Hiệp hội tổ chức tọa đàm ghi nhận ý kiến để triển khai Nghị quyết 71 hiệu quả

Tham dự tọa đàm, về phía Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam có Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Xuân Nhĩ - Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội; Tiến sĩ Lê Viết Khuyến - Phó Chủ tịch Hiệp hội; Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Quốc Sỹ - Phó Chủ tịch Hiệp hội cùng một số lãnh đạo Phòng/Ban của Hiệp hội.

Tọa đàm cũng có sự tham dự của các chuyên gia, lãnh đạo, đại diện nhiều cơ sở giáo dục đại học trên cả nước.

Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam tổ chức tọa đàm trực tiếp kết hợp trực tuyến để đóng góp ý kiến triển khai Nghị quyết 71.

Phát biểu khai mạc tọa đàm, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Xuân Nhĩ cho biết, thời gian qua đất nước ta đã ban hành nhiều nghị quyết quan trọng, đặc biệt là Nghị quyết 71 được coi là bước đột phá phát triển giáo dục đào tạo. Do đó, tọa đàm được tổ chức nhằm lắng nghe, thảo luận và đóng góp ý kiến để triển khai nghị quyết hiệu quả, đưa những định hướng lớn vào thực tiễn một cách thiết thực.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Xuân Nhĩ chia sẻ: "Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo đã đặt ra nhiều vấn đề lớn và cấp thiết. Điển hình là việc không tổ chức hội đồng trường trong các cơ sở giáo dục công lập. Thực hiện bí thư cấp ủy kiêm người đứng đầu cơ sở giáo dục. Như vậy, phải đặt ra câu hỏi tự chủ đại học sẽ diễn ra như thế nào, cách tổ chức quản trị ra sao để cơ sở giáo dục ổn định, phát triển.

Tiếp đến là vấn đề không tổ chức nhiều bộ sách giáo khoa, chỉ cung cấp một bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc".

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Xuân Nhĩ điểm thêm nột nội dung quan trọng khác là việc sắp xếp lại hệ thống cơ sở giáo dục đại học, tinh gọn những trường không đạt chuẩn nhằm tập trung nguồn lực, nâng cao chất lượng đào tạo ở các trường đã chuẩn...

Tọa đàm có sự tham dự của các chuyên gia, lãnh đạo, đại diện nhiều cơ sở giáo dục đại học trên cả nước.

Chia sẻ tại tọa đàm, Tiến sĩ Lê Viết Khuyến - Phó Chủ tịch Hiệp hội cho biết: "Đây là buổi tọa đàm thứ hai, tiếp nối chuỗi tọa đàm trước đó, nhằm tạo ra một diễn đàn để các chuyên gia, nhà quản lý, đại diện các cơ sở giáo dục đại học cùng nhau trao đổi, đề xuất, kiến nghị về việc thực hiện Nghị quyết 71 sao cho hiệu quả.

Những ý kiến tại tọa đàm sẽ được Hiệp hội tập hợp, nghiên cứu và gửi tới các cơ quan liên quan, nhằm đóng góp vào việc hoàn thiện hệ thống chính sách, bảo đảm vừa đồng bộ về pháp lý vừa sát với yêu cầu thực tiễn phát triển của nền giáo dục nước ta".

Đóng góp ý kiến tại tọa đàm, Thầy thuốc Nhân dân, Tiến sĩ, Bác sĩ Trương Tuấn Anh - Hiệu trưởng Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định bày tỏ sự vui mừng khi được tham gia buổi trao đổi, bởi qua đó các trường có thêm cơ hội học hỏi, thống nhất định hướng và cách thức triển khai Nghị quyết 71 trong thực tiễn.

Thầy Tuấn Anh cho biết: "Trong bối cảnh sắp xếp lại hệ thống cơ sở giáo dục đại học, mỗi trường cần xác định rõ vai trò và vị thế của mình, đóng góp thiết thực cho sự phát triển đất nước. Việc đào tạo phải gắn với nhu cầu sử dụng nhân lực, tránh lãng phí nguồn lực xã hội. Các cơ sở đào tạo cần nghiêm túc đối chiếu với các quy định hiện hành, chẳng hạn Thông tư 01/2024/TT-BGDĐT về Chuẩn cơ sở giáo dục đại học để tự rà soát và nâng cao chất lượng".

Liên quan đến chủ trương không tổ chức hội đồng trường, Tiến sĩ Trương Tuấn Anh cho rằng cần tăng cường trách nhiệm và nhiệm vụ của tổ chức Đảng trong cơ sở giáo dục, đồng thời ban hành thêm các văn bản hướng dẫn cụ thể để hoạt động được xuyên suốt và hiệu quả hơn.

Thầy thuốc Nhân dân, Tiến sĩ, Bác sĩ Trương Tuấn Anh - Hiệu trưởng Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định tham gia tọa đàm trực tuyến.

