Hợp lực đào tạo nhân lực chất lượng cao phục vụ công nghiệp vi mạch bán dẫn
Chiều 6/3, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn chủ trì cuộc họp trực tuyến về đào tạo nhân lực chất lượng cao phục vụ công nghiệp vi mạch bán dẫn.
Tại đây, đại diện các cơ sở giáo dục đại học thể hiện quyết tâm, sẵn sàng đồng lòng, hợp lực trong đào tạo nhân lực phục vụ công nghiệp vi mạch bán dẫn.
Rốt ráo chuẩn bị
PGS.TS Nguyễn Phong Điền – Phó Giám đốc Đại học Bách khoa Hà Nội cho hay, mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, đơn vị có thể đào tạo khoảng 6.000 nhân lực có trình độ chuyên sâu trong lĩnh vực công nghiệp vi mạch bán dẫn.
Hiện, Đại học Bách khoa Hà Nội có 2 chuyên ngành đào tạo trực tiếp và 7 ngành đào tạo gần về thiết kế, sản xuất, đóng gói và kiểm thử, hỗ trợ ứng dụng vi mạch bán dẫn, với tổng số hơn 3.300 sinh viên. Lộ trình đào tạo cử nhân, kỹ sư làm việc trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn tại Đại học Bách khoa Hà Nội đã rút ngắn đào tạo tại doanh nghiệp từ 6-9 tháng xuống 3-6 tháng.
Ngoài ra, Đại học Bách khoa Hà Nội còn có các hoạt động nhằm tăng số lượng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực vi mạch bán dẫn như: tổ chức các khóa học ngắn hạn, đào tạo chuyển đổi kỹ sư ở một số ngành gần; đồng thời phối hợp với doanh nghiệp trong hoạt động xây dựng chương trình, đào tạo dựa trên dự án.
Tại Trường ĐH Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội), mỗi năm có hơn 1.000 sinh viên được đào tạo ngành liên quan đến vi mạch bán dẫn, GS.TS Chử Đức Trình – Hiệu trưởng nhà trường thông tin. Nếu hợp lực giữa các trường thì chúng ta đạt được mục tiêu từ nay đến năm 2030 đào tạo 50.000 người có trình độ đại học trở lên thuộc lĩnh vực này.
Từ nay đến năm 2030, Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh cam kết đào tạo khoảng 1.800 cử nhân/kỹ sư thuộc và 500 thạc sĩ thuộc lĩnh vực công nghiệp vi mạch bán dẫn, PGS.TS Trần Mạnh Hà – Phó trưởng Ban đào tạo cho hay.
Trước đây, Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh đã có đào tạo chuyên ngành gần với quy mô 200 kỹ sư và 50 thạc sĩ/năm. Hiện, cơ sở đào tạo này đóng góp trên 50% nhân lực thiết kế vi mạch bán dẫn cho TP. Hồ Chí Minh. Dự kiến, một số trường thành viên như: Trường ĐH Bách khoa, Trường ĐH Công nghệ thông tin có thể tuyển sinh trong năm nay, bao gồm cả trình độ đại học và thạc sĩ.
“Hiện, chúng tôi đã có kế hoạch tuyển dụng và bồi dưỡng thêm cho các giảng viên nhằm đáp ứng yêu cầu đào tạo” – PGS.TS. Trần Mạnh Hà chia sẻ, đồng thời cho biết, Đại học Quốc gia TPHCM sẽ nghiên cứu đầu tư thêm 2 phòng thí nghiệm và xây dựng cơ chế cho các trường ở TP Hồ Chí Minh cùng sử dụng chung. Ngoài ra, các trường thành viên cũng chủ động hợp tác với các nước nhằm đẩy mạnh đào tạo lĩnh vực này.
Quyết tâm đồng lòng đạt mục tiêu
Theo PGS.TS Trần Mạnh Hà, việc thu hút sinh viên vào ngành thiết kế vi mạch là bài toán đặt ra, vì đào tạo ngành này đặc thù và khó. Mặt khác, xây dựng phòng thí nghiệm phục vụ đào tạo và nghiên cứu cũng là vấn đề lớn và khó khăn.
