Homestay Trung Quốc chật vật hậu 'du lịch trả thù'

Du khách chiêm ngưỡng lễ rước đèn lồng tại huyện Xiuning, tỉnh An Huy, ngày 27/8. Ảnh: Xinhua.

Sau 4 năm kinh doanh khu nghỉ dưỡng tư nhân ven biển ở phía tây tỉnh Quảng Đông, lượng khách sụt giảm khiến Chen Mei cảm thấy hối tiếc vì đã bước chân vào lĩnh vực này.

"Tôi từng nghĩ nhu cầu du lịch trong nước sẽ bật tăng trở lại sau đại dịch, nhưng cuộc chiến giảm giá ngày càng khốc liệt khiến lợi nhuận sụt giảm từng năm. Giờ tôi phải thu hẹp hoạt động. Nếu được chọn lại, tôi không đầu tư vào lĩnh vực này”, Chen chia sẻ trên SCMP.

Tâm lý bi quan của Chen phản ánh bức tranh chung của ngành lưu trú tư nhân tại Trung Quốc, từ homestay, nhà nghỉ kèm bữa sáng đến biệt thự cho thuê. Khi các hạn chế đi lại được gỡ bỏ cuối năm 2022, một làn sóng nhà đầu tư và doanh nhân mới đổ xô tham gia thị trường bất động sản du lịch, tận dụng làn sóng “du lịch trả thù” do nhu cầu bị dồn nén bùng phát mạnh sau đại dịch Covid-19.

Tuy nhiên, đà bùng nổ nhanh chóng chấm dứt khi nguồn cung tăng vọt, trong khi chi tiêu và lượng đặt phòng đều giảm mạnh, đẩy ngành lưu trú vào vòng xoáy tăng trưởng nóng rồi suy thoái chỉ trong vài năm. Điều này khiến nhiều nhà điều hành như Chen rơi vào cảnh khó khăn.

Một cặp đôi trẻ làm thủ tục nhận phòng tại homestay ở Bắc Kinh. Ảnh: The New York Times.

Báo cáo của Fastdata, tổ chức nghiên cứu tại Bắc Kinh, cho biết đến cuối năm 2024, Trung Quốc có hơn 400.000 doanh nghiệp lưu trú tư nhân, trong đó 60% mới thành lập chưa đầy 3 năm, đạt tổng doanh thu khoảng 42,27 tỷ nhân dân tệ (5,92 tỷ USD). Dù vậy, gần 60% nhà điều hành thừa nhận hối tiếc vì đã tham gia thị trường.

Một nữ chủ homestay than thở: “Tôi đổ hàng triệu USD vào nơi này, để rồi nhận ra mình chẳng khác gì một người quản gia”.

Theo báo cáo, 70% cơ sở kinh doanh thuộc nhóm bất động sản cho thuê như nhà ở và căn hộ thương mại - dân cư.

Rào cản gia nhập thấp giúp thị trường tăng trưởng nhanh, song cũng kéo theo tình trạng đồng nhất, cạnh tranh giá khốc liệt và sự mệt mỏi lan rộng.

Trang tin tài chính Btiii.com ghi nhận doanh thu tại nhiều khu vực trong mùa hè năm nay giảm hơn 60% so với cùng kỳ năm ngoái. Trên mạng xã hội, hàng loạt bài đăng báo tháo, sang nhượng homestay với mức giá rẻ bất ngờ xuất hiện dày đặc. Không chỉ các cơ sở tư nhân, ngành khách sạn Trung Quốc cũng chịu áp lực.

Theo báo cáo của Morgan Stanley, doanh thu trên mỗi phòng khả dụng (RevPAR) trong tuần đầu kỳ nghỉ hè giảm 8% so với cùng kỳ năm trước, chủ yếu do công suất phòng thấp và tình trạng nâng giá quá mức. RevPAR quý I cũng đã giảm 5%.

Trong sảnh của một khách sạn ở Bắc Kinh. Ảnh: The New York Times.

Những khó khăn của ngành du lịch phản ánh nhu cầu du lịch nội địa yếu, mặc dù số lượng chuyến du lịch nội địa tăng 14,8% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 5,62 tỷ lượt, theo dữ liệu từ Bộ Văn hóa và Du lịch Trung Quốc. Con số này đạt kỷ lục 6,01 tỷ lượt vào năm 2019, trước khi đại dịch bùng phát.

Đáng chú ý, số điểm du lịch xếp hạng A tăng 33,3% trong vòng 5 năm, từ 12.402 lên 16.541, nhưng tổng doanh thu năm 2024 chỉ đạt 481,42 tỷ nhân dân tệ, giảm 28,7% so với năm 2019. Điều này cho thấy lượng khách tăng nhưng chi tiêu giảm, tạo áp lực lớn cho toàn ngành.

“Nếu không có những điểm khác biệt, doanh nghiệp sẽ không thể tồn tại lâu dài. Nhưng để tạo trải nghiệm độc đáo, cần chi phí vận hành cao và tái đầu tư liên tục”, Martin Lee, người cung cấp dịch vụ tư vấn đầu tư cho lĩnh vực lưu trú du lịch tại Tianlan Wanhe Cultural Development, công ty do ông sáng lập, nhận định.

Ông cảnh báo nhiều bất động sản thương mại gặp khó về tài chính đang được chuyển đổi thành khách sạn giá rẻ, làm cạnh tranh thêm khốc liệt, đẩy 20-30% các cơ sở giá rẻ và trung bình ra khỏi thị trường.

Để tồn tại, nhiều nhà đầu tư bắt đầu hướng tới phân khúc cao cấp. John Chi, người vừa rót hàng chục triệu nhân dân tệ mở một homestay hạng sang ở Quảng Đông, cho rằng: “Những homestay thiếu bản sắc sẽ sớm bị xóa sổ trong đợt sáp nhập sắp tới. Con đường duy nhất là định vị boutique, gắn kết với văn hóa địa phương và kết hợp du lịch trải nghiệm”.

Chen Mei dù đang cắt giảm quy mô, vẫn hy vọng thị trường sẽ sàng lọc mạnh mẽ trong thời gian tới: “Tôi sẽ giảm giá để giữ khách, ví dụ, một biệt thự 5 phòng ngủ dịp Quốc khánh chỉ còn dưới 3.000 nhân dân tệ/đêm, rẻ hơn vài trăm nhân dân tệ so với năm ngoái”.

Quỳnh Trang