Hơn 25 năm gắn bó giáo dục, PGS.TS Nguyễn Thị Hiền tâm niệm: 'Giảng dạy phải xuất phát từ trái tim'

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền - Viện trưởng Viện Phát triển Nguồn Nhân lực Việt Nam - Nhật Bản (VJCC), Trường Đại học Ngoại thương vinh dự là 1 trong 60 nhà giáo tiêu biểu của cả nước tham dự buổi gặp mặt Thủ tướng Chính phủ nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 vào chiều 15/11.

Trong suốt hơn 25 năm gắn bó với sự nghiệp giáo dục và đào tạo, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền đã không ngừng nỗ lực cống hiến cho công tác giảng dạy và nghiên cứu, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Bên cạnh đó, cô còn tích cực tham gia các hoạt động thiện nguyện, lan tỏa tinh thần nhân ái và luôn được sinh viên yêu mến như người mẹ thứ hai đồng hành cùng các em trên con đường học tập và trưởng thành.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền - Viện trưởng Viện Phát triển Nguồn Nhân lực Việt Nam - Nhật Bản (VJCC), Trường Đại học Ngoại thương. Ảnh: NVCC.

Đến với nghề giáo như một “định mệnh”

Chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền cho biết, cơ duyên đến với nghề giáo của cô có lẽ là một định mệnh. Sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông, cô Nguyễn Thị Hiền trúng tuyển vào nhiều trường đại học và đứng trước những lựa chọn nghề nghiệp khác nhau. Thời điểm ấy, cha cô luôn mong con gái trở thành giáo viên.

Tuy nhiên, bản thân cô Hiền khi đó chưa có định hướng rõ ràng, chỉ nghĩ đơn giản rằng mình cần kiếm tiền. Chính suy nghĩ ấy đã khiến cô lựa chọn theo học ngành Tài chính - Ngân hàng tại Đại học Kinh tế Quốc dân, một lĩnh vực được xem là “hot” vào thời điểm bấy giờ.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền tốt nghiệp đại học tại Đại học Kinh tế Quốc dân vào tháng 8/1998. Một năm sau, cô tới công tác tại Trường Đại học Ngoại thương, đảm nhiệm vị trí giảng viên Khoa Kinh tế Ngoại thương.

Từ năm 2001 đến năm 2004, cô theo học trình độ thạc sĩ tại Trường Đại học Kyung Hee (Hàn Quốc) theo diện học bổng của Chính phủ Hàn Quốc. Sau khi hoàn thành chương trình học, năm 2004, cô quay trở lại giảng dạy và công tác tại Trường Đại học Ngoại thương.

Từ năm 2007 đến năm 2011, cô Hiền làm Trưởng Bộ môn Tiền tệ Ngân hàng, Khoa Tài chính Ngân hàng, Trường Đại học Ngoại thương.

Từ năm 2011 đến năm 2014, cô là Trưởng Bộ môn Tiền tệ Ngân hàng kiêm Phó trưởng Khoa Đào tạo Quốc tế, Trường Đại học Ngoại thương.

Từ năm 2014 đến năm 2017, cô làm Giám đốc Trung tâm Hợp tác Nguồn Nhân lực Việt Nam - Nhật Bản (VJCC), Trường Đại học Ngoại thương.

Từ tháng 8/2017 đến nay, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền giữ chức vụ Viện trưởng Viện Phát triển Nguồn Nhân lực Việt Nam - Nhật Bản (VJCC), Trường Đại học Ngoại thương.

“Mỗi khi bước lên bục giảng, tôi không chỉ truyền đạt chuyên môn, mà còn muốn chia sẻ với các em về những giá trị sống, về sự lạc quan và tinh thần tích cực. Nhiều sinh viên sau giờ học vẫn ở lại trò chuyện, tâm sự cùng tôi về cuộc sống, về những băn khoăn trong học tập hay định hướng tương lai. Những khoảnh khắc đó khiến tôi nhận ra rằng, mình không chỉ là người truyền đạt tri thức mà còn là một người đồng hành, một người lắng nghe, thậm chí là một người mẹ thứ hai của các em.

Đến nay, dù nhiều thế hệ sinh viên đã ra trường nhưng họ vẫn giữ liên lạc, tìm đến tôi mỗi khi gặp khó khăn trong công việc hay cuộc sống. Có những cựu sinh viên khi tôi đi công tác hay du lịch nước ngoài vẫn đến thăm, thậm chí ở lại cùng tôi, chỉ để được chia sẻ, được khóc, được nói ra những điều chất chứa.

