Hoàn thiện dự thảo Nghị định về đặt hàng cung cấp dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt

Ảnh minh họa

Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng tiếp tục rà soát, nghiên cứu, hoàn thiện dự thảo Nghị định, trình Chính phủ ban hành theo quy định. Đối với một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt trong đặt hàng và giao nhiệm vụ (áp dụng cho cả doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân trong nước), Bộ Xây dựng cần báo cáo Đảng ủy Chính phủ để trình Bộ Chính trị xem xét, cho chủ trương trước khi trình Chính phủ.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu nghiên cứu đưa danh mục dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt dự kiến trình Thủ tướng ban hành Quyết định riêng vào trong Nghị định để thuận tiện cho quá trình triển khai.

Danh mục sản phẩm cần được xác định rõ trọng tâm, tránh dàn trải, tập trung vào các lĩnh vực then chốt của ngành công nghiệp đường sắt, đặc biệt ưu tiên đặt hàng các sản phẩm có hàm lượng công nghệ cao, kỹ thuật hiện đại, liên quan đến đường sắt tốc độ cao mà trong nước chưa sản xuất được, nhằm từng bước tiếp cận và làm chủ công nghệ.

Về tiêu chí đánh giá, Phó Thủ tướng yêu cầu rà soát kỹ các tiêu chí về năng lực, kinh nghiệm, nhân sự, cơ sở vật chất, năng lực tài chính, chất lượng sản phẩm, chi phí và giá thành trong dự thảo để bảo đảm tính khả thi và phù hợp với năng lực thực tiễn của doanh nghiệp trong nước.

Ngoài ra, cần bổ sung yêu cầu doanh nghiệp tham gia phải có kế hoạch chuyển giao công nghệ cụ thể, cam kết lộ trình tăng tỷ lệ nội địa hóa theo thời gian, ưu tiên doanh nghiệp có viện nghiên cứu, đội ngũ kỹ sư và năng lực thiết kế – chế tạo.

Về cơ chế, chính sách ưu đãi, Phó Thủ tướng nhấn mạnh cần nghiên cứu thêm các chính sách vượt trội nhằm hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, xây dựng cơ sở nghiên cứu và phòng thí nghiệm. Nhà nước cần có cơ chế bảo lãnh, bảo đảm thị trường tiêu thụ ổn định cho các sản phẩm được đặt hàng, cũng như chính sách đặt hàng dài hạn với doanh nghiệp đã đáp ứng yêu cầu.

Đồng thời, danh mục sản phẩm, tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp cần được công bố rõ ràng, minh bạch, có hội đồng thẩm định độc lập nhằm bảo đảm tính công bằng và pháp lý chặt chẽ trong quá trình giao nhiệm vụ, đặt hàng.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng tiếp tục rà soát, hoàn thiện quy định về chủ thể đặt hàng, giao nhiệm vụ bảo đảm khả thi, đồng bộ và hiệu quả, tránh dàn trải và lãng phí nguồn lực xã hội.

Theo đó, cần nghiên cứu phương thức đặc thù và tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp Việt Nam đủ năng lực đầu tư dây chuyền công nghệ, thiết bị phục vụ sản xuất các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ phù hợp với tiến độ các dự án đường sắt và công tác vận hành, bảo trì, sửa chữa.

Bộ Xây dựng cũng cần căn cứ kết quả thống kê, đánh giá năng lực tiếp nhận, chuyển giao công nghệ và khả năng phát triển sản xuất của doanh nghiệp trong nước, cùng với nhu cầu và quy mô thị trường đầu ra của ngành đường sắt để đề xuất cơ chế đặc thù cho cả doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân. Việc này nhằm tránh đầu tư dàn trải, sản xuất dư thừa, đồng thời phát huy tối đa hiệu quả nguồn lực xã hội.

Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng hoàn thiện dự thảo Nghị định, trình Chính phủ ban hành trước ngày 31/10/2025.

Tuấn Khang