Hưng Yên: Đa dạng sản phẩm OCOP tạo cơ hội bứt phá phát triển nông thôn mới

Theo Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Hưng Yên, toàn tỉnh hiện có 606 sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm - One Commune One Product) được công nhận, trong đó 113 sản phẩm đạt 4 sao và 493 sản phẩm đạt 3 sao.

Đây là minh chứng cho sự chuyển mình mạnh mẽ của nông nghiệp Hưng Yên trong hành trình xây dựng nông thôn mới.

HTX sản xuất cung ứng rau quả và cây dược liệu An Thịnh Phát chăm sóc cây dưa lưới trong nhà màng – sản phẩm đã đạt chứng nhận OCOP 4 sao.

Áp dụng công nghệ trong sản xuất nông nghiệp

Là một trong những mô hình tiên phong và thành công trong sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao ở Hưng Yên, ông Bùi Văn Phương - Giám đốc Hợp tác xã sản xuất cung ứng rau quả và cây dược liệu An Thịnh Phát (xã Tống Trân, Hưng Yên) đã tìm ra lời giải cho bài toán "được mùa - mất giá" từng gây phiền lòng cho bà con nông dân và cả cơ quan quản lý trong thời gian dài trước đó.

Những năm vừa qua, bên cạnh sự phát triển ngày càng mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật thì "chuyển đổi số" trong sản xuất nông nghiệp đã không còn xa lạ đối với người nông dân.

Trên khắp cả nước, không ít nông dân đã mạnh dạn tiến nhập vào làn sóng chuyển đổi số, ứng dụng khoa học và công nghệ cao cho quy trình sản xuất, từ đó đạt được những kết quả đáng mong đợi.

Tại Hưng Yên, sau gần 10 năm nỗ lực với 2 sản phẩm dưa lưới (hiện được cấp chứng nhận OCOP 4 sao) và dưa chuột (được cấp chứng nhận OCOP 3 sao), hợp tác xã đã "quyết định được khách hàng" của mình, không còn lo chuyện được mùa, mất giá nhờ tích cực thực hiện chuyển đổi số trong sản xuất.

Hợp tác xã sản xuất cung ứng rau quả và cây dược liệu An Thịnh Phát thành lập tháng 12/2016, với định hướng chuyên trồng và cung cấp các sản phẩm nông sản như dưa chuột, dưa lưới và một số loại rau quả chất lượng cao khác.

Giai đoạn khởi đầu, ông Phương thừa nhận đã "trả giá không ít" khi còn loay hoay với mô hình canh tác truyền thống, chưa áp dụng công nghệ cao vào sản xuất.

Thời điểm đó, hợp tác xã chủ yếu trồng các loại cây ngoài trời như chuối, gấc, nghệ…. Thời tiết thuận lợi, cây cối phát triển tốt, sản lượng tăng mạnh, thị trường lại dư thừa khiến giá bán giảm sâu.

Ngược lại, những lúc thiên tai, mưa bão kéo dài làm cây trồng hư hại, sản lượng sụt giảm, giá nông sản tăng cao thì hàng hóa lại chẳng có để cung cấp.

"Sau một thời gian tôi đã rút kinh nghiệm cho mình. Cái gì làm dễ thì phát triển rất nhanh. Dễ làm, giá cao thì chắc chắn sang năm, năm sau nữa sẽ khủng hoảng thừa cung.

Từ đó, chúng tôi quyết định không làm cái gì dễ nữa, chỉ chọn làm những cái khó", Giám đốc HTX An Thịnh Phát chia sẻ.

Năm 2016, ông bắt tay xây dựng nhà màng đầu tiên nhằm thử nghiệm mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Song rủi ro ập đến sớm hơn dự tính – một trận gió lớn đã đánh sập toàn bộ công trình.

Dù thiệt hại nặng, ông Phương không nản chí. Trong bối cảnh chuyển đổi số trong nông nghiệp còn rất mới mẻ ở địa phương, ông vẫn kiên định theo đuổi con đường đã chọn.