Việc được trao đổi, trò chuyện với sinh viên khiến tôi cảm thấy bản thân trở nên có giá trị hơn. Với tôi, giảng dạy không chỉ dừng lại ở việc truyền đạt tri thức mà còn là cơ hội để lan tỏa những giá trị sống, nhân sinh quan tích cực, nuôi dưỡng tinh thần lạc quan và khát vọng hướng tới một tương lai tươi sáng”, cô xúc động chia sẻ.

Nhìn lại hành trình hơn 25 năm gắn bó với nghề giáo, cô Hiền cho rằng mọi điều đều là nhân duyên - từ người thầy đã dìu dắt cô trong những ngày đầu, đến những thế hệ sinh viên giỏi giang, hiếu học và đầy năng lượng của Trường Đại học Ngoại thương.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền (thứ 3 từ phải sang) tham dự Chương trình kỷ niệm 15 năm triển khai Chương trình đào tạo doanh nhân - Keieijuku tại Hà Nội năm 2024. Ảnh: NVCC.

Lựa chọn ban đầu của Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền là theo đuổi lĩnh vực kinh tế, tuy nhiên sau khi tốt nghiệp, cô đã quyết định đi theo con đường sư phạm, gắn bó với nghề giáo. Vì vậy, thời gian đầu, nữ giảng viên trẻ khi ấy cũng phải đối mặt với không ít khó khăn, thử thách trong quá trình chuyển hướng nghề nghiệp.

Trong suốt quãng thời gian giảng dạy, cô Hiền luôn ghi nhớ hai giá trị cốt lõi: lòng biết ơn và tinh thần không ngừng học hỏi.

“Tôi thực sự biết ơn các thầy cô đi trước - những người đã dìu dắt, định hướng và giúp tôi hiểu sâu sắc về ý nghĩa của nghề giáo. Chính nhờ họ mà tôi có cơ hội học hỏi, trau dồi kiến thức, từ chương trình thạc sĩ, tiến sĩ cho đến phương pháp sư phạm. Tôi may mắn được sống trong một môi trường mà sự thấu cảm, sẻ chia và khích lệ luôn hiện hữu, giúp tôi trưởng thành từng ngày.

Ngoài ra, làm nghề giáo là một hành trình dài của sự tự học và lan tỏa tri thức. Mình biết mười, nhưng may ra chỉ chia sẻ được hai. Người thầy không chỉ truyền đạt kiến thức, mà còn phải lan tỏa tình yêu nghề, khơi dậy niềm đam mê học hỏi trong sinh viên.

Mỗi ngày, tôi đều cố gắng học hỏi và kiến tạo những giá trị từ tri thức; luôn cố gắng để mỗi bài giảng không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn truyền cảm hứng, nhằm hướng dẫn sinh viên một cách hiệu quả, để họ tin tưởng, yêu quý và nuôi dưỡng đam mê thực sự với chuyên môn. Tôi thấy rất hạnh phúc khi nhiều sinh viên của mình sau này đã trở thành những người thành công trong lĩnh vực Tài chính - Ngân hàng. Đó là niềm tự hào lớn nhất của người thầy.

Ngoài áp lực chuyên môn, tôi từng phải tự vượt qua chính mình đặc biệt là về ngoại ngữ để có thể hòa nhập với môi trường hội nhập quốc tế của Trường Đại học Ngoại thương. Khi mới vào nghề, tôi nhận ra khả năng ngoại ngữ của mình chưa thực sự tốt so với đồng nghiệp nhưng tôi không cho phép bản thân dừng lại.

Công việc của tôi không chỉ gắn với giảng dạy mà còn liên quan nhiều đến hợp tác quốc tế, làm việc hằng ngày với các đối tác nước ngoài. Đây chính là thử thách buộc tôi phải vượt qua chính mình, với mục tiêu rất rõ ràng: mỗi ngày đều phải tiến bộ, hoàn thiện hơn để đáp ứng yêu cầu từ cả phía sinh viên lẫn môi trường công tác. Nhìn lại hành trình ấy, tôi đúc kết rằng chỉ có thể tóm gọn bằng hai từ: cố gắng. Cố gắng mỗi ngày để tốt hơn, để đáp ứng kỳ vọng của sinh viên, của đồng nghiệp và của chính bản thân mình”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền bày tỏ.

Với tinh thần học tập không ngừng, cô Hiền liên tục cập nhật kiến thức thông qua các khóa đào tạo quốc tế. Cô từng tham gia chương trình đào tạo tại Đại học Harvard, các khóa học tại các trường đại học ở Thụy Sĩ, cũng như nhiều chương trình bồi dưỡng chuyên môn khác. Trong quá trình ấy, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền đã có cơ hội hợp tác nghiên cứu với các giáo sư quốc tế, tham gia những dự án nghiên cứu quy mô cùng các nhà khoa học từ nhiều trường đại học trên thế giới.

