Hiệu quả mô hình trồng nấm linh chi

Dẫn chúng tôi đi thăm nhà xưởng, ông Đào Ngọc Thắng, Giám đốc Công ty TNHH Mạnh Thắng, chia sẻ: Cách đây khoảng 10, nấm linh chi được Công ty TNHH Nhà nước MTV Lâm nghiệp Sông Mã nghiên cứu trồng thử nghiệm hiệu quả ở Sơn La. Cuối năm 2016, Công ty giải thể, hoạt động sản xuất nấm gián đoạn. Năm 2018, Công ty TNHH Mạnh Thắng quyết định đầu tư trồng nấm linh chi. Với đội ngũ cán bộ kỹ thuật Công ty TNHH Nhà nước MTV Lâm nghiệp Sông Mã vốn đã có kinh nghiệm trồng nấm linh chi trước đó, cùng với tận dụng những nhà xưởng sẵn có để điều chỉnh thiết kế phù hợp, đồng thời đầu tư các công trình nuôi, trồng nấm khép kín, nên ngay năm đầu tiên, chúng tôi đã sản xuất được khoảng 1 tấn nấm linh chi khô xuất bán ra thị trường.

Gỗ keo được cắt ngắn làm giá thể trồng nấm linh chi.

Bước khởi đầu thành công, Công ty TNHH Mạnh Thắng đầu tư máy móc, nhà xưởng sản xuất đồng bộ, khép kín với dây truyền máy hấp, sấy tiệt trùng, máy thái lát, hút chân không; hoàn thiện các phòng cấy, ươm sợi và nhà xưởng nuôi dưỡng đáp ứng các điều kiện về nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm, quy mô khu sản xuất khoảng 1 ha; đầu tư văn phòng công ty, với tổng mức đầu tư gần 30 tỷ đồng. Hiện, Công ty đang áp dụng hình thức trồng nấm trên thân gỗ không có tinh dầu và độc tố. Điểm khác biệt của kỹ thuật này là nguồn dinh dưỡng cho nấm hoàn toàn từ tự nhiên, không bổ sung bất kỳ phụ gia, nên sản phẩm nấm linh được đánh giá có chất lượng dược tính tương đương nấm mọc trong tự nhiên.

Gỗ được đóng gói trước khi đem hấp, sấy tiệt trùng.

Giá thể gỗ được hấp, sấy tiệt trùng ở nhiệt độ cao trước khi cấy mô.

Trên địa bàn tỉnh, nguyên liệu phù hợp, dồi dào để sản xuất nấm chủ yếu là cây keo. Ngoài vùng nguyên liệu của Công ty sản xuất, Công ty đã ký hợp đồng thu mua, cung cấp cây giống và hướng dẫn kỹ thuật cho hàng chục hộ trồng nguyên liệu sản xuất nấm, với tổng diện tích gần 10 ha. Những cây keo được cắt thành từng đoạn dài 20 cm, mài mịn, bọc ni lông, đem xử lý nấm mốc, tránh mối mọt bằng cách hấp, sấy tiệt trùng và sau đó được cấy mô, nuôi dưỡng trong phòng lạnh, mới cho ra môi trường tự nhiên. Phụ thuộc vào điều kiện thời tiết, mỗi lứa nấm trồng có thể cho thu hoạch sau 2-4 tháng nuôi trồng và mỗi bịch giá thể có thể cho thu hoạch 3-5 lần. Vào mùa xuân và hè, thời gian mỗi lứa rút ngắn chỉ từ 2-2,5 tháng, mỗi bịch có thể cho thu hoạch đến 5 lần. Giá thể nấm sau khi thu hoạch được Công ty tận dụng làm chất đốt hoặc ủ làm phân bón cho cây trồng. Mỗi năm, Công ty thu 3 tấn nấm linh chi khô, với giá bán 1,5 triệu đồng/kg khô, trị giá khoảng 4,5 tỷ đồng; tạo việc làm thường xuyên cho khoảng 40 lao động địa phương, mức thu nhập từ 6-10 triệu đồng/người/tháng.

Cấy mô vào giá thể gỗ keo trong phòng tiêu chuẩn đảm bảo tiệt trùng.

Ươm sợi trong điều kiện nhiệt độ thấp.

Giá thể nấm được trồng chăm sóc đảm bảo nhiệt độ, độ ẩm.

Thành phẩm nấm linh chi sấy khô được thái lát, đóng gói trước khi tiêu thụ ngoài thị trường.

Ông Đào Ngọc Thắng, cho biết thêm: Sản phẩm nấm linh chi của Công ty đảm bảo chất lượng, được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao của tỉnh. Với mục tiêu chế biến sâu, ngoài sản phẩm chính là nấm linh chi khô, Công ty đã phát triển thêm một số sản phẩm khác, như: Cao nấm linh chi, trà nấm linh chi và rượu bao tử nấm… cung cấp cho thị trường trong nước và vươn tới xuất khẩu. Hiện, Công ty đang đẩy mạnh liên kết sản xuất với một số doanh nghiệp và dự định mở rộng đến các hộ dân trên địa bàn, tạo dựng các cơ sở sản xuất vệ tinh, tạo việc làm thu nhập cho các hộ nông dân địa phương.

Dù sản xuất chưa lâu, nhưng mô hình trồng nấm linh chi của Công ty TNHH Mạnh Thắng Mai Sơn đã cho hiệu quả kinh tế cao, mở ra một hướng đi mới về lĩnh vực trồng dược liệu áp dụng công nghệ cao, không cần nhiều diện tích sản xuất, nhưng tạo được nhiều việc làm, góp phần chuyển đổi cơ cấu phát triển nông nghiệp trên địa bàn.

Nguyễn Yến - Phan Trang