Ông tin rằng đây là hướng đi đúng, là cách duy nhất để "chủ động quyết định được tệp khách hàng" của mình, thay vì phụ thuộc vào may rủi của thị trường.

Những năm sau đó, vị giám đốc miệt mài tự học, tự nghiên cứu. Ông khảo nghiệm giống mới, tìm hiểu thị hiếu người tiêu dùng, đồng thời tự liên hệ các nhà cung cấp thiết bị, vật tư, phân bón nhằm hoàn thiện dần quy trình sản xuất.

Chính sự kiên trì và tinh thần không ngại khó ấy đã đặt nền móng cho mô hình nông nghiệp công nghệ cao mà ông và HTX đang vận hành thành công ngày nay.

Ông Bùi Văn Phương - Giám đốc HTX xuất cung ứng rau quả và cây dược liệu An Thịnh Phát kiểm tra hệ thống tưới nước và điều khiển dinh dưỡng tự động cho cây trồng trong nhà màng.

Bắt đầu từ những mô hình nhỏ

Từ một nhà màng nhỏ chỉ khoảng 400m² khi mới thành lập, đến nay Hợp tác xã sản xuất cung ứng rau quả và cây dược liệu An Thịnh Phát đã phát triển lên 10 nhà màng, trong đó khu lớn nhất rộng tới 1.500m².

Theo ông Bùi Văn Phương, Giám đốc HTX, đây là kết quả của gần một thập kỷ nỗ lực không ngừng trong việc ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp.

Trên diện tích ấy, ông Phương và các thành viên HTX đã triển khai hàng loạt kỹ thuật hiện đại: ươm hạt trên khay trồng, tưới nước tự động, máy trộn giá thể, cùng hệ thống kiểm soát tưới nhỏ giọt và dinh dưỡng cho cây theo tiêu chuẩn chính xác.

Nhờ đó, cây trồng sinh trưởng ổn định quanh năm, ít bị ảnh hưởng bởi thời tiết, đồng thời giảm đáng kể chi phí nhân công và rủi ro trong canh tác.

Đến giai đoạn thu hoạch, HTX tiếp tục duy trì quy trình kiểm định chất lượng nghiêm ngặt. Mỗi lô nông sản đều được kiểm tra bằng máy đo độ đường và thiết bị phân tích hàm lượng nitrat còn tồn dư, đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn an toàn trước khi đưa ra thị trường.

Cùng với đó, hệ thống mã QR code được áp dụng để lưu trữ toàn bộ thông tin về giống cây, quy trình trồng trọt và dữ liệu của HTX, giúp khách hàng dễ dàng tra cứu nguồn gốc sản phẩm.

"Minh bạch là yếu tố tiên quyết để giữ lòng tin của người tiêu dùng," ông Phương khẳng định.

Nhờ quy trình sản xuất khép kín và chú trọng chất lượng, năm 2024, HTX An Thịnh Phát đã tiêu thụ hơn 80 tấn dưa lưới, 50 tấn dưa chuột, cùng khoảng 12 tấn ớt chuông và cà chua.

Các sản phẩm này được thị trường đón nhận tích cực và đánh giá cao về độ an toàn cũng như hương vị.

"Giờ đây tôi có thể tự tin nói rằng mình đã 'quyết định được khách hàng', không còn cảnh được mùa mất giá. Khi sản phẩm đạt chất lượng và uy tín, thị trường sẽ tự tìm đến," ông Phương chia sẻ với niềm tự hào.

Hiện nay, khoảng 70% sản lượng của HTX được phân phối vào siêu thị, nhà hàng và chuỗi cửa hàng nông sản sạch, phần còn lại được tiêu thụ qua kênh bán lẻ và trực tuyến.

