Hút thuốc lá là nguyên nhân chính dẫn đến các bệnh lý về hô hấp

Việt Nam là 1 trong 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều trên thế giới. Hàng năm, có hàng ngàn người tử vong liên quan đến khói thuốc lá. Không chỉ gây ung thư phổi, khói thuốc lá còn là nguyên nhân chính dẫn đến nhiều bệnh lý về đường hô hấp khác như: Hen, phổi tắc nghẽn mãn tính, nhiễm trùng đường hô hấp…

Nhiều tác hại

Hút thuốc lá hơn 40 năm, ông Trần Anh T. (huyện Diên Khánh) phát hiện mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Dù biết thành phần của thuốc lá rất độc hại, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của bản thân và người khác, song đến nay, ông chỉ có thể giảm chứ chưa thể bỏ thuốc lá hoàn toàn. “Tôi hút thuốc lá từ năm 20 tuổi, giờ 62 tuổi. Hút lâu như thế, nói bỏ chắc chắn khó thực hiện được ngay. Khi phát hiện mắc bệnh, theo lời khuyên của bác sĩ, từ việc hút 2 gói/ngày, giờ tôi giảm xuống còn 1 gói. Sau khi quen rồi, sẽ tập giảm dần số điếu thuốc hút”, ông T. cho biết.

Không riêng trường hợp ông T., hàng ngày, trên địa bàn tỉnh nói riêng và cả nước nói chung có hàng trăm, hàng ngàn người phải chống chọi với những căn bệnh do khói thuốc lá gây ra. Chỉ với một hơi thuốc hít vào phổi, hàng trăm chất độc trong khói thuốc bắt đầu tấn công gây hại cho lá phổi, làm giảm chức năng phổi, gây khó thở do phù nề đường thở và tích tụ chất nhầy trong phổi. Đáng lưu ý, không chỉ người hút thuốc bị ảnh hưởng trực tiếp mà những người hít phải khói thuốc lá thụ động cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Đây cũng chính là lý do tình trạng ung thư phổi ở nữ giới ngày càng gia tăng trong những năm gần đây.

Các cơ sở y tế đều có bảng cấm hút thuốc lá trong khuôn viên.

Theo bác sĩ chuyên khoa II Trương Vương Vũ - Phó Giám đốc Bệnh viện Ung bướu tỉnh, hiện tại, ung thư phổi ở nữ giới không phải là hiếm, tỷ lệ ghi nhận tại bệnh viện cũng khá cao. Còn có những bệnh nhân nam mới 40 tuổi đã mắc ung thư phổi. Vì thế, không chỉ người hút thuốc lá nên bỏ hút mà người không hút cũng nên tránh, không tiếp xúc với khói thuốc lá. Hiện tại, có nhiều chương trình hỗ trợ người nghiện thuốc lá bỏ hút thuốc lá. Tuy nhiên, để thành công đòi hỏi nghị lực rất lớn của người thực hiện cai nghiện thuốc lá.

Thống kê của Bộ Y tế cho thấy, mỗi năm cả nước có hơn 40.000 người tử vong do các bệnh liên quan đến hút thuốc lá. Dự báo đến năm 2030, con số này có thể tăng lên 70.000 người.

Gây nhiều bệnh tật

Khói thuốc lá chứa tới hơn 7.000 chất, phần lớn là chất độc hại, trong đó có khoảng 60 chất là tác nhân gây ung thư, đặc biệt nguy hiểm nhất là nicotin. Nicotin dưới dạng tinh khiết là chất lỏng trong suốt, có mùi khó chịu, vị đắng, dễ tan trong nước và dễ dàng xâm nhập vào cơ thể qua đường miệng, hô hấp, thậm chí qua da. Trong khói thuốc lá có nhiều chất kích thích khối u, người nghiện hút thuốc lá theo thời gian liều lượng ngấm dần vào cơ thể gây nên bệnh.

Khi hút thuốc lá, hoặc sống chung với người hút thuốc lá, khói thuốc hít qua phổi ngấm vào máu, tích lũy lâu ngày trở thành điều kiện và nguyên nhân gây nên các bệnh tim mạch, viêm nhiễm đường hô hấp gây tổn thương trong lòng mạch máu. Vì vậy, người hút thuốc lá dễ bị các bệnh như: Rụng tóc, đục thủy tinh thể, da nhăn, giảm thính lực, sâu răng, ung thư da, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, loãng xương, tim mạch, vàng móng tay, ung thư cổ tử cung, tinh trùng biến dạng, bệnh vảy nến, viêm tắc mạch máu, ung thư phổi và các cơ quan khác như mũi, miệng, lưỡi, tuyến nước bọt, họng, thanh quản, thực quản, thận, dương vật, tụy… Hút thuốc lá còn làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, dễ dẫn đến vô sinh ở nam giới; tăng nguy cơ ung thư tử cung, rối loạn kinh nguyệt, ung thư vú đối với phụ nữ; dễ bị còi xương, trí tuệ chậm phát triển, suy dinh dưỡng ở trẻ em…

Ở nước ta, mỗi năm có khoảng 33 triệu người không hút thuốc bị ảnh hưởng do hít phải khói thuốc lá thụ động. Nhằm tăng cường bảo vệ sức khỏe cho những người không hút thuốc lá, hạn chế ảnh hưởng của khói thuốc lá nơi công cộng, Chính phủ đã ban hành một số nghị định quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế. Trong đó, phạt tiền đối với các hành vi: Hút thuốc lá, thuốc lào ở nơi công cộng như: Trong rạp hát, rạp chiếu phim, phòng họp, phòng làm việc, bệnh viện, thư viện, phòng đợi của nhà ga, bến xe, sân bay, bến cảng, trên các phương tiện giao thông công cộng hoặc ở những nơi công cộng khác có quy định cấm; bán thuốc lá, thuốc lào cho trẻ em dưới 16 tuổi…

Thực hiện nếp sống văn minh nơi công cộng, góp phần nâng cao chất lượng sống, xây dựng thành phố xanh, sạch, đẹp, mỗi người hãy tự giác chung tay đẩy lùi khói thuốc thông qua việc không hút thuốc lá trong nhà, nơi làm việc và những nơi công cộng bị cấm hút thuốc lá; nơi có trẻ em và người già. Đồng thời, nhắc nhở người khác khi thấy họ hút thuốc lá ở những nơi trên.

C.ĐAN