phạm Văn Thịnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định, với vải thiều và các nông sản khác, tỉnh Bắc Giang chỉ đạo xuyên suốt quan điểm bảo đảm chất lượng cao nhất, giữ vững đặc trưng riêng có, đồng thời đáp ứng đầy đủ yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc và tiêu chuẩn kỹ thuật của thị trường trong nước cũng như quốc tế. Tỉnh cam kết tạo mọi điều kiện thuận lợi, hỗ trợ tối đa cho các doanh nghiệp trong quá trình khảo sát, ký kết và tiêu thụ sản phẩm. Bảo đảm chất lượng hàng hóa, minh bạch về nguồn gốc xuất xứ, đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật khắt khe của từng thị trường.

Nhờ sự đồng hành của các cấp, ngành, địa phương, người dân, doanh nghiệp, vải thiều Bắc Giang đã có mặt tại nhiều quốc gia trên thế giới. Các quy trình kiểm định chất lượng, bảo quản bằng công nghệ hiện đại giúp quả vải giữ được độ tươi ngon và hương vị đặc trưng. Hành trình của vải thiều Bắc Giang không chỉ đơn thuần là xuất khẩu một sản phẩm nông nghiệp mà còn là sự khẳng định vị thế của nông sản Việt Nam trên thị trường toàn cầu. Những trái vải ngọt lành ấy đã, đang và sẽ tiếp tục vượt đại dương mang theo niềm tự hào của người dân tỉnh Bắc Giang đi muôn nơi.

Bài, ảnh: Trường Sơn