Hiện thực hóa giấc mơ nhà ở xã hội - Bài 1: Thay đổi tư duy về nhà ở xã hội

Khu nhà ở xã hội Hoàng Huy (xã An Đồng, huyện An Dương, Hải Phòng) bàn giao cho người dân từ năm 2021. Ảnh: Phương Thanh.

Nhà ở xã hội là một trong những động lực phát triển

Tại Hải Phòng, với 14 khu công nghiệp (KCN) đã được thành lập và hoạt động; nhiều KCN, cụm công nghiệp (CCN) khác đang được triển khai khẩn trương đã thu hút gần 200.000 lao động, trong đó có khoảng trên 67.000 lao động ngoại tỉnh. Không chỉ vậy, theo Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung TP Hải Phòng đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2023, Hải Phòng sẽ có 30 KCN, 32 CCN và 8 khu vực phát triển công nghiệp. Do vậy, nhu cầu về nhà ở công nhân trên địa bàn thành phố Cảng trong thời gian tới là rất lớn.

Trong đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội (NOXH) cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030”, Thủ tướng Chính phủ giao Hải Phòng hoàn thành 33.500 căn NOXH từ nay đến năm 2030. Trong đó, giai đoạn 2021-2025 hoàn thành 15.400 căn; giai đoạn 2026-2030 hoàn thành 18.100 căn.

Để hoàn thành nhiệm vụ trên, Ban chấp hành Đảng bộ thành phố Hải Phòng khóa XVI đã ban hành Nghị quyết số 09 ngày 13/11/2023 về phát triển NOXH đến năm 2030. Nghị quyết trở thành “kim chỉ nam” giúp Hải Phòng hiện thực hóa giấc mơ “an cư” cho người lao động.

Trong đó, thành phố Cảng đặt mục tiêu trở thành là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về phát triển NOXH. Giai đoạn 2021-2025, Hải Phòng xây dựng 15.400 căn, trong đó phấn đấu 80% là sản phẩm hoàn thành và sản phẩm đưa ra thị trường. Giai đoạn 2026-2030, Hải Phòng xây dựng đạt và vượt chỉ tiêu 18.100 căn.

Về định hướng, Bí thư Thành ủy Hải Phòng Lê Tiến Châu nêu quan điểm, thành phố luôn xác định mục tiêu phát triển kinh tế đi đôi với đảm bảo an sinh xã hội và nâng cao chất lượng đời sống nhân dân. Do đó, việc phát triển NOXH là một trong những động lực phát triển của thành phố; vừa là nhiệm vụ cấp bách, vừa là nhiệm vụ lâu dài; phải tiến hành kiên quyết, có trọng tâm, trọng điểm.

Dự án NOXH tại Tổng kho 3 Lạc Viên đang được triển khai. Ảnh: Phương Thanh.

Dành “đất vàng” để xây nhà ở xã hội

Theo báo cáo của Sở Xây dựng, Hải Phòng hiện có 32 dự án NOXH với tổng quy mô khoảng 37.000 căn. Trong đó, từ năm 2022 đến nay, 9 dự án đã khởi công với quy mô khoảng 15.000 căn; 17 dự án đã lựa chọn xong nhà đầu tư, đang hoàn thiện các thủ tục để khởi công xây dựng với quy mô khoảng 19.300 căn; 6 dự án đã có chủ trương đầu tư, đang lựa chọn nhà đầu tư với quy mô khoảng 2.700 căn. Đến nay, 4 dự án đã có sản phẩm ra thị trường để khai thác, sử dụng với tổng số 1.600 căn. Hải Phòng cũng định hướng, quy hoạch, bố trí quỹ đất khoảng 42 địa điểm với diện tích gần 500 ha để thực hiện các dự án NOXH.

Theo kế hoạch, trong giai đoạn 2021-2030, Hải Phòng sẽ hoàn thành khoảng 42.200 căn, vượt chỉ tiêu phát triển NOXH do Chính phủ đặt ra (chỉ tiêu là 33.500 căn). Với những kết quả trên, Hải Phòng được đánh giá là điểm sáng trong phát triển NOXH trên cả nước.

Đánh giá cao nỗ lực của thành phố Cảng trong bối cảnh tại nhiều nơi, chủ đầu tư không mặn mà với loại hình NOXH, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho rằng, Hải Phòng đã tập trung chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ và vận dụng linh hoạt, có hiệu quả các cơ chế, chính sách, giải pháp của Chính phủ, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh minh bạch, thông thoáng, nhất là thủ tục về nhà ở, trong đó có NOXH.

Khu NOXH Hoàng Huy (xã An Đồng, huyện An Dương, Hải Phòng) gồm 11 tòa chung cư cao 5 tầng, quy mô gần 900 căn NOXH, được bàn giao cho người dân từ năm 2021.

Đồng quan điểm trên, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh nhận định: Hải Phòng còn rất tích cực cải cách thủ tục hành chính, nhiều dự án được phê duyệt, thẩm định đảm bảo thủ tục pháp lý. Hải Phòng lựa chọn được các chủ đầu tư triển khai dự án có năng lực, triển khai nhanh. Chất lượng một số dự án rất cao, ngang hoặc thậm chí cao hơn nhà ở thương mại.

Trong điều kiện các quy định pháp luật hiện hành ít có sự ưu đãi vượt trội cho dự án NOXH, TP Hải Phòng đã xây dựng những ưu đãi “vô hình” dành cho các chủ đầu tư. Hải Phòng định hướng phát triển NOXH với mô hình đặc trưng 3 tốt: “Vị trí tốt - Chất lượng tốt - Giá cả tốt”. Theo đó, đa số vị trí các dự án đang và dự kiến triển khai đều được xem là khu “đất vàng” tại trung tâm thành phố.

Cư dân tại dãy L4B (khu NOXH Hoàng Huy). Ảnh: Phương Thanh.

Ngoài việc lựa chọn vị trí đẹp cho NOXH, Hải Phòng còn hỗ trợ chủ đầu tư về nguồn khách từ việc chuyển các hộ gia đình thuộc diện phải di dời, đền bù ở các khu chung cư cũ sang các dự án NOXH. Hải Phòng không xây lại các chung cư cũ tại địa điểm cũ, thay vào đó gắn cải tạo chung cư cũ với thực hiện các dự án NOXH.

Theo định hướng, các dự án NOXH tại Hải Phòng được xây dựng đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội. Chất lượng công trình từ mức cơ bản đến mức tiệm cận với nhà ở thương mại, giá bán có nhiều phân khúc để phù hợp với nhu cầu của đại đa số người dân.

Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng Lê Đức Thọ cho biết: Hải Phòng cũng đang nỗ lực tuyên truyền để người dân dần xóa bỏ thói quen “ở nhà mặt đất”, xóa bỏ tư duy NOXH là nhà cho đối tượng “yếu thế - thu nhập thấp” để hình thành quan điểm NOXH là một dạng phân khúc nhà ở có chất lượng tốt và giá cả phù hợp với khả năng chi trả do có sự hỗ trợ từ Nhà nước.

(Còn nữa)

Phương Thanh