Liên quan đến vấn đề này, GS.TS Chử Đức Trình gợi mở, theo kinh nghiệm của một số nước phương tây, họ xây dựng, tổ chức phòng thí nghiệm dùng chung và đủ lớn. Chúng ta có thể tham khảo, học tập kinh nghiệm từ họ vì nếu xây dựng phòng thí nghiệm đủ lớn thì các trường có thể cùng khai thác.
Chúng ta có thể tận dụng nguồn lực của Nhà nước để đầu tư về cơ sở vật chất, phòng thí nghiệm. Tập trung khớp nối giữa nhà trường với doanh nghiệp nhằm nâng cao chất lượng đầu ra của sinh viên.
Cho rằng, đào tạo nhân lực phục vụ công nghiệp vi mạch bán dẫn là vấn đề cấp thiết, PGS.TS Nguyễn Ngọc Bình – Hiệu trưởng Trường ĐH CMC đề xuất, ngoài các phòng thí nghiệm của các cơ sở đào tạo, mỗi khu vực (Bắc - Trung - Nam) nên xây dựng phòng thí nghiệm dùng chung, đủ lớn và có quy chế khai thác, sử dụng; trong đó nhấn mạnh đến mục đích đào tạo và nghiên cứu. Bên cạnh đó, có thể thành lập trung tâm điều phối về việc đặt hàng đào tạo nhân lực theo nhu cầu của doanh nghiệp.
PGS.TS Nguyễn Ngọc Bình cũng đề xuất cơ chế đặc thù trong tuyển dụng và sử dụng giảng viên thuộc lĩnh vực công nghiệp vi mạch bán dẫn; đồng thời có chính sách thu hút sinh viên theo học lĩnh vực này.
Tại cuộc họp, bên cạnh các ý kiến thể hiện quyết tâm sẵn sàng đồng lòng, hợp lực trong đào tạo nhân lực phục vụ công nghiệp vi mạch bán dẫn, đại diện các cơ sở giáo dục đại học cũng đề xuất cần có quy chuẩn trong đào ngành này.
Ngoài ra, cần tập trung xây dựng chương trình đào tạo sau đại học thật tốt. Có cơ chế, chính sách tương xứng khi mời giảng viên, chuyên gia quốc tế tham gia đào tạo. Trước mắt, nên đầu tư vào một số trường trọng điểm, đóng vai trò dẫn dắt.
Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn nhận định, nhu cầu 50.000 người có trình độ đại học trở lên để phục vụ công nghiệp vi mạch bán dẫn là bài toán không dễ. Tuy nhiên, chúng ta cần quyết tâm để đạt được mục tiêu này.
Nhấn mạnh, chúng ta có nhiều bài học về đào tạo nhân lực, Thứ trưởng gợi ý, cần chú trọng đào tạo theo hướng “Rộng – Sâu – Cao”; trong đó tập trung vào yếu tố “Sâu và Cao”; tức là nhân lực có trình độ cao và chuyên sâu. Ngoài ra, chúng ta cần tranh thủ ủng hộ của các nước, người Việt Nam ở nước ngoài và đẩy mạnh hợp tác quốc tế, doanh nghiệp.
Thứ trưởng nhấn mạnh, cần chú trọng đào tạo cơ bản + chuyên sâu. Các trường cần đề xuất chính sách ưu đãi thu hút, đào tạo giảng viên, chuyên gia và người học.
“Để tiết kiệm và sử dụng hiệu quả, mỗi trường nên tập trung xây dựng phòng thí nghiệm” – Thứ trưởng gợi mở và lưu ý, cần đẩy mạnh công tác truyền thông nội bộ và truyền thông ra bên ngoài để xã hội thấy rằng, chúng ta đang khẩn trương, chung sức, đồng lòng trong đào tạo nhân lực phục vụ công nghiệp vi mạch bán dẫn.
Chốt lại 6 nhóm vấn đề cần hành động trong thời gian tới, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn đề nghị: Đẩy mạnh cơ chế hợp tác, liên minh, chia sẻ; Tọa đàm về mô hình đào tạo, chương trình đào tạo; Chuẩn bị kỹ xây dựng đề án, thiết kế dự án phòng thí nghiệm; Xúc tiến đẩy mạnh hợp tác quốc tế; Các trường đề xuất cơ chế chính sách đột phát, huy động tối đa nguồn lực; Đẩy mạnh truyền thông.