Hoàn thiện khung pháp lý tạo môi trường giao dịch chứng khoán an toàn, bình đẳng

Phóng viên: Ông đánh giá như thế nào về những điểm mới được sửa đổi, bổ sung của Luật Chứng khoán vừa được Quốc hội thông qua, có hiệu lực từ ngày 01/01/2025?

Ông Nghiêm Sỹ Tiến - Chuyên gia cao cấp chiến lược đầu tư Công ty Chứng khoán KB Việt Nam.

Ông Nghiêm Sỹ Tiến: Sau 3 năm thực thi Luật Chứng khoán 2019, bên cạnh những kết quả tích cực và đáp ứng được nhu cầu cơ bản của nhà đầu tư, việc phát triển nhanh chóng của thị trường chứng khoán đã phát sinh ra nhiều bất cập, vướng mắc trong thực tiễn. Do đó, Luật Chứng khoán sửa đổi, vừa được Quốc hội thông qua ngày 29/11, đã tập trung hơn vào các điểm: Nâng cao tính minh bạch, hiệu quả trong hoạt động phát hành, chào bán chứng khoán; tăng cường công tác giám sát và xử lí nghiêm các hành vi gian lận, lừa đảo trong hoạt động phát hành, chào bán chứng khoán và tạo điều điều kiện thuận lợi cho mục tiêu nâng hạng thị trường.

Những nội dung sửa đổi, bổ sung cần thiết về công tác luật và quy định đang cho thấy bước đi quyết liệt hơn của Chính phủ, Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước trong việc tạo môi trường giao dịch an toàn, bình đẳng cho các nhà đầu tư. Hơn hết là sự nỗ lực hoàn thiện khung khổ pháp lý hướng tới đáp ứng các tiêu chí khắt khe của tổ chức nước ngoài nhằm thu hút dòng vốn ngoại tiềm năng cho thị trường chứng khoán.

Phóng viên: Ông có kỳ vọng gì về những điểm mới của Luật cho sự phát triển của thị trường chứng khoán tới đây?

Ông Nghiêm Sỹ Tiến: Có thể thấy, một số sửa đổi về quy định của Luật Chứng khoán là nhằm tăng tính rõ ràng trong hoạt động chào bán chứng khoán. Cụ thể, bổ sung trách nhiệm trong vấn đề tính hợp pháp, chính xác, trung thực của hồ sơ, tài liệu báo cáo của cá nhân, tổ chức nộp hồ sơ và các bên liên quan có tham gia vào quá trình lập hồ sơ.

Bên cạnh đó, các quy định liên quan đến hành vi thao túng thị trường chứng khoán từ Nghị định số 156/2020/NĐ-CP của Chính phủ đã được luật hóa, bổ sung các giao dịch bị nghiêm cấm liên quan đến người nội bộ của công ty, quỹ đại chúng và những người có liên quan.

Các vướng mắc được ưu tiên tháo gỡ, như tôi đã nói trước đó, hầu hết đều hướng tới ngăn chặn các hành vi thao túng giá, bổ sung các điều kiện nghiêm ngặt hơn trong quy trình tham gia trên thị trường, bao gồm cả tiêu chuẩn về nhà đầu tư chuyên nghiệp khi tham gia giao dịch trái phiếu. Điều này được kỳ vọng sẽ góp phần làm tăng niềm tin, sự công bằng cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ và tạo cơ hội gia nhập thị trường cho các nhóm nhà đầu tư uy tín khác trên quốc tế.

Phóng viên: Vậy còn mục tiêu tiệm cận thông lệ quốc tế, tiến tới mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán thì sao, thưa ông?

Ông Nghiêm Sỹ Tiến: Để tiến tới mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán, ít nhất là theo các tiêu chí của tổ chức FTSE Russell, thị trường chứng khoán Việt Nam cần cải thiện các yếu tố về ký quỹ trước giao dịch và công bằng, minh bạch thông tin cho các nhà đầu tư, đặc biệt là cho các nhà đầu tư ngoại.

Để tháo gỡ rào cản ký quỹ trước giao dịch, Thông tư số 68/2024/TT-BTC của Bộ Tài chính đã chính thức có hiệu lực với điểm mấu chốt là bỏ yêu cầu ký quỹ toàn bộ cho nhà đầu tư là tổ chức nước ngoài. Việc có những thay đổi về cơ chế giao dịch như vậy có thể mở đường triển khai các hệ thống giao dịch phức tạp hơn sau này. Ngoài ra, cả Thông tư số 68/2024/TT-BTC và Luật Chứng khoán mới nhất đều đang cải thiện sự bình đẳng và minh bạch về thông tin hơn cho các nhà đầu tư – một trong những tiêu chí mà thị trường chứng khoán Việt Nam bị đánh giá thấp bởi các tổ chức đánh giá.

Với quy địch khắt khe hơn trong vấn đề công bố thông tin, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nhà đầu tư ngoại trong quá trình mở tài khoản giao dịch, đồng thời cởi bỏ tiêu chí tham gia thị trường trái phiếu, Việt Nam đang có cơ hội rất lớn thu hút dòng tiền ngoại tiềm năng, giúp nâng cao vị thế và chất lượng tốt hơn cho thị trường vốn, tiến tới xa hơn là được nâng hạng bởi FTSE Russell và MSCI.

Phóng viên: Xin cảm ông đã chia sẻ!

Thái Tuấn