Hôn mê vì ăn bao tử cá mặt thỏ: Ngộ độc Tetrodotoxin cực nguy hiểm
Ngày 21/9, thông tin từ Bệnh viện (BV) quận 2, TP.HCM, cho biết các bác sĩ vừa kịp thời cấp cứu cho bệnh nhân NTQ (40 tuổi, ngụ quận 2) bị ngộ độc bao tử cá mặt thỏ.
Theo bệnh sử, vào khoảng 13h ngày 18/9, anh Q. tự nấu bữa ăn trưa, trong đó có món bao tử cá mặt thỏ. Đây là món bình thường anh vẫn hay ăn. Tuy nhiên, lần này khi vừa ăn xong, anh cảm thấy khác lạ khi tê bên trong khoang họng, rồi tê dần ra mặt, lan đến tay, chân và nôn ói. Anh Q. nhờ một người bạn đưa đến BV quận 2 cấp cứu.
Khi đến BV, anh còn tỉnh, co giật nhẹ, yếu liệt tay chân, thở khó, than đau, tê vùng đầu, mặt, nói đớ... Nhưng chỉ 10 phút sau, anh hoàn toàn mất tri giác, hôn mê sâu, liệt hoàn tay chân, tím tái, đồng tử giãn, không phản xạ ánh sáng.
Ngay lập tức, bác sĩ đã đặt nội khí quản, cho bệnh nhân thở máy và hội chẩn quyết định lọc máu.
BS Từ Kim Thanh, Trưởng khoa Thận nhân tạo BV quận 2 TP.HCM cho biết: “Diễn tiến bệnh của bệnh nhân rất nhanh và ồ ạt. Bệnh nhân chỉ kịp nói ăn bao tử cá mặt thỏ rồi hôn mê nên chúng tôi nghĩ nhiều đến ngộ độc chất Tetrodotoxin, độ 3, 4 nên cho lọc máu hấp thu chất độc để cứu bệnh nhân”.
Sau khi được cho lọc máu, đến 22h30 phút cùng ngày, bệnh nhân dần hồi tỉnh, có thể nhúc nhích được ngón tay, chân.
Theo các bác sĩ, anh Q. là trường hợp đầu tiên ngộ độc cá mặt thỏ mà BV gặp phải. May mắn khi anh được phát hiện và đưa đến kịp thời, chỉ cần trễ thêm 10 phút sẽ không thể cứu được.
Hiện tại, sức khỏe anh Q. đã ổn định, được rút nội khí quản, bên cạnh đó sức cơ hồi phục hoàn toàn, tiếp xúc tốt và thực hiện được các y lệnh của bác sĩ. Bệnh nhân được theo dõi sát thêm một thời gian để phòng ngừa các biến chứng có thể xảy ra do lượng độc tố ăn phải quá mạnh.
Độc tố Tetrodotoxin là một loại độc tố thần kinh thường có trong da, gan hoặc thịt của một số sinh vật biển như sam, ốc, bạch tuộc,... đặc biệt là cá nóc. Ăn phải độc tố này sẽ có biểu hiện tê, ngứa môi và phía trong miệng, yếu liệt cơ, hạ huyết áp...Các triệu chứng diễn ra rất nhanh chỉ khoảng 10 phút sau khi ăn, tử vong sau khoảng 30 phút nếu không được cấp cứu kịp thời.
Tetrodotoxin là một loại độc tố thần kinh cực độc, gấp hơn 1000 lần so với Cyanua. Khi đun sôi ở nhiệt độ 100°C trong 6 giờ độc tố Tetrodotoxin mới giảm đi 50%, nó chỉ mất đi khi đun sôi ở 200°C trong 10 phút. Như vậy, nếu chỉ đun nấu thông thường, ngộ độc cá nóc vẫn có thể xảy ra, do độc tố chưa bị phá hủy hết. Khi phơi khô, chế biến thông thường độc tố chưa bị phá hủy nên vẫn gây ngộ độc.
Người ăn phải cá có độc tố Tetrodotoxin, sau 5 phút đến 3-4 giờ mới xuất hiện cảm giác ngứa ở miệng; môi, lưỡi tê, khó chịu. Tiếp theo thấy mệt mỏi, chóng mặt, choáng váng, cảm giác như nghẹt thắt lồng ngực, vã mồ hôi, tiết nước dãi, sùi bọt mép, nói khó, nuốt khó, mặt ủng đỏ, đau bụng, buồn nôn, nôn, run giật, cứng hàm, cứng lưỡi, chi dưới yếu, đồng tử co, liệt vận động nhãn cầu.
Trường hợp nặng xuất hiện liệt toàn thân, người mềm ra, chân tay mất khả năng vận động, da tím tái, nhiệt độ và huyết áp giảm, khó thở, cuối cùng liệt cơ hô hấp, trụy tim mạch và tử vong. Tỷ lệ tử vong rất cao (60%) nếu cấp cứu chậm.