Đáng chú ý, nhiều người tiêu dùng lựa chọn dưa lưới và dưa chuột của HTX làm quà biếu trong các dịp lễ, Tết, coi đó là món quà "xanh, sạch và an toàn".

Ngoài ra, HTX An Thịnh Phát còn liên kết với hơn 10 hợp tác xã trong và ngoài tỉnh, cùng xây dựng chuỗi cung ứng nông sản an toàn, hướng đến phát triển bền vững.

Đề cập đến thách thức trong lĩnh vực này, ông Phương cho rằng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao vẫn đang thiếu hụt nhân lực có chuyên môn kỹ thuật.

"Đây là lĩnh vực khó, đòi hỏi kiến thức khoa học, tinh thần kiên trì và cả tâm huyết của người làm. Nhưng nếu đủ quyết tâm và đi đến cùng, mô hình này chắc chắn sẽ mang lại 'quả ngọt' cho nông dân," ông bày tỏ.

Với những nỗ lực không ngừng, ông Bùi Văn Phương đã được ghi nhận bằng nhiều phần thưởng và danh hiệu.

Năm 2023, ông được Chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên biểu dương, tặng Bằng khen "Nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi", là gương điển hình trong phong trào thi đua làm giàu chính đáng và giúp nhau giảm nghèo bền vững.

Đến tháng 9/2025, ông tiếp tục được Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Hưng Yên trao Bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua yêu nước giai đoạn 2020–2025.

Câu chuyện của ông Phương là minh chứng rõ nét cho tinh thần dám đổi mới của người nông dân thời đại mới - kiên trì, sáng tạo và biết tận dụng công nghệ để viết lại hành trình "từ ruộng đồng đến thị trường hiện đại".

Việc nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao mang lại nhiều mặt lợi lớn. Trước hết là tăng năng suất và giảm bớt rủi ro do thiên tai hay thời tiết bất thuận.

Nhờ nhà màng, tưới tự động, sản xuất ít phụ thuộc hơn vào mưa nắng thất thường. Thứ hai là cải thiện chất lượng – sản phẩm được kiểm soát tốt hơn về giống, quy trình sản xuất, tiêu chuẩn truy xuất nguồn gốc.

Từ đó dễ dàng tham gia vào chuỗi thị trường cao cấp như siêu thị, xuất khẩu. Thứ ba là nâng cao vai trò người nông dân trên bản đồ kinh tế: người nông dân không chỉ trồng trọt mà còn quản lý dữ liệu, vận hành thiết bị, kinh doanh sản phẩm và phát triển thương hiệu.

Thời gian tới, chương trình OCOP sẽ tiếp tục được triển khai quyết liệt, hướng tới chất lượng, an toàn, truy xuất nguồn gốc rõ ràng và giữ vững bản sắc địa phương. Những mô hình tiêu biểu như An Thịnh Phát là minh chứng rõ ràng cho tư duy mới trong sản xuất nông nghiệp hiện đại, dám nghĩ - dám làm, gắn kết công nghệ với giá trị truyền thống.

Ông Lê Trung Cần, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hưng Yên

Về phía nông thôn, khi sản xuất được "nâng cấp", vùng đất nông thôn được đầu tư hạ tầng, kết nối số và chuyển đổi số. Trường học, trạm y tế, giao thông, logistics nông nghiệp được nâng cấp.

Khi người dân có sản phẩm chất lượng, thu nhập tăng lên, đời sống vật chất và tinh thần được nâng cao - đúng với mục tiêu của NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu.

Ông Vũ Công Bình, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hưng Yên) nhận định: Chương trình OCOP đã làm thay đổi cách tư duy sản xuất theo chuỗi giá trị.

Việc vận dụng khoa học - công nghệ hiện được coi như "tấm vé thông hành", giúp các sản phẩm đặc sản như nhãn lồng, khăn Châu Minh và chăn lụa Nam Cao vươn mình ra thị trường quốc tế.

Hạ Vũ

Nam Hạ