Hiệu quả công nghệ tưới nhỏ giọt trong sản xuất nông nghiệp

Thay thế phương pháp truyền thống

Chia sẻ về hành trình trồng cam của gia đình trên vùng đất đồi K4 từng hoang hóa, cằn cỗi, anh Hòa cho biết, vào năm 2003, thực hiện chủ trương phát triển vùng gò đồi, bố mẹ anh là ông Trần Kim Phúng và bà Trần Thị Duyên đã được chính quyền địa phương cho khai hoang, phục hóa 3ha đất tại vùng đồi thuộc thôn Long Hưng. Ông Phúng cũng là một trong những người đầu tiên dám khai hoang vùng đất này, mạnh dạn chuyển từ trồng cây sắn sang trồng cam.

Qua quá trình tham quan, học hỏi và trồng thử nghiệm nhiều loại, gia đình nhận thấy giống cam Vân Du được mang từ Nghệ An đặc biệt thích hợp với thổ nhưỡng nơi đây. Giống cam này cho trái ngọt, mọng nước, mùi thơm dễ chịu. Dù trước đây người dân vẫn quen sử dụng phân hóa học, nhưng những năm gần đây, với sự hỗ trợ kỹ thuật của ngành nông nghiệp, gia đình anh Hòa đã chuyển hoàn toàn sang trồng cam theo hướng hữu cơ. Ưu điểm nổi bật của việc canh tác hữu cơ là cỏ được làm sạch bằng máy phát, chỉ bón phân hữu cơ và tuyệt đối không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc trừ cỏ. Để cây sinh trưởng tốt, anh dùng bẫy lưới bắt ong, ruồi đục phá hoại.

Anh Trần Kim Hòa ứng dụng công nghệ tưới nhỏ giọt cho cây cam giúp tiết kiệm nước và chi phí sản xuất - Ảnh: T.T

Được bố mẹ tin tưởng ủng hộ việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào canh tác, anh Hòa đã dành riêng 1ha vườn cam để triển khai hệ thống tưới nhỏ giọt hiện đại. Đây cũng là dự án thí điểm với sự hỗ trợ kỹ thuật của Sở Nông nghiệp và Môi trường, cùng với nguồn vốn từ chính sách hỗ trợ phát triển một số cây trồng, vật nuôi, tạo sản phẩm chủ lực có lợi thế cạnh tranh trên địa bàn tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2022-2026. Mô hình tiên tiến này đã được tỉnh công nhận và chọn làm mô hình điểm, đồng thời gia đình anh nhận được sự hỗ trợ nguồn vốn 50 triệu đồng để đầu tư toàn bộ hệ thống tưới.

Anh Hòa chia sẻ về sự khác biệt rõ rệt sau khi chuyển đổi: “Trước đây, bố mẹ tôi áp dụng biện pháp tưới thủ công truyền thống, cách này rất tốn công và phải xoay vòng tưới liên tục hằng ngày. Phương pháp cũ cũng tốn khá nhiều nước và điện, trong khi năng suất thường thấp và không ổn định. Sau khi tìm hiểu về công nghệ tưới nhỏ giọt cho cây trồng, tôi đã quyết định đầu tư kinh phí để lắp đặt hệ thống ống dẫn nước từ hồ tưới trực tiếp đến từng gốc cây cho 1ha cam. Kết quả cho thấy, lượng nước tưới sử dụng hệ thống này đã tiết kiệm được 43% so với áp dụng kỹ thuật tưới tràn thông thường”.

Năng suất cao, đầu ra ổn định nhờ đầu tư bài bản

So với mô hình trồng cam bình thường, mỗi ha cam trồng theo hướng hữu cơ sẽ có chi phí cao hơn khoảng 40 triệu đồng. Bên cạnh đó, công sức nông dân bỏ ra để chăm sóc cây rất lớn do phải mất nhiều công đoạn như ủ phân, ủ và trộn các chế phẩm sinh học để phòng trừ sâu bệnh thay thế thuốc bảo vệ thực vật (như ớt, tỏi, gừng, rượu...). Nhưng bù lại, cây cam hữu cơ ít sâu bệnh, giá bán cao hơn, đầu ra ổn định, không đủ đáp ứng nhu cầu tiêu thụ.

Vườn cam nhà anh Trần Kim Hòa đã bắt đầu cho thu hoạch từ hơn một tháng trước. Thời điểm cận Tết Nguyên đán là cao điểm, vườn cam trĩu quả chín vàng rộ không chỉ là nguồn thu nhập mà còn là địa điểm lý tưởng thu hút giới trẻ đến chụp ảnh. Với 3ha cam, năng suất đạt 35-40 tấn/ha, sản phẩm được thương lái thu mua tận vườn với mức giá từ 15.000-20.000 đồng/kg. Sau khi trừ chi phí, gia đình anh Hòa thu về khoản lợi nhuận từ 500-600 triệu đồng.

Đặc biệt, để nâng cao giá trị, toàn bộ sản phẩm không chỉ được dán tem truy xuất nguồn gốc mà còn được đóng gói bằng thùng giấy với mẫu mã đẹp. Cam K4 cũng đã được chứng nhận là sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh và đã đưa vào bán tại siêu thị Co.opmart Đông Hà, đồng thời tiêu thụ rộng rãi ở thị trường các tỉnh lân cận.

Từ hiệu quả rõ rệt của việc ứng dụng công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước vào mô hình trồng cam của gia đình anh Hòa, ngày càng có nhiều hộ nông dân trồng cam tại vùng đồi K4 đã chủ động học tập, đầu tư và triển khai các hệ thống tưới tương tự.

Đánh giá về hiệu quả sử dụng nguồn vốn hỗ trợ của gia đình anh Hòa, Phó Trưởng phòng Kinh tế xã Hải Lăng Lê Thị Quỳnh Hoa, cho biết: “Đây là mô hình điểm của xã trong việc ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại vào sản xuất nông nghiệp nhằm gia tăng giá trị sản xuất. Cùng với nguồn vốn hỗ trợ từ Nhà nước, người dân đã được tập huấn kỹ thuật về quy trình công nghệ tưới nước tiết kiệm, cách lắp đặt hệ thống và vận hành để phát huy tối đa hiệu quả. Nhờ sự đầu tư này, năng suất và chất lượng cam đã có sự thay đổi rõ rệt, góp phần quan trọng giúp người dân vươn lên làm giàu ngay trên chính vùng đất đồi K4”.

Thành công của mô hình là tiền đề cho việc phát triển công nghệ tưới trên cây trồng nói chung và cây cam nói riêng ở vùng K4, xã Hải Lăng, cũng như các địa phương khác trong tỉnh, góp phần tăng thu nhập cho người sản xuất.

Thanh Trúc