Góp ý tại tọa đàm, Giáo sư Lê Anh Tuấn - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng Đại học Bách khoa Hà Nội nhấn mạnh, Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị đã tạo ra một động lực mới cho sự phát triển của nền giáo dục Việt Nam.

Thời gian qua, nghị quyết đã được quán triệt sâu rộng tới đông đảo đảng viên và nhân dân, trở thành trụ cột định hướng quốc gia, trong đó có ba điểm đáng chú ý: tăng cường tự chủ cho các cơ sở giáo dục đại học; khẳng định tự chủ không đồng nghĩa với tự chủ tài chính, giúp các trường giảm bớt áp lực; và nâng cao vai trò của tổ chức cơ sở Đảng, bí thư cấp ủy kiêm người đứng đầu nhà trường.

Giáo sư Lê Anh Tuấn cho rằng những điểm mới này đặt ra nhiều nội dung cần được trao đổi, trong đó nổi bật là vấn đề tự chủ đại học trong bối cảnh không còn hội đồng trường. Trước đây, cơ chế hội đồng trường được quy định trong Luật số 34/2018/QH14 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học nhằm thúc đẩy tự chủ, nhưng thực tiễn triển khai còn nhiều điểm nghẽn. Do vậy, Nghị quyết 71 đã quyết định bỏ cơ chế này và trao trọng trách lớn hơn cho tổ chức cơ sở Đảng không chỉ ở vai trò lãnh đạo toàn diện mà còn đảm nhận chức năng quản trị.

"Để bảo đảm tính khả thi, tôi đề xuất trong Luật Giáo dục đại học sửa đổi sắp tới cần có quy định rõ ràng về chức năng quản trị đại học của tổ chức cơ sở Đảng. Đây là nội dung chưa từng được đề cập trong luật hiện hành, nhưng là điều kiện tiên quyết để đảm bảo sự vận hành hiệu quả của các trường.

Đồng thời, vấn đề giám sát cũng cần được làm rõ: nếu trao thêm chức năng quản trị cho tổ chức cơ sở Đảng thì cơ chế giám sát độc lập nên được cân nhắc, có thể thông qua ủy ban Đảng ủy. Điều này đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng, song hành giữa tổ chức đảng trong trường với hệ thống quản lý hành chính, bảo đảm tính liên thông từ cấp trên tới từng cơ sở giáo dục đại học", Giáo sư Lê Anh Tuấn nhấn mạnh.

Về phía Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Đức Thọ - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng Đại học Kinh tế Quốc dân, thầy cũng khẳng định Nghị quyết 71 là chủ trương đúng và trúng, cần được triển khai sớm vào thực tiễn để tháo gỡ những điểm nghẽn, đồng thời khai mở tiềm năng hội nhập quốc tế của giáo dục Việt Nam.

Liên quan đến giáo dục đại học, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Đức Thọ chia sẻ: "Thời gian qua, nhiều ràng buộc mang tính hành chính đã cản trở các trường trong việc mời và giữ chân nhân tài quốc tế. Nghị quyết 71 đã mở ra cơ chế tự chủ hơn cho các cơ sở giáo dục trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, để hiện thực hóa, cần sửa đổi các luật liên quan như quy định về sử dụng lao động nước ngoài nhằm tạo hành lang pháp lý thông thoáng, phù hợp với tinh thần nghị quyết.

Một vấn đề lớn khác là chất lượng đào tạo một số cơ sở giáo dục đại học hiện nay chưa đáp ứng kỳ vọng, dẫn đến lãng phí cơ hội của người học. Chủ trương sắp xếp, cơ cấu lại hệ thống giáo dục đại học là đúng đắn, nhưng việc sắp xếp cần xuất phát từ cơ sở, tiếp cận theo khoa học đồng thời vẫn nên ghi nhận những thành quả đã đạt được của các cơ sở giáo dục này".

Đối với việc bỏ hội đồng trường, Phó Giáo sư Bùi Đức Thọ cho rằng chức năng trước đây thuộc hội đồng trường nay nên được chuyển giao cho tổ chức Đảng trong cơ sở giáo dục là hợp lý nhất, ngoài ra cần cụ thể hóa chức năng, trách nhiệm để Đảng ủy thực hiện tốt vai trò quản trị và giám sát. Việc này không thể trao cho một cá nhân đơn lẻ mà phải được đảm nhận bởi tổ chức Đảng, trên cơ sở bàn giao rõ ràng, minh bạch.

Thầy cũng nhấn mạnh yêu cầu tăng cường giám sát xã hội, nâng cao trách nhiệm giải trình và tính công khai minh bạch. Bộ chủ quản dù không can thiệp sâu vào hoạt động của các trường, nhưng cần đảm bảo giám sát cơ sở giáo dục vẫn tuân thủ theo quy định. Với cơ chế này, dù không còn hội đồng trường, các cơ sở giáo dục vẫn có thể vận hành hiệu quả, thực hiện tốt tinh thần Nghị quyết 71.

Thanh Trà