Hoàn thiện khung pháp lý để bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử

Liên quan đến dự án Luật Thương mại điện tử, nhiều đại biểu nhấn mạnh sự cần thiết phải bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong bối cảnh rủi ro hàng giả, hàng nhái, quảng cáo sai sự thật ngày càng phổ biến.

Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Lâm Đồng) đề nghị bổ sung quy định buộc các sàn thương mại điện tử và nền tảng livestream phải chủ động bồi thường thiệt hại nếu sản phẩm được quảng bá thông qua thuật toán ưu tiên hiển thị bị xác định là giả mạo hoặc gây hại.

Đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng Trịnh Thị Tú Anh phát biểu. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Bà Tú Anh cho rằng, quy định này sẽ tạo động lực tài chính mạnh mẽ, buộc các nền tảng tăng cường kiểm soát nội dung và sản phẩm, thay vì để hàng hóa kém chất lượng xuất hiện công khai. Đồng thời, các nền tảng cần công khai đầy đủ thông tin về sản phẩm và nhà bán hàng, bao gồm nguồn gốc, chất lượng và thông số liên quan trước khi giao dịch được hoàn tất, nhằm tăng tính minh bạch và giúp người tiêu dùng hạn chế rủi ro.

Theo nguyên tắc “biết hoặc lẽ ra phải biết”, các nền tảng với vai trò kiểm soát thuật toán và quy trình đăng tải nội dung phải chịu trách nhiệm liên đới nếu không kịp thời xử lý khi nhận cảnh báo vi phạm. “Không thể viện dẫn lý do chỉ là trung gian để thoái thác trách nhiệm, bởi chính thuật toán do họ thiết kế ảnh hưởng trực tiếp đến nội dung người tiêu dùng tiếp cận”, bà Tú Anh nhấn mạnh.

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà (Quảng Ninh) cũng cho rằng cần phân định rõ quyền và nghĩa vụ giữa các chủ thể như nền tảng - người bán, nền tảng - người mua, người bán - người mua. Bà đề nghị bổ sung cơ chế bồi thường thiệt hại, quy định về trách nhiệm lưu trữ và thời hạn lưu trữ dữ liệu, bảo đảm khả năng truy xuất khi có tranh chấp.

Đối với dự án Luật Tiết kiệm, chống lãng phí, đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương (Khánh Hòa) nhấn mạnh tính minh bạch và công khai là yếu tố then chốt. Nếu thiếu công khai đầy đủ, các biện pháp tiết kiệm, chống lãng phí khó phát huy hiệu quả. Bà đề nghị quy định cụ thể về thời gian công khai hành vi gây lãng phí và kết quả xử lý, để tránh tình trạng chậm trễ, giảm tác dụng răn đe.

Với dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi), đại biểu Tô Ái Vang (Cần Thơ) lưu ý rằng việc xây dựng phương án tăng phí bảo hiểm tiền gửi là thay đổi quan trọng, ảnh hưởng đến hệ thống tài chính.

Do đó, cần bổ sung quy định về quyền và nghĩa vụ của tổ chức bảo hiểm tiền gửi trong việc xây dựng phương án này, đồng thời yêu cầu Chính phủ ban hành hướng dẫn chi tiết để bảo đảm an toàn, minh bạch và bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền.

Bà cũng đề xuất bổ sung cơ chế kiểm soát nhằm hạn chế rủi ro, tăng cường minh bạch và bảo đảm nguyên tắc an toàn trong hoạt động đầu tư của tổ chức bảo hiểm tiền gửi.

Quang cảnh hội nghị. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Đối với dự án Luật Phá sản (sửa đổi), đại biểu Thạch Phước Bình (Vĩnh Long) đánh giá cao việc bổ sung các quy định mới như thủ tục phục hồi, thủ tục rút gọn và áp dụng trên môi trường điện tử. Tuy nhiên, ông cho rằng việc loại trừ tổ chức tín dụng và doanh nghiệp bảo hiểm khỏi phạm vi phục hồi có thể dẫn tới thiếu đồng bộ với các luật khác, cần bổ sung nguyên tắc phối hợp để tránh khoảng trống pháp lý.

Bên cạnh đó, ông cũng lưu ý các quy định hỗ trợ doanh nghiệp khó khăn về thuế, tín dụng, đất đai còn mang tính khái quát. Cần xác định rõ đối tượng thụ hưởng, thời hạn áp dụng, cơ quan chịu trách nhiệm giám sát, nhằm đảm bảo tính minh bạch và tránh việc áp dụng tùy tiện hoặc bị lợi dụng.

Sơn Nguyễn