Iran xốc lại đội ngũ tướng lĩnh sau những tổn thất chưa từng có

Tướng Abdolrahim Mousavi được bổ nhiệm làm tân Tổng tham mưu trưởng lực lượng vũ trang Iran. Ảnh: Syria Times.

Iran vừa tiến hành cải tổ cấp cao trong lực lượng vũ trang sau khi hàng loạt chỉ huy quân đội và Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) bị Israel sát hại trong loạt không kích dồn dập.

Cuộc tấn công của Israel đã khiến Tehran mất đi nhiều chỉ huy chủ chốt, buộc quốc gia này phải nhanh chóng bổ nhiệm những gương mặt mới để dẫn dắt quân đội trong bối cảnh xung đột leo thang và các đòn trả đũa tiếp diễn, theo Al Jazeera.

Loạt tướng cấp cao bị sát hại

Các đợt không kích của Israel bắt đầu từ rạng sáng 13/6 đã khiến một số tướng lĩnh cấp cao nhất của Iran thiệt mạng. Trong đó có Tướng Mohammad Bagheri - Tổng tham mưu trưởng quân đội Iran, người giữ vị trí quân sự cao nhất và chỉ báo cáo trực tiếp với Lãnh tụ Tối cao Ayatollah Ali Khamenei.

Tướng Mohammad Bagheri - Tổng tham mưu trưởng quân đội Iran đã thiệt mạng ngày 13/6 trong cuộc không kích của Israel. Ảnh: Reuters.

Cùng nằm trong danh sách thiệt mạng còn có Tướng Mehdi Rabani (Phó Tổng tham mưu trưởng phụ trách tác chiến) và Tướng Gholamreza Mehrabi (Phó phụ trách tình báo).

Lực lượng IRGC cũng chịu tổn thất nặng nề, mất đi nhiều nhân vật chủ chốt trong bộ chỉ huy. Đáng chú ý nhất là Tướng Hossein Salami - Tư lệnh lực lượng IRGC - cùng 8 sĩ quan cao cấp thuộc Bộ Tư lệnh Không gian vũ trụ IRGC, đơn vị phụ trách chương trình tên lửa đạn đạo quy mô lớn của Iran. Những người này thiệt mạng khi đang họp trong một boongke ngầm tại Tehran.

Trong số đó có Tướng Ali Akbar Hajizadeh - người từng đứng đầu lực lượng này suốt nhiều năm, cùng các chỉ huy phụ trách hệ thống phòng thủ tên lửa và điều hành các đơn vị máy bay không người lái.

Dàn lãnh đạo quân sự mới của Iran

Sau vụ việc, Ayatollah Khamenei đã bổ nhiệm Tướng Abdolrahim Mousavi - Tổng tư lệnh Lục quân - làm tân Tổng tham mưu trưởng lực lượng vũ trang Iran. Đây là lần đầu tiên một chỉ huy đến từ lục quân nắm giữ vị trí này, thay vì từ IRGC như truyền thống.

Tướng Mousavi, 65 tuổi, là cựu binh của cuộc chiến Iran-Iraq, được đào tạo tại Đại học Quốc phòng Tối cao sau Cách mạng Hồi giáo 1979.

Vị trí Tư lệnh mới của IRGC được giao cho Tướng Mohammad Pakpour - một chỉ huy kỳ cựu từng chỉ huy các đơn vị thiết giáp và chiến đấu trong chiến tranh Iran-Iraq. Ông đã lãnh đạo lực lượng mặt đất IRGC suốt 16 năm, từng giữ chức Phó Tư lệnh tác chiến và phụ trách hai sở chỉ huy chiến lược của lực lượng này.

Tướng Mohammad Pakpour được cho là sẽ thay thế tướng Hossein Salami làm Tư lệnh lực lượng IRGC. Ảnh: Reuters.

Ngoài ra, Tướng Amir Hatami, 59 tuổi, được thăng hàm trung tướng và giao nhiệm vụ dẫn dắt Lục quân Iran. Hatami từng là nhân vật nổi bật trong chiến dịch phản công Mojahedin-e Khalq (MEK) trong những năm cuối thập niên 1980 - một bước ngoặt củng cố vị thế quân sự của ông trong hệ thống Tehran.

Tướng Majid Mousavi được bổ nhiệm làm Tư lệnh Bộ Tư lệnh Không gian vũ trụ IRGC, thay thế Hajizadeh. Ông được cho là nhân vật chủ chốt trong các dự án phát triển tên lửa đạn đạo, máy bay không người lái và chương trình phóng vệ tinh gây tranh cãi của Iran. Ông từng làm việc sát cánh với Hassan Tehrani Moghaddam - “cha đẻ” của chương trình tên lửa Iran - thiệt mạng trong một vụ nổ năm 2011.

Các tướng lĩnh mới đều cam kết tiếp tục đáp trả mạnh mẽ Israel, với các biểu ngữ khắp Iran ghi dòng khẩu hiệu: “Các người đã khơi mào chiến tranh, chúng tôi sẽ kết thúc nó”.

Trong tuyên bố đầu tiên, Tướng Hatami nhấn mạnh: “Dưới sự chỉ huy của tôi, Lục quân Iran sẽ giáng những đòn chí tử và hiệu quả vào chế độ Zionist giả tạo – kẻ sát hại trẻ em”.

Chiến dịch trả đũa tiếp diễn

Chưa đầy 3 ngày sau khi bộ máy chỉ huy mới đi vào hoạt động, Iran đã phóng hàng trăm UAV cảm tử, tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình vào lãnh thổ Israel - thể hiện quyết tâm theo đuổi một chiến dịch kéo dài.

Các đợt tấn công đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho cơ sở quân sự và khu dân cư tại Israel, làm ít nhất 14 người thiệt mạng và hàng chục người bị thương.

Từ rạng sáng ngày 15/6, Iran bắt đầu chuyển mục tiêu sang hệ thống năng lượng của Israel, nhằm đáp trả loạt không kích vào các nhà máy dầu khí, hóa chất, luyện thép, sản xuất ôtô và khu dân cư tại Iran.

Chính quyền Tehran xác nhận hơn 220 người đã thiệt mạng, trong đó có ít nhất 25 trẻ em, do các đợt không kích của Israel trên khắp Iran.

Cùng thời điểm, tiếng nổ vang khắp thủ đô Tehran, khi không quân Israel ném bom dữ dội vào các khu vực Niavaran (phía Bắc), Saadat Abad (phía Tây) và các quận trung tâm có mật độ dân cư cao như Valiasr, Hafte Tir.

Khoảnh khắc tên lửa Iran