Harvard cảnh báo: Nếu trẻ bỗng nhiên đặc biệt thích 3 màu sắc này, cha mẹ cần theo dõi và hành động kịp thời

Các nhà khoa học phát hiện, hơn 80% thông tin mà não bộ chúng ta tiếp nhận từ môi trường xung quanh đều đến từ thị giác. Màu sắc, thông qua mắt, sẽ kích hoạt các dây thần kinh não bộ, tạo ra những cảm xúc cụ thể, trở thành thứ "ngôn ngữ vô hình" phản ánh trạng thái tâm lý con người.

Năm 2016, Đại học Harvard phối hợp với Đại học Vermont đã tiến hành một nghiên cứu trên người dùng Instagram. Họ theo dõi 166 người (bao gồm cả bệnh nhân trầm cảm và người khỏe mạnh), phân tích 43.950 bức ảnh mà những người này đăng tải.

Kết quả cho thấy: Người mắc trầm cảm thường ưa chuộng các bộ lọc ảnh màu lạnh, ít ánh sáng như xanh lam, xám, và họ cũng ít đăng ảnh selfie hay các hình ảnh sinh hoạt vui tươi. Ngược lại, người khỏe mạnh có xu hướng dùng các bộ lọc màu ấm nhiều hơn.

Đặc biệt, dựa vào các dữ liệu này, mô hình phân tích của nhóm nghiên cứu có thể dự đoán khả năng mắc trầm cảm với độ chính xác lên tới 70%, thậm chí còn phát hiện được trước khi người bệnh chính thức chẩn đoán.

Ảnh minh họa

Điều đó cho thấy: Sở thích về màu sắc thực sự có thể phản ánh trạng thái tâm lý. Nếu trẻ bỗng nhiên đặc biệt thích 3 màu dưới đây, cha mẹ cần quan sát kỹ hơn.

1. Màu xám: Biểu hiện sự mơ hồ, tiêu cực, thiếu tự tin

Trong giới thời trang và thiết kế, xám là màu trung tính, thanh lịch, rất được ưa chuộng vì tính đơn giản và dễ phối. Những người theo phong cách Bắc Âu hay tối giản thường chọn màu xám để tạo không gian trầm ổn, sang trọng.

Tuy nhiên, đối với trẻ nhỏ, việc quá thích màu xám không đơn thuần là thẩm mỹ, mà có thể là dấu hiệu cho thấy trẻ đang cảm thấy mơ hồ, nặng nề về mặt cảm xúc. Theo tâm lý học màu sắc, xám không có hướng cảm xúc rõ rệt, dễ tạo cảm giác nặng nề, u ám, từ đó kích hoạt các cảm xúc tiêu cực.

Trẻ thích màu xám thường rơi vào 3 nhóm:

Một là, nội tâm hoang mang, chưa biết hướng đi, cảm thấy mông lung về tương lai.

Hai là, mang tâm lý tiêu cực, không có tinh thần phấn chấn, hay cảm thấy chán nản.

Ba là, thiếu tự tin, ngại bộc lộ cảm xúc thật, không thích chia sẻ với người khác, dễ thu mình khi gặp khó khăn.

Nếu trẻ không chỉ thích màu xám mà còn xuất hiện những biểu hiện trầm cảm khác như buồn bã, mất hứng thú với mọi thứ, cha mẹ nên quan tâm nhiều hơn.

2. Màu xanh lam: Gợi buồn bã, cảm giác bất lực

Thông thường, bé trai đặc biệt yêu thích màu xanh, nhất là khi còn nhỏ. Nhưng trên nhiều khía cạnh, xanh lam lại gắn liền với cảm xúc buồn bã, trầm tư.

Nghiên cứu tâm lý màu sắc chỉ ra rằng: Xanh lam có khả năng kích hoạt những vùng não liên quan đến điều tiết cảm xúc, khiến người ta dễ cảm thấy trầm lắng, suy tư. Trong nghệ thuật, xanh lam cũng hay được dùng để thể hiện nỗi cô đơn, buồn thương. Ví dụ, bức "Đêm đầy sao" của Van Gogh với gam xanh thẫm biểu lộ nội tâm giằng xé; hay như phim "Trái tim mùa thu" (Autumn in My Heart) dùng màu xanh để nhuốm màu bi thương cho câu chuyện.

Trẻ thích màu xanh lam thường là những em có tính cách hướng nội, nhạy cảm, thích sự yên tĩnh. Tuy nhiên, nếu trẻ bỗng chuyển từ thích màu sáng sang chỉ mê đắm xanh thẫm, hay tránh xa các màu tươi sáng, cha mẹ nên lưu ý: Có thể trẻ đang bị áp lực, cảm thấy cô đơn hoặc gặp khó khăn trong giao tiếp xã hội.

3. Màu đen: Biểu hiện cô đơn, khao khát được chú ý

Ở phương Tây, đen thường gắn liền với tang lễ, sự mất mát. Ở văn hóa phương Đông, màu đen mang ý nghĩa sâu lắng, quyền lực. Nhưng dù ở đâu, màu đen, với khả năng hấp thụ toàn bộ ánh sáng, dễ tạo cảm giác nặng nề, áp lực.

Một nghiên cứu cho thấy, khi người ta ở trong không gian đen, cảm xúc tiêu cực dễ tăng lên. Trong thí nghiệm, nhóm người ngồi trong phòng màu đen báo cáo mức độ lo âu, trầm cảm cao hơn nhóm ở phòng màu trắng.

Nghiên cứu lâm sàng cũng chỉ ra, bệnh nhân trầm cảm thường thích sử dụng màu đen cho vật dụng cá nhân — điều này phản ánh cảm giác nội tâm bị bao trùm bởi cảm xúc tiêu cực.

Nếu trẻ quá thích màu đen, có thể là biểu hiện trẻ đang cảm thấy cô đơn, gặp khó khăn trong việc điều tiết cảm xúc, và thầm khao khát được người lớn chú ý, thấu hiểu.

Vậy, trẻ thích 3 màu này có chắc chắn bị trầm cảm không?

Dĩ nhiên là không. Không phải cứ trẻ nào thích màu xanh, xám, đen đều bị trầm cảm. Sở thích màu sắc chỉ là một trong những "tín hiệu" bên ngoài, không thể lấy đó làm tiêu chuẩn duy nhất để chẩn đoán. Cha mẹ cần quan sát thêm các mặt khác như hành vi, cảm xúc, các mối quan hệ bạn bè, để hiểu rõ hơn thế giới nội tâm của con.

Bài viết này chỉ nhằm nhắc nhở phụ huynh: Nếu thấy trẻ bỗng nhiên chuyển sang thích 3 màu này một cách cực đoan, hoặc chìm đắm trong những màu sắc này lâu dài, thì nên để tâm quan sát kỹ hơn, và nếu cần, hãy tìm cách giúp trẻ tháo gỡ những vướng mắc tâm lý.

Con bạn thích màu gì? Bạn có tin rằng màu sắc ảnh hưởng đến tính cách và cảm xúc của trẻ không?