Những trải nghiệm quốc tế đó không chỉ mở rộng tầm nhìn học thuật mà còn giúp cô xây dựng mạng lưới hợp tác bền chặt với các giáo sư hàng đầu, đặc biệt là từ các trường đại học top đầu của Nhật Bản. Đây chính là nguồn lực quý báu để từ đó, cô Hiền mời các giáo sư quốc tế tham gia giảng dạy, cố vấn cho các chương trình đào tạo của Viện VJCC và đóng góp trực tiếp cho quá trình nâng cao chất lượng nguồn nhân lực doanh nghiệp Việt Nam.

Việc chủ động kết nối, học hỏi và đưa tri thức hiện đại phục vụ người học được cô xem như một “sứ mệnh đại sứ tri thức” - điều mà cô đang nỗ lực thực hiện mỗi ngày. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền tin rằng, hành trình miệt mài bồi đắp tri thức và tạo dựng mạng lưới học thuật quốc tế đang mang lại những giá trị khác biệt cho Viện VJCC cũng như Trường Đại học Ngoại thương, góp phần định hướng thế hệ trẻ Việt Nam tiếp cận chuẩn mực giáo dục và tư duy toàn cầu.

Hơn 25 năm trong nghề giáo, đối với Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền không chỉ là những giờ trên bục giảng mà còn là hành trình đồng hành, sẻ chia và truyền cảm hứng cho hàng nghìn sinh viên.

“Trong suốt hành trình giảng dạy, tôi nhận thấy mỗi sinh viên đều có đặc điểm và hành trình riêng. Tôi may mắn được đồng hành cùng các em, từ những hoạt động nghiên cứu khoa học, các dự án học thuật, đến những định hướng nghề nghiệp trong tương lai. Nhiều em từng nhận giải thưởng nghiên cứu của Bộ Giáo dục và Đào tạo, sau đó trở thành lãnh đạo cấp cao của các tập đoàn đa quốc gia hay nhận học bổng du học giá trị ở các quốc gia như Nhật Bản, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, Cộng hòa Liên bang Đức,… Dù đã trở thành cựu sinh viên, họ vẫn giữ mối liên hệ gắn bó, thể hiện tình thầy trò sâu sắc.

Nghề giáo không chỉ là truyền đạt kiến thức, người thầy còn phải lan tỏa tình yêu nghề, gieo đam mê và định hướng các em sinh viên hình thành nhân cách. Tôi luôn đồng hành với sinh viên trong cả những hoàn cảnh khó khăn, tư vấn về học tập, công việc, cuộc sống. Mỗi câu chuyện, mỗi khoảnh khắc đồng hành đều khiến tôi xúc động và tự hào”, cô Hiền chia sẻ.

Tại Viện Phát triển Nguồn Nhân lực Việt Nam - Nhật Bản, cô Nguyễn Thị Hiền đã áp dụng tinh thần không ngừng nỗ lực và hướng đến giá trị con người trong các chương trình đào tạo. Định hướng của Viện tập trung đào tạo các nhà quản lý phát triển bền vững, đặt con người làm trung tâm, chú trọng đến giá trị của người lao động, trách nhiệm xã hội và uy tín sản phẩm. Khi các doanh nghiệp vận dụng những nguyên tắc này, hiệu quả kinh doanh và năng suất được cải thiện, đồng thời cộng đồng doanh nhân trở nên gắn kết hơn.

Tất cả những trải nghiệm từ giảng đường đến các chương trình hoạt động trải nghiệm, quốc tế được cô coi là nhân duyên quý giá trong sự nghiệp làm nghề giáo. Cô luôn hướng đến việc lan tỏa tinh thần sống đẹp, đề cao sự tử tế và trách nhiệm, giúp sinh viên và học viên không chỉ thành công về tri thức mà còn sống trọn vẹn các giá trị nhân văn.

Cân bằng cuộc sống với các hoạt động thiện nguyện từ tâm

Sau hơn 25 năm công tác, từ vai trò giảng viên đến vị trí Viện trưởng, cô Hiền đã không ngừng học hỏi, rèn luyện kỹ năng và áp dụng những mô hình quản lý phù hợp, từ đó xây dựng và dẫn dắt Viện VJCC. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền luôn tâm niệm bản thân là một giảng viên chứ không phải là một người quản lý.

Vai trò quản lý chỉ là phương tiện hỗ trợ, giúp cô đóng góp hiệu quả hơn cho sự phát triển của tổ chức và nhà trường. Nền tảng chuyên môn vững chắc cùng cái nhìn tổng thể và tầm nhìn xa đã giúp cô quán xuyến các vấn đề, phát huy kỹ năng giải quyết tình huống, đồng thời không ngừng học hỏi để hoàn thiện bản thân mỗi ngày.

