Hướng đến nền giáo dục toàn diện, nhân văn

Nỗ lực đổi mới, sáng tạo

Là một trong những cơ sở giáo dục mũi nhọn hàng đầu của tỉnh, những năm gần đây, Trường THCS Him Lam (phường Mường Thanh) ghi dấu ấn bằng nhiều hoạt động giáo dục thiết thực, thể hiện rõ định hướng đổi mới, ứng dụng công nghệ và phát triển năng lực toàn diện cho học sinh. Nhiều năm qua, nhà trường đã nâng cấp trang thiết bị đồng bộ tại các phòng học với hệ thống máy chiếu, màn hình, loa... để thực hiện chuyển đổi số. Giáo viên nhà trường tích cực ứng dụng công nghệ, thực hiện các bài giảng trực tuyến nhằm nâng cao chất lượng tiết học, giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách trực quan, sinh động hơn.

Theo cô giáo Cao Thị Đại, Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ: Để tăng cường năng lực chuyển đổi số phục vụ công tác dạy và học, trường đã vận động từ nhiều nguồn xã hội hóa. Từ nền tảng này, nhà trường đẩy mạnh hoạt động giáo dục STEM, giúp học sinh phát triển năng lực sáng tạo. Hiện nay, hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị đảm bảo phục vụ tốt cho các nhiệm vụ giáo dục nhà trường.

Năm học 2025 - 2026, nhà trường tiếp tục đạt nhiều thành tích nổi bật trong phong trào thi đua dạy tốt, học tốt, giáo dục trải nghiệm và bồi dưỡng học sinh giỏi. Nhà trường tạo dấu ấn bằng những hoạt động trải nghiệm quy mô lớn, giúp học sinh rèn luyện các kỹ năng cần thiết trong cuộc sống. Ngoài ra, mô hình “Tuyên truyền - Giáo dục di sản bằng công nghệ AI” cũng được trường triển khai sáng tạo, với hơn 1.100 học sinh được trực tiếp tham quan, quay dựng video tại các di tích lịch sử, các địa bàn dân cư để trải nghiệm văn hóa Thái, Mông, và tự nhập vai “hướng dẫn viên nhí”. Việc kết hợp công nghệ số với học tập trải nghiệm giúp học sinh phát triển năng lực sáng tạo, kỹ năng thuyết trình và tư duy phản biện - những phẩm chất cốt lõi trong thời đại số.

Cô và trò Trường Mầm non Pa Thơm (xã Thanh Yên) trong giờ học làm quen với chữ cái.

Năm học 2024 - 2025, toàn tỉnh có 485 trường, trung tâm với hơn 207.000 học sinh, sinh viên, tỷ lệ huy động trẻ đến lớp đạt trên 99% ở các cấp học, và 382/463 trường đạt chuẩn quốc gia. Dù còn nhiều khó khăn về địa hình, cơ sở vật chất, nhưng những con số ấy cho thấy quyết tâm và hướng đi đúng đắn của các cơ sở giáo dục vùng khó.

Đặc biệt, phong trào “Cả nước thi đua đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số” đã trở thành điểm nhấn trong hành trình chuyển mình của giáo dục Điện Biên. Đến năm học 2024 - 2025, 100% cơ sở giáo dục trong tỉnh đã hoàn thiện mô hình quản trị số, triển khai học bạ điện tử, thanh toán học phí không dùng tiền mặt và chuẩn hóa dữ liệu ngành. Ngành cũng tổ chức các lớp bồi dưỡng trực tuyến về ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) cho 100% cán bộ, giáo viên nòng cốt; đồng thời tổ chức thành công “Ngày hội AI” với các hoạt động trình diễn Robotics, khai trương Thư viện STEAM Hub, nhận được sự quan tâm, đánh giá cao của Bộ Giáo dục và Đào tạo và UBND tỉnh.

Những sáng kiến như “Trường mầm non an toàn giao thông”, “Vườn rau em chăm”, “Thư viện thân thiện”, “Tình nguyện viên hỗ trợ ngôn ngữ cho trẻ vùng khó”... đã góp phần lan tỏa tinh thần đổi mới, sáng tạo trong toàn ngành, đưa tinh thần “học thật, thi thật, nhân cách thật” trở thành giá trị cốt lõi trong mỗi nhà trường.

