Hành trình kể lại câu chuyện khí hậu của thanh niên Việt Nam

Những câu chuyện khí hậu mang màu sắc của người trẻ

Từ lâu, truyền thông về môi trường tại Việt Nam thường đối mặt với một thách thức lớn: làm sao để thông điệp không bị khô khan, giáo điều và xa cách. Đối với Gen Z – những người quen với nội dung nhanh, trực quan và đòi hỏi sự chân thực, các bài phân tích dài, số liệu phức tạp hay lời kêu gọi chung chung thường khó lòng giữ chân họ. Nhận thức rõ rào cản này, nhiều nhóm sinh viên đã quyết định “làm mới” cuộc chơi.

Họ không khoác lên mình tấm áo của chuyên gia hải dương học để phân tích chuyện băng tan, hay một nhà địa chất học nói về sóng thần. Thay vào đó, các dự án của thanh niên chọn cách đi thẳng đến trái tim công chúng bằng những "bản tin khí hậu" với chủ đề sáng tạo, gần gũi.

Trong bối cảnh các vấn đề môi trường thường bị xem là khô khan, xa vời, những bản tin của EcoEcho mang đến làn gió mới – với hình ảnh bắt mắt, ngôn ngữ trẻ trung và lối kể chuyện giàu cảm xúc. Thay vì nhồi nhét số liệu khô cứng, dự án chủ động chọn lọc, kể lại những sáng kiến tích cực, giải pháp đang được áp dụng, qua đó không chỉ cung cấp kiến thức mà còn khơi dậy tinh thần hành động trong cộng đồng.

Một trong những bản tin tiêu biểu là Làn sóng xanh tại Việt Nam: Những xu hướng nổi bật gần đây – tổng hợp các dự án, doanh nghiệp và cộng đồng đang tích cực vì môi trường thông qua các mô hình kinh tế tuần hoàn, sản xuất bền vững, giảm thiểu rác thải nhựa... Với cách trình bày sống động, nội dung cập nhật, bản tin nhanh chóng thu hút sự chú ý, lan tỏa mạnh mẽ như một lời kêu gọi hành động nhẹ nhàng nhưng đầy sức nặng. Điều này cho thấy, khi câu chuyện khí hậu được kể đúng giọng, đúng người và đúng thời điểm, nó sẽ lay động và tạo nên sức sống mới cho nhận thức cộng đồng.

Bản tin “Làn sóng xanh” tại Việt Nam được đăng tải trên fanpage dự án EcoEcho - Sinh viên sống xanh.

Tiếp nối tinh thần đó, dự án Cũ đổi xanh - Change life cũng chinh phục bạn đọc bằng chuỗi bản tin “Hành động vì khí hậu”. Các bài viết được thiết kế chỉn chu, mang đậm dấu ấn cá nhân nhưng vẫn thể hiện rõ tinh thần cộng đồng. Điểm đặc biệt của Cũ đổi xanh là cách tiếp cận không giáo điều mà đầy chất thơ, đôi khi dí dỏm. Bằng chứng là bản tin "Chuyện cũ, chuyện Xanh", mượn tác phẩm Chí Phèo của nhà văn Nam Cao để giải đáp các vấn đề môi trường một cách duyên dáng.

Cách kể chuyện tinh tế này đã khơi gợi cảm xúc, thúc đẩy suy nghĩ và nhẹ nhàng lan tỏa thành hành động. Sự hưởng ứng nhiệt tình của sinh viên trong các sự kiện do dự án tổ chức chính là minh chứng cho hiệu quả của truyền thông khí hậu khi được thực hiện bằng sự tử tế và thấu cảm.

Dự án Cũ đổi xanh dùng tác phẩm văn học để kể chuyện môi trường một cách sáng tạo

Từ người kể chuyện đến đại sứ hành động

Đại sứ Thanh niên vì Môi trường là một sáng kiến ý nghĩa thuộc Dự án Mắt Xanh của Quỹ Vì Tầm Vóc Việt, hướng đến việc nuôi dưỡng và lan tỏa tinh thần sống xanh trong giới trẻ. Không chỉ dừng lại ở những kiến thức và hoạt động thực tiễn, chương trình tạo ra một không gian để thanh niên cùng học hỏi, hành động và truyền cảm hứng, từ đó trở thành những hạt nhân tích cực thúc đẩy thay đổi trong cộng đồng.

Bạn Nguyễn Hồng Hải (Hari Nguyễn) trong vai trò Đại sứ thanh niên vì môi trường.

Với bạn trẻ Nguyễn Hồng Hải - Đại sứ Thanh niên vì Môi trường, truyền thông không chỉ là công cụ, mà là nhịp cầu kết nối giữa con người và nhận thức. Chia sẻ về hành trình của mình, Hải cho biết: “Khi tham gia các dự án môi trường, mình nhận ra có rất nhiều hoạt động ý nghĩa đang diễn ra mỗi ngày, nhưng không phải ai cũng biết đến hoặc cảm được tinh thần của chúng. Mình chọn trở thành Đại sứ truyền thông để giúp những câu chuyện ấy được lắng nghe một cách gần gũi và chạm đến cảm xúc”.

Với Hải, sức mạnh của truyền thông không nằm ở quy mô, mà ở khả năng khơi gợi hành động từ nhận thức: “Mỗi bài viết, mỗi bản tin, mỗi hình ảnh chia sẻ đúng lúc đều có thể gieo một hạt mầm. Và khi những hạt mầm đó đủ nhiều, đủ sâu, chúng ta sẽ thấy được chuyển động tích cực thực sự”. Điều mà Hải kỳ vọng nhất chính là lan tỏa tinh thần ấy tới nhiều bạn trẻ hơn – để họ không chỉ lắng nghe mà còn dám lên tiếng vì môi trường.

Không chỉ dừng lại ở việc “kể chuyện”, các bạn thanh niên đang chủ động kiến tạo thay đổi: tổ chức các hoạt động cộng đồng, dẫn dắt sáng kiến xanh tại địa phương, và lan tỏa lối sống bền vững trong giới trẻ. Sự hiện diện và tiếng nói của họ là minh chứng sống động cho sức mạnh của thế hệ trẻ những người chủ động, sáng tạo và kiên trì hành động vì một tương lai xanh.

Ảnh: NVCC

Khánh Linh - Hiếu Nguyễn