Huyện Yên Thủy giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc

Huyện Yên Thủy hiện có 12 điểm di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh, trong đó có 3 di tích cấp quốc gia là hang Chùa và chùa Hang (xã Yên Trị); hang nước động Thiên Tôn (xã Ngọc Lương); động Thiên Long (xã Lạc Lương) và 9 di tích cấp tỉnh. Trong những năm qua, huyện đã có nhiều giải pháp tích cực trong việc giữ gìn, phát huy các giá trị, di sản văn hóa vật thể và phi vật thể.

Tiết mục dự thi phần nhạc cụ dân tộc của xã Lạc Thịnh tại Liên hoan nghệ thuật dân gian các dân tộc thiểu số huyện Yên Thủy năm 2023.

Theo đó, UBND huyện Yên Thủy đã ban hành Kế hoạch số 58/KH-UBND, ngày 13/5/2021 về thực hiện nhiệm vụ bảo tồn và phát huy giá trị Di sản văn hóa Mo Mường huyện Yên Thủy năm 2021; Kế hoạch số 66/KH-UBND, ngày 21/5/2021 về triển khai thực hiện Đề án "Bảo tồn, phát huy trang phục truyền thống các dân tộc thiểu số Việt Nam trong giai đoạn hiện nay trên địa bàn huyện Yên Thủy". Để việc lưu giữ, bảo tồn các giá trị bản sắc văn hóa của người Mường, huyện chú trọng lưu giữ, duy trì và phục dựng các lễ hội truyền thống, lễ hội gắn với các di tích lịch sử, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, tiêu biểu như lễ hội đình Xàm - xã Phú Lai, lễ hội Chùa Hang - xã Yên Trị, lễ hội đình Rậm, lễ hội cơm Đe - xã Lạc Thịnh…

Cùng với công tác bảo tồn, trùng tu, tôn tạo, phát huy các giá trị di tích được thực hiện thường xuyên. Bằng các nguồn vốn, từ năm 2018 đến nay, một số di tích trên địa bàn đã được trùng tu, tôn tạo đáp ứng nhu cầu tâm linh của người dân, như: chùa Hang được đầu tư 1,9 tỷ đồng; đình Thượng đầu tư 900 triệu đồng; đình Phủ Vệ 500 triệu đồng; dự án tu bổ, tôn tạo chùa Tác Đức, xã Lạc Thịnh đang trình UBND tỉnh phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật với dự toán khoảng 5 tỷ đồng từ nguồn xã hội hóa.

Những năm gần đây, huyện Yên Thủy còn chú trọng giữ gìn và phát huy nét đẹp văn hóa trang phục của người Mường, đặc biệt là váy Mường. Hiện nay, huyện đã thành lập được 10 câu lạc bộ "Giữ gìn và phát huy giá trị bản sắc văn hóa dân tộc Mường” các xã: Đa Phúc, Lạc Lương, Lạc Sỹ, Lạc Thịnh. Hay như việc thành lập cửa hàng "Trang phục áo dài - trang phục dân tộc 0 đồng” xã Lạc Thịnh; Câu lạc bộ Chiêng Mường xã Lạc Sỹ, xã Hữu Lợi; Câu lạc bộ Chèo xã Ngọc Lương. Đặc biệt, UBND tỉnh đã ra Quyết định số 1263/QĐ-UBND, ngày 27/6/2022 về việc cho phép thành lập Câu lạc bộ Mo Mường huyện Yên Thủy.

Hiện nay, các câu lạc bộ văn hóa dân gian là nơi bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa tiêu biểu của địa phương. Thông qua các buổi sinh hoạt câu lạc bộ, các nghệ nhân đã truyền dạy cho con em địa phương về các loại hình di sản văn hóa phi vật thể. Bà Bùi Thị Nhiên, xã Đa Phúc chia sẻ: "Mặc váy Mường là niềm tự hào của dân tộc và của gia đình, trong gia đình chúng tôi luôn khuyến khích con, cháu mặc trang phục dân tộc vào những ngày lễ, Tết, hội”.

Để phát huy giá trị bản sắc văn hóa dân tộc, ngày 24/8/2023, Huyện ủy Yên Thủy tổ chức hội nghị giao ban chuyên đề "Giữ gìn, phát huy và phát triển bản sắc văn hóa các dân tộc trên địa bàn huyện Yên Thủy, giai đoạn 2015 - 2021, mục tiêu, nhiệm vụ giai đoạn 2022 - 2025, định hướng đến năm 2030”.

Đồng chí Trần Trung Kiên, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện Yên Thủy chia sẻ: "Trong những năm qua, công tác giữ gìn, phát huy và phát triển bản sắc văn hóa, dân tộc trên địa bàn huyện đã góp phần quan trọng giáo dục thế hệ trẻ về truyền thống lịch sử văn hóa, là cầu nối để quảng bá hình ảnh địa phương, đồng thời đẩy mạnh phát triển du lịch, góp phần tăng trưởng KT-XH của huyện. Để tiếp tục gìn giữ, bảo tồn giá trị bản sắc văn hóa truyền thống, những nét đẹp về phong tục, tập quán, tín ngưỡng, trang phục… trong thời gian tới, huyện Yên Thủy xác định mục tiêu chung đó là xây dựng và phát triển văn hóa, con người huyện Yên Thủy toàn diện, phù hợp với xu thế thời đại. Xây dựng cơ sở hạ tầng văn hóa và đội ngũ cán bộ, văn nghệ sĩ phát triển đồng bộ. Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh trong các lĩnh vực của đời sống xã hội, không ngừng nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân. Phát triển văn hóa gắn với bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc huyện Yên Thủy. Phát huy vai trò của các chủ thể văn hóa, góp phần nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực và thúc đẩy phát triển KT-XH.”

Xuân Thiên

(Trung tâm VH-TT&TT huyện Yên Thủy)