“Trong suốt hành trình đó, tôi vẫn luôn bám lớp, giảng dạy trực tiếp, nghiên cứu khoa học và thậm chí tự thực hiện những bài báo một mình để chứng minh năng lực và giữ vững tinh thần tự học. Việc cân bằng giữa quản lý, giảng dạy và nghiên cứu không hề đơn giản nhưng tôi luôn giản lược phức tạp, sắp xếp công việc theo trình tự ưu tiên, đồng thời dựa vào sự thấu hiểu, tin tưởng và đồng hành từ đồng nghiệp, nhân viên, gia đình.

Đồng thời, sự tin tưởng tuyệt đối từ ban lãnh đạo nhà trường, cùng tinh thần đồng lòng và yêu thương từ các đồng nghiệp đã giúp tôi nhận ra rằng mọi giá trị đạt được đều là kết quả của một hệ sinh thái cộng sinh. Nhờ đó, tôi không chỉ cảm nhận được sức mạnh tổng hợp trong công việc mà còn thấm sâu triết lý rằng giảng viên thực sự là người vừa trao tri thức, vừa lan tỏa giá trị sống và phải luôn giữ tinh thần khiêm nhường, học hỏi không ngừng trong mọi hành trình của nghề giáo”, cô Hiền cho hay.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền đại diện trao biên bản ghi nhớ (MOU) với Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản dưới sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và các Bộ trưởng hai nước Việt Nam - Nhật Bản năm 2023. Ảnh: NVCC.

Không chỉ tận tâm trên giảng đường và đồng hành cùng sinh viên trong học tập, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền còn mang tinh thần sẻ chia, yêu thương ấy ra ngoài xã hội. Với cô, mỗi cơ hội giúp đỡ những người khó khăn đều là cách lan tỏa những giá trị sống tích cực mà cô luôn theo đuổi.

“Trên mạng xã hội, thỉnh thoảng tôi bắt gặp những lời kêu gọi giúp đỡ những mảnh đời khó khăn và ngay lập tức, điều đó chạm đến trái tim tôi. Suy nghĩ đầu tiên xuất hiện là mình có thể chung tay, dù ít hay nhiều, với hy vọng những người đang gặp khó khăn sẽ sớm vượt qua thử thách và tìm thấy ánh sáng trong cuộc sống.

Bên cạnh đó, tôi cũng tham gia một số hoạt động thiện nguyện hướng đến trẻ em bệnh tật, hoàn cảnh khó khăn như tại Bệnh viện Nhi Trung ương hay Bệnh viện Châm cứu Trung ương. Những hoạt động này, dù nhỏ nhưng luôn nhắc nhở tôi rằng mình còn may mắn, được sống bình an, hạnh phúc và có cơ hội mỗi ngày để lan tỏa giá trị tốt đẹp.

Hàng năm, tôi đều tham gia hiến máu. Mỗi lần nhận tin nhắn từ Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương thông báo máu của mình đã cứu sống một bệnh nhân, tôi cảm thấy hạnh phúc và vô cùng biết ơn. Tôi không coi những việc này là điều cao xa mà đơn giản là sống với tấm lòng biết ơn, trân trọng mọi nhân duyên và cố gắng hết mình để sẻ chia với những người kém may mắn hơn. Chính sự biết ơn ấy đã tiếp thêm năng lượng để tôi không ngừng cố gắng mỗi ngày”, cô Hiền chia sẻ.

Nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền chia sẻ kỳ vọng đối với thế hệ trẻ: “Ở tất cả các cơ sở đào tạo, sản phẩm quan trọng nhất chính là con người với tri thức, niềm tin và sự gắn kết giữa người với người. Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) dần thay thế nhiều công việc, thầy và trò càng cần cùng chung mục tiêu, vun đắp và bồi dưỡng tri thức, hướng đến những giá trị nhân văn - đó chính là thành công thực sự của giáo dục.

Một thông điệp mà tôi đặc biệt tâm đắc ở FTU là “Khác biệt để dẫn đầu”. Các em sinh viên được khuyến khích khẳng định sự khác biệt. Khác biệt không chỉ là thành tích hay điểm số mà là sống đúng với bản thân, biết yêu thương, biết trân trọng và tạo ra giá trị hạnh phúc riêng. Trong khi AI mang đến những giải pháp chung thì chính sự khác biệt của mỗi cá nhân mới là điều làm nên giá trị độc đáo và bền vững.

Giá trị mang lại cho người học phải xuất phát từ trái tim, từ lòng tử tế và trách nhiệm. Sản phẩm của giáo dục không chỉ là tri thức mà còn là sự kết nối, là niềm tin giữa con người với con người, niềm tin vào một tương lai tươi sáng mà mỗi thầy cô đều có thể nhân rộng”.

An Vy