Hơn 500 tàu cá bị ảnh hưởng do sự cố về kết nối giám sát hành trình
Theo VNPT, nguyên nhân là do sự cố vệ tinh khiến việc truyền dẫn tín hiệu bị gián đoạn, làm cho hệ thống thiết bị giám sát hành trình của nhiều tàu cá mất ổn định.
Bộ đội Biên phòng Thành phố Hồ Chí Minh kiểm tra thiết bị giám sát hành trình trên một tàu cá trước khi ra khơi. (Ảnh: Hoàng Nhị/TTXVN)
Theo Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư Thành phố Hồ Chí Minh, hơn 500 tàu cá trên địa bàn thành phố đang bị ảnh hưởng do Tập đoàn VNPT tạm ngừng kết nối và đồng bộ dữ liệu giám sát hành trình (VMS) từ hệ thống VNPT-VSS đến Trung tâm dữ liệu của Cục Thủy sản kể từ ngày 7/11.
Theo VNPT, nguyên nhân là do sự cố vệ tinh khiến việc truyền dẫn tín hiệu bị gián đoạn, làm cho hệ thống thiết bị giám sát hành trình của nhiều tàu cá mất ổn định. Trong số này, hơn 400 tàu đang hoạt động trên biển bị ảnh hưởng trực tiếp, số còn lại đang neo đậu tạm nghỉ bờ.
Nhiều ngư dân cho biết, sự cố này khiến tàu cá đang khai thác trên biển có nguy cơ bị xem là vi phạm quy định bắt buộc về giám sát hành trình (VMS), dù nguyên nhân không xuất phát từ phía họ.
“Nếu dữ liệu bị mất kết nối trong thời gian dài, tàu có thể bị coi là khai thác không báo cáo hoặc không kiểm soát, rất rủi ro trong bối cảnh cả nước đang quyết liệt gỡ thẻ vàng của EC,” một chủ tàu ở xã Long Hải chia sẻ.
Để đảm bảo duy trì hoạt động, một số ngư dân buộc phải chuyển đổi thiết bị giám sát hành trình sang nhà cung cấp khác, dẫn đến chi phí tăng cao. Chị Lê Thị Ngọt, ngụ phường Tam Thắng cho biết, gia đình chị có 13 tàu cá, tổng chi phí lắp thiết bị VNPT trước đây là hơn 364 triệu đồng. Sau khi VNPT ngừng kết nối, chị phải thay toàn bộ bằng thiết bị của Viettel, tốn thêm 286 triệu đồng.
“Ngư trường khó khăn, nay lại phải thay máy, thiệt hại không nhỏ. Những thiết bị cũ gần như bỏ đi, rất lãng phí,” chị Ngọt nói.
Theo bà Mạc Thị Nga - Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư TP. Hồ Chí Minh, hiện vẫn còn hơn 100 tàu đang hoạt động ngoài khơi chưa thể cập bờ để thay thế thiết bị.
Trước tình hình này, Sở Nông nghiệp và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh vừa có văn bản gửi đến các đơn vị cung cấp thiết bị Giám sát hành trình tàu cá (VMS) trên địa bàn thành phố, yêu cầu khẩn trương khắc phục những hạn chế, tồn tại trong việc lắp đặt và vận hành thiết bị giám sát, nhằm đảm bảo công tác quản lý hoạt động khai thác thủy sản tuân thủ quy định của Chính phủ và góp phần gỡ “thẻ vàng” IUU (khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định) cho ngành thủy sản Việt Nam.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, qua công tác theo dõi, vận hành hệ thống giám sát hành trình và quản lý tàu cá tại Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư thành phố, một số thiết bị VMS trên tàu cá vẫn còn tồn tại như: Thiếu bảng hướng dẫn sử dụng, cập nhật sai hoặc chưa đầy đủ thông tin chủ tàu lên hệ thống VMS.
Những thiếu sót này không chỉ gây khó khăn trong quá trình quản lý, mà còn ảnh hưởng đến việc truy xuất, giám sát nguồn gốc khai thác hải sản - một trong những yêu cầu trọng tâm để khắc phục cảnh báo “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC).
Để khắc phục tình trạng trên, sở đề nghị các đơn vị cung cấp thiết bị gồm Bình Anh, Định vị Bách Khoa, Viettel, VNPT, Vishipel, Zunibal, Khánh Hội, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam…, khẩn trương rà soát, cập nhật lại toàn bộ thông tin thiết bị, chủ tàu và thuyền trưởng trên hệ thống giám sát tàu cá của Cục Thủy sản và Kiểm ngư, đảm bảo tính chính xác, đầy đủ và đúng thực tế.
Đồng thời, các đơn vị phải cung cấp danh sách thiết bị VMS đang hoạt động đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật theo Nghị định 37/2024/NĐ-CP của Chính phủ; chủ động phối hợp với Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư Thành phố Hồ Chí Minh hỗ trợ ngư dân trong quá trình vận hành, xử lý sự cố kỹ thuật hoặc gián đoạn kết nối vệ tinh. sở cũng lưu ý, các nhà cung cấp không được tự ý ngắt kết nối thiết bị khi tàu cá đang hoạt động trên biển, nhằm đảm bảo tuân thủ pháp luật và duy trì dữ liệu giám sát liên tục.
“Việc đảm bảo hệ thống VMS hoạt động ổn định, chính xác không chỉ là yêu cầu kỹ thuật, mà còn thể hiện trách nhiệm của các bên trong việc thực thi quy định pháp luật, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, nâng cao uy tín của thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế,” bà Nga nói.
Sự cố tạm ngừng kết nối của VNPT không chỉ gây gián đoạn việc giám sát hành trình tàu cá, mà còn tạo thêm khó khăn cho ngư dân trong bối cảnh ngành thủy sản đang bước vào giai đoạn cao điểm thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU, bảo đảm minh bạch và bền vững trong hoạt động đánh bắt./.
