Hoa Kỳ chưa có kết luận vụ kiện lẩn tránh thuế đối với gỗ dán cứng và tủ gỗ của Việt Nam

Để cung cấp thông tin chính xác tới bạn đọc, tránh gây hiểu nhầm, ảnh hưởng tới hình ảnh, tác động xấu tới uy tín và thương hiệu của ngành gỗ đối với các bạn hàng ở thị trường trên thế giới, hình ảnh của ngành gỗ Việt tới các bên liên quan và gây ảnh hưởng trực tiếp tới các doanh nghiệp trong ngành.

Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFOREST) gửi tới các đơn vị truyền thông, diễn biến và thông tin chi tiết về hai vụ việc mà Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đang điều tra lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại đối với mặt hàng là gỗ dán cứng và tủ gỗ (cụ thể là mặt hàng tủ bếp/tủ nhà tắm).

gỗ dán (ảnh minh họa)

Cụ thể, đối với vụ việc điều tra lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại đối với gỗ dán cứng nhập khẩu từ Việt Nam

Về miêu tả sản phẩm, gỗ dán sử dụng nguyên liệu gỗ cứng là sản phẩm được làm từ các lớp gỗ ván bóc gắn với nhau bằng keo, sau đó được phủ một hoặc hai lớp ván gỗ cứng ở bề mặt. Hoa Kỳ đang áp dụng thuế chống bán phá giá và thuế chống trợ cấp với sản phẩm này của Trung Quốc với mức thuế chống bán phá giá là 183,36% và thuế chống trợ cấp từ 22,98% đến 194,90%.

Ngày 17/6/2020, trên cơ sở cáo buộc của ngành sản xuất trong nước,Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) khởi xướng điều tra lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại với sản phẩm gỗ dán cứng của Việt Nam nhằm đảm bảo hiệu lực thực thi các biện pháp phòng vệ thương mại đang áp dụng với gỗ dán cứng của Trung Quốc.

Ngày 25/7/2022, DOC đã công bố kết luận sơ bộ của vụ việc điều tra lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại đối với gỗ dán cứng nhập khẩu từ Việt Nam.

Kết luận sơ bộ của DOC cho rằng gỗ dán từ Việt Nam nếu có lõi sử dụng nguyên liệu là ván bóc nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ bị áp dụng thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp như đang áp dụng với gỗ dán nhập khẩu từ Trung Quốc. Gỗ dán từ Việt Nam nếu có lõi sử dụng nguyên liệu là ván bóc sản xuất tại Việt Nam hoặc tại các nước khác không bị áp dụng thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp.

Căn cứ kết luận sơ bộ này, DOC sẽ đề nghị Cơ quan Hải quan và Bảo vệ biên giới Hoa Kỳ (CBP) tiếp tục dừng thanh khoản và yêu cầu nhà nhập khẩu nộp tiền đặt cọc bằng mức thuế chống lẩn tránh tạm tính đối với các lô hàng nhập khẩu từ Việt Nam vào Hoa Kỳ kể từ ngày 17 tháng 6 năm 2020 (ngày thông báo khởi xướng điều tra) đối với các trường hợp là đối tượng bị áp dụng biện pháp.

DOC cho phép các nhà xuất khẩu Việt Nam cũng như các nhà nhập khẩu Hoa Kỳ tham gia cơ chế tự xác nhận để được loại trừ khỏi biện pháp lẩn tránh. Cơ chế tự xác nhận này sẽ không áp dụng đối với các doanh nghiệp mà DOC đánh giá là không cung cấp thông tin hoặc hoặc cung cấp thông tin không đầy đủ, chính xác theo yêu cầu của DOC trong quá trình điều tra. Theo tính toán, số lượng các doanh nghiệp được tham gia tự chứng nhận chiếm khoảng 80% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam trong giai đoạn điều tra.

Các bên liên quan có quyền nộp bình luận bằng văn bản đối với kết luận sơ bộ của DOC và văn bản đề nghị tổ chức phiên điều trần đối với các nội dung bình luận phải được nộp lên DOC trong vòng 30 ngày kể từ ngày thông báo kết luận sơ bộ. DOC cũng dự kiến tiến hành thẩm tra để xác minh thông tin trước khi ban hành kết luận cuối cùng.

VIFOREST đã phối hợp cùng Cục Phòng vệ thương mại gửi nội dung bình luận của Hiệp hội và của Bộ Công Thương về kết luận sơ bộ này lên DOC để hỗ trợ doanh nghiệp, đồng thời hướng dẫn các doanh nghiệp liên quan về các quy định điều tra tiếp theo của DOC.

Như vậy cho tới thời điểm này (22/8), DOC chưa có quyết định cuối cùng rằng sản phẩm gỗ dán cứng của Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ bị áp thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp. Theo thông báo mới nhất, DOC gia hạn thời gian ban hành kết luận cuối cùng trong vụ việc này đến ngày 17/10/2022.

Đối với vụ việc DOC điều tra lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại đối với tủ gỗ (cụ thể tủ bếp/tủ nhà tắm) nhập khẩu từ Việt Nam.

Trên cơ sở cáo buộc của ngành sản xuất trong nước, ngày 24/5/2022, DOC đã khởi xướng điều tra phạm vi sản phẩm (Scope Ruling) và ngày 7/6/2022, DOC đã khởi xướng điều tra lẩn tránh thuế phòng vệ thương mại (Anti-circumvention) với sản phẩm tủ gỗ nhập khẩu từ Việt Nam và Malaysia. Theo quy định mới của Hoa Kỳ, trong vòng 300 ngày kể từ khi khởi xướng, DOC phải ra kết luận cuối cùng của vụ việc, có thể gia hạn, nhưng tổng thời gian không quá 365 ngày.

VIFOREST đã phối hợp cùng Cục Phòng vệ thương mại nộp bình luận của Hiệp hội và của Bộ Công Thương về vụ việc tủ gỗ lên DOC để hỗ trợ doanh nghiệp, đồng thời hướng dẫn các doanh nghiệp liên quan tuân thủ các quy định, thủ tục điều tra của DOC. Việc các doanh nghiệp quan tâm nộp bình luận là tự nguyên, không phải bắt buộc theo quy định của DOC. Ngày 4/8/2022, DOC thông báo từ chối bản bình luận của 40 đơn vị do nộp chậm chứ chưa có quyết định nào về việc áp thuế và vụ việc vẫn đang trong thời gian điều tra.

Với các thông tin chi tiết và cụ thể nêu trên về hai vụ việc điều tra lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại do DOC đang tiến hành, nhưng chưa có phán quyết cuối cùng, VIFOREST mong muốn các cơ quan báo chí hợp tác và chia sẻ thông tin đầy đủ, phản ánh đúng sự việc, để không làm ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất của hàng nghìn các doanh nghiệp trong và cũng như hàng trăm nghìn lao động trong ngành gỗ hiện đang gặp rất nhiều khó khăn sau tác động của Covid-19 và hiện tại là đối mặt với tình hình kinh tế lạm phát ở các thị trường xuất khẩu chính.

Nguyễn Hạnh