Động lực mới

Nghị quyết 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị xác định giáo dục và đào tạo là “đột phá chiến lược”, đặt mục tiêu đổi mới mạnh mẽ thể chế, cơ chế, chính sách, trong đó ưu tiên đặc thù cho vùng miền núi, biên giới và đồng bào dân tộc thiểu số. Đây được coi là “cú hích” để giáo dục Điện Biên khắc phục những “điểm nghẽn” tồn tại lâu năm về cơ sở vật chất, đội ngũ và nguồn lực đầu tư.

Theo ông Phạm Ngọc Điện, Chủ tịch UBND xã Sáng Nhè, khi Nghị quyết 71 được triển khai, các địa phương vùng sâu, vùng xa sẽ có thêm nguồn lực đầu tư đồng bộ cho trường lớp, phòng học, nhà ở nội trú... “Khi điều kiện được cải thiện, chất lượng giáo dục chắc chắn sẽ nâng lên, học sinh vùng khó sẽ có cơ hội học tập tốt hơn, từng bước thu hẹp khoảng cách với miền xuôi” - ông Điện khẳng định.

Một trong những nội dung Nghị quyết 71 đưa ra đang được đội ngũ cán bộ, giáo viên đặc biệt quan tâm đó là: Có chính sách ưu đãi đặc thù, vượt trội cho đội ngũ nhà giáo; nâng phụ cấp ưu đãi nghề đối với cơ sở giáo dục mầm non và phổ thông lên tối thiểu 70% cho giáo viên, tối thiểu 30% cho nhân viên, 100% cho giáo viên ở khu vực đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số…

Cô và trò Trường Mầm non số 2 Tủa Thàng, xã Tủa Thàng trong giờ học ngoại khóa.

Cô giáo Trần Thị Phương, Hiệu trưởng Trường Mầm non số 2 Tủa Thàng, xã Tủa Thàng cho biết: “Điều mà đội ngũ nhà giáo chúng tôi quan tâm nhất chính là chính sách ưu đãi đặc thù về thu nhập và điều kiện công tác. Khi phụ cấp nghề nghiệp, đặc biệt ở vùng khó được nâng lên chúng tôi sẽ có thêm động lực gắn bó lâu dài với nghề. Quan trọng hơn, điều đó còn góp phần thu hút nhiều giáo viên giỏi về với địa phương, giúp khắc phục tình trạng thiếu giáo viên như hiện nay”.

Song song với chính sách, để hiện thực hóa tinh thần Nghị quyết 71, ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh đang triển khai nhiều giải pháp chiến lược như: Đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng AI trong giảng dạy, sắp xếp lại mạng lưới trường lớp, xây dựng 10 trường phổ thông nội trú liên cấp ở các xã biên giới theo chỉ đạo của Chính phủ; đồng thời ưu tiên đầu tư cơ sở vật chất kiên cố hóa để xóa dần các điểm trường tạm, lớp học 2 ca.

Đến thời điểm này, 77% phòng học toàn tỉnh đã được kiên cố hóa nhưng tỷ lệ này ở các điểm trường vùng sâu còn thấp. Vì vậy, việc thực thi hiệu quả Nghị quyết 71 được kỳ vọng sẽ tháo gỡ căn bản “nút thắt” cơ sở vật chất - yếu tố nền tảng cho đổi mới giáo dục vùng khó.

Trên hành trình phát triển, giáo dục Điện Biên còn hướng tới mục tiêu xây dựng xã hội học tập bền vững, phát triển mạng lưới trung tâm học tập cộng đồng khắp các xã, phường. Năm 2024, toàn tỉnh đã tổ chức gần 2.500 lớp học cộng đồng, thu hút trên 162.000 lượt người dân tham gia học nghề, chuyển giao kỹ thuật, chăm sóc sức khỏe, pháp luật, môi trường… góp phần lan tỏa tinh thần “học suốt đời” tới từng bản làng, hộ dân cư.

Giáo dục Điện Biên đang chuyển mình mạnh mẽ theo tinh thần Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị, lấy đổi mới và sáng tạo làm trọng tâm phát triển. Tin tưởng rằng, khi chính sách đi vào cuộc sống, nguồn lực được đầu tư đồng bộ và con người là trung tâm của mọi thay đổi, giáo dục sẽ tiếp tục khẳng định vị thế vừa là động lực, vừa là thước đo của sự phát triển bền vững.

Hải Yến