Hiệp định EVFTA sau 4 năm có hiệu lực: Doanh nghiệp 2 bên đều hưởng lợi

EVFTA có tác động tích cực đến hoạt động đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp

Ngày 31-7, Hiệp hội Doanh nghiệp Châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) công bố kết quả khảo sát về tác động của EVFTA sau 4 năm Hiệp định này có hiệu lực.

Theo đó, có gần 2/3 doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết họ đã nhận được lợi ích, tuy nhiên ở những mức độ khác nhau. Đáng chú ý, 27% công ty (tăng đáng kể so với 18% vào năm 2023) hiện đang nhận được những lợi ích từ mức độ vừa đến rất lớn, trong khi 25% số còn lại (giảm so với 31% vào năm 2023) vẫn chưa thấy bất kỳ lợi ích hữu hình nào.

Các thành viên EuroCham đánh giá việc giảm thuế quan, tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường và mở rộng khả năng tiếp cận thị trường là những lợi ích chính. Những lợi thế khác có thể đề cập tới như chuỗi cung ứng hợp lý, cải thiện tính minh bạch trong kinh doanh và khuôn khổ pháp lý chặt chẽ hơn.

EVFTA cũng đã thúc đẩy đáng kể xuất khẩu của Việt Nam sang châu Âu, tăng vọt từ 35 tỷ euro vào năm 2019 lên tới hơn 48 tỷ euro vào năm 2023. Sự tăng trưởng được thể hiện rõ trong các lĩnh vực như: điện tử, dệt may, giày dép, nông nghiệp và hải sản.

Tuy nhiên, mức tăng xuất khẩu của EU sang Việt Nam khiêm tốn hơn nhiều, chỉ tăng từ 11 tỷ euro lên 11,4 tỷ euro trong cùng kỳ, làm tăng thêm sự mất cân bằng thương mại đáng kể.

EVFTA chắc chắn đã củng cố sức hấp dẫn của Việt Nam đối với các nhà đầu tư châu Âu. Khối Liên minh Châu Âu, vốn là nhà đầu tư lớn tại Việt Nam, đã rót 28 tỷ euro vào 2450 dự án, cho thấy niềm tin của EU vào tiềm năng của Việt Nam.

Đáng chú ý, các nhà đầu tư EU đã bổ sung 800 triệu euro vào đầu tư trực tiếp nước ngoài trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 9 năm 2023, đi ngược lại xu hướng FDI đang giảm trên toàn cầu.

Khảo sát của BCI của EuroCham cũng cho thấy một số trở ngại mà các doanh nghiệp châu Âu phải đối mặt khi tận dụng tối đa EVFTA. Những trở ngại này bao gồm các yêu cầu pháp lý phức tạp và việc chính quyền địa phương không công nhận các tiêu chuẩn quốc tế.

Ngoài ra, việc các bên liên quan không hiểu rõ thỏa thuận, kết hợp với các vấn đề về định giá hải quan và thủ tục thông quan chưa minh bạch, làm phức tạp hóa hoạt động thương mại. Các rào cản kỹ thuật, đặc biệt là trong lĩnh vực chứng nhận và thử nghiệm sản phẩm, cũng vẫn là một rào cản đáng kể.

Dominik Meichle, Chủ tịch EuroCham Việt Nam cho biết: "EVFTA chắc chắn đã tạo ra những cơ hội mới cho các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam. Khảo sát của chúng tôi cho thấy rằng mặc dù đã đạt được tiến triển, nhưng vẫn còn nhiều thách thức. Khi chúng ta bước vào năm thứ năm của thỏa thuận, điều quan trọng là phải tiếp tục nỗ lực đơn giản hóa các thủ tục, thống nhất các tiêu chuẩn và đảm bảo mọi người đều hiểu cách thức hoạt động của EVFTA".

Phó Chủ tịch EuroCham Jean-Jacques Bouflet cho biết thêm, EuroCham Việt Nam đang tích cực ủng hộ việc phê chuẩn đầy đủ Hiệp định bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và Liên minh Châu Âu (EVIPA) như một bước quan trọng để mở khóa toàn bộ tiềm năng của EVFTA nhằm thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài.

Mặc dù các tổ chức EU đã phê duyệt, EVIPA vẫn yêu cầu phê chuẩn riêng lẻ từ tất cả 27 quốc gia thành viên EU. Với 18 quốc gia thành viên đã phê chuẩn hiệp định, EuroCham Việt Nam đang làm việc với các bên liên quan của châu Âu để khuyến khích các quốc gia còn lại cùng đồng hành.

V.H