Hệ lụy từ 'chung cư mini'

"Căn hộ đầy đủ tiện ích giá 300-600 triệu đồng/căn nằm cạnh đại lộ Phạm Văn Đồng, phường Linh Đông, quận Thủ Đức" - đây là nội dung quảng cáo của Công ty CP Địa ốc Việt Nam House khi rao bán dự án "chung cư mini" mang tên Vietnam House Tower.

Nhập nhằng hòng trục lợi

Công trình nói trên thực tế là tòa nhà cao 5 tầng, bên trong gần 100 căn hộ diện tích 14-26 m2, tọa lạc trên khu đất có diện tích hàng ngàn mét vuông. Từ khi xây dựng đến lúc rao bán đã có hàng chục người ký hợp đồng và được công chứng đầy đủ. Trong số đó có trường hợp bà Lê Thị Lành (công nhân ở KCN Bình Đường, tỉnh Bình Dương) đã mất 390 triệu đồng với căn hộ 14 m2.

Theo bà Lành, tình cờ đọc được tờ rơi quảng cáo trên khi đang ở trọ, bà lập tức bàn với chồng liên hệ hỏi mua. "Để rồi khi dọn vào ở được 3 tháng, vợ chồng tôi nhận được thông báo đề nghị cưỡng chế. Lúc này, làm việc với đơn vị rao bán thì họ tìm cách né tránh" - bà Lành bức xúc. Bà cho hay hiện đã ra khỏi căn hộ theo yêu cầu của UBND quận Thủ Đức nhưng công ty nhận tiền của bà vẫn lặng thinh. "Các chú cố giúp cho, chứ 390 triệu đồng là tất cả những gì vợ chồng tôi tích góp được" - bà Lành mong mỏi.

Chúng tôi cố liên hệ với Công ty CP Địa ốc Việt Nam House để hỗ trợ bà Lành nhưng bất thành. Không bỏ cuộc, qua các nguồn tin, chúng tôi có được số điện thoại của ông Lưu Nguyên Quảng (chủ khu đất có chung cư mini nói trên) thì ông thừa nhận chỉ là đơn vị góp vốn bằng tài sản hiện có, trách nhiệm xây dựng và rao bán thuộc phía Công ty CP Địa ốc Việt Nam House (!?).

Cũng ở quận Thủ Đức, tại đường số 36, phường Linh Đông xuất hiện một tòa nhà cao tầng, bên trong có hàng loạt ô cửa sổ. Đây cũng là một công trình nhà ở biến thành "chung cư mini" rao bán 400 triệu đồng/căn do ông Lê Thành Trí (ngụ quận Thủ Đức) và một công ty môi giới liên kết thực hiện.

Ngoài 2 "chung cư mini" nói trên, còn có công trình có tên "căn hộ Thanh Tùng" nằm tại đường Tây Lân (phường Bình Trị Đông A, quận Bình Tân) được rao bán 490-640 triệu đồng/căn với diện tích 19-26 m2, nơi đây chủ đầu tư rao bán và cam kết với khách hàng sau khi mua sẽ nhận sổ hồng sau 3-4 năm. Thế nhưng, theo tìm hiểu, chủ đầu tư chỉ xin giấy phép làm nhà ở quy mô 4 tầng kèm hầm, sau đó cơi nới các kiểu thành 72 phòng. Tương tự, công trình nằm tại hẻm 33 Bến Lội, quận Bình Tân với quy mô 4 tầng và 1 hầm nhưng chủ nhà đã biến hóa thành "chung cư mini" với 77 căn hộ.

Một công trình nhà ở tại quận Bình Tân, TP HCM biến tướng thành “chung cư mini”

Các cơ quan liên quan nói gì?

Bà Loan - nhà cạnh "chung cư mini" Vietnam House Tower - thắc mắc công trình này xây dựng 3 tháng đến khi hoàn thiện mà không ai phát hiện, lúc cho người vào ở mới bị cưỡng chế, vậy xem ra có gì đó không ổn?

Tương tự, luật sư Nguyễn Anh Minh (Đoàn Luật sư TP HCM) cho rằng việc cơ quan quản lý cưỡng chế công trình sai phạm là đúng. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là ai sẽ bảo vệ quyền lợi người lao động lỡ mua? "Không phải tự nhiên các cá nhân lại dễ dàng xây dựng một đại công trình như thế. Không loại trừ nghi vấn có dấu hiệu làm lơ của cán bộ phụ trách địa bàn" - luật sư Minh nêu vấn đề.

Báo cáo về việc tồn tại 2 "chung cư mini" sai phép trên, UBND quận Thủ Đức cho biết đây là công trình đứng tên bởi cá nhân và có dấu hiệu hợp khối, làm sai nội dung giấy phép xây dựng và rao bán tràn lan trên mạng. Từ tháng 4-2018, Sở Xây dựng đã lập hồ sơ xử lý đối với 2 công trình xây dựng nhà ở riêng lẻ có sai phạm trên. Công trình đến nay chưa cưỡng chế xong vì trước đó chủ nhà đã có đơn tự nguyện khắc phục hậu quả.

Về góc độ quản lý, Ủy ban Kiểm tra Thành ủy TP HCM và UBND quận Thủ Đức cũng đã ban hành các quyết định thi hành kỷ luật hàng loạt cán bộ do có sai phạm về quản lý, buông lỏng xử lý vi phạm nhà xây dựng không phép, sai phép.

Ông Lê Hòa Bình, Giám đốc Sở Xây dựng TP HCM, khẳng định các quy định pháp luật nêu rõ không có khái niệm về loại hình "chung cư mini" do cá nhân, hộ gia đình phát triển để bán như hiện nay. Đồng thời, từ trước đến nay, Sở Xây dựng không phê duyệt, không chấp thuận chủ trương hay chấp thuận đầu tư hoặc cấp giấy phép xây dựng với loại hình này. "Cá nhân, đầu nậu đã hô biến công trình khiến quy hoạch bị phá vỡ, gia tăng áp lực dân số lên hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị và mất trật tự an toàn xã hội" - lãnh đạo Sở Xây dựng nhấn mạnh.

Giám đốc Sở Xây dựng cho rằng UBND các quận, huyện khi cấp giấy phép xây dựng đối với công trình nhà ở riêng lẻ có diện tích đất lớn phải rà soát nhu cầu thực sự của người xin cấp phép, đặc biệt không để lợi dụng các quy định về cấp phép xây dựng để hình thành "chung cư mini" và "nhà ba chung".

Bài và ảnh: LÊ PHONG