Những ngày gần đây, thông tin "thần đèn" Nguyễn Văn Cư tiến hành di dời tòa chính điện nặng 1.000 tấn của chùa Diệu Đế - ngôi chùa cổ nổi tiếng của Cố đô Huế - được đông đảo dư luận quan tâm. Ngôi chùa này có gì đặc biệt? Ảnh: Tiền Phong.
Tọa lạc bên bờ sông Đông Ba, gần cầu Gia Hội, chùa Diệu Đế là một trong ba ngôi Quốc tự của triều Nguyễn còn ở Cố đô Huế. Xưa kia, chùa là một khu vườn rất đẹp, nơi Hoàng tử Miên Tông, con vua Minh Mạng, đã ra đời vào năm 1807.
Sau khi Miên Tông nối ngôi với niên hiệu Thiệu Trị, vào năm 1844 ông cho xây một ngôi chùa ở nơi mình sinh ra, đặt tên là Diệu Đế Tự và sắc phong làm Quốc tự.
Khi mới xây, chùa có kiến trúc rất khác so với bây giờ. Cảnh chùa lúc này rất huy hoàng tráng lệ, được coi là một danh lam của đất kinh kỳ. Tương truyền, chùa có một bảo tháp làm bằng ngà voi cao khoảng 1 mét đặt trước chính điện.
Trải qua các biến cố lịch sử như vụ kinh đô thất thủ năm 1882 và năm 1885, hầu hết các kiến trúc xưa của chùa Diệu Đế đều bị phá hủy, cảnh chùa tang thương đến nao lòng. Đây là số phận của rất nhiều ngôi chùa khi đất nước rơi vào tay giặc.
Đến năm 1910 thời vua Duy Tân, chùa đã được kiến thiết lại hoàn toàn. Năm 1950 chùa lại được đại trùng tu một lần nữa. Về cơ bản, diện mạo ngôi chùa hiện tại có từ hai đợt kiến thiết này.
Về tổng quan, chùa nằm trong một mảnh đất rộng vuông vức, được giới hạn bởi bốn con đường. Ngoài cùng là cổng tam quan hai tầng, phía trên có lầu Hộ Pháp.
Sau cổng tam quan là con đường lát gạch Bát Tràng thẳng tắp, hai bên rợp bóng cây xanh dẫn vào tòa chính điện đậm nét kiến trúc cung đình nhà Nguyễn, được trang trí khá công phu. Đây là công trình đang được "thần đèn" di dời.
Bên trong chính điện thờ tượng Tam Thế Phật ở giữa, xung quanh là các chư Phật và một số vị Thánh. Sát vách bên trái có khám thờ vua Thiệu Trị và một vài công chúa, hoàng tử.
Trần chính điện có bức tranh "Long Vân Khế Hội" xưa và lớn nhất Việt Nam. Được biết, bức tranh này chính là lý do nhà chùa di dời khu chính điện.
Trước khi di dời, chính điện chùa Diệu Đế đã xuống cấp nặng nề. Do không thể phá bỏ để xây mới vì có bức tranh vô giá, tòa chính điện cũ sẽ được lùi lại 18 mét để phục vụ quá trình cải tạo, mở rộng.
Các công trình khác của chùa Diệu Đế là hai nhà lôi gia đặt tượng Kim Cương, nhà bia, nhà để chuông, khu nhà tăng xá, nhà bếp...
Trước kia chùa Diệu Đế có ba bến thuyền ở phía trước, mỗi bến thuyền có 10 bậc lên xuống. Nay chỉ còn bến thuyền phía trước tam quan.
Dù không còn giữ được vẻ huy hoàng của thời hoàng kim nhưng chùa Diệu Đế ngày nay vẫn là một trong những điểm tham quan vãn cảnh nổi bật của Cố đô Huế.
Mời quý độc giả xem video: Non nước hữu tình Chùa Tam Chúc | VTV24.
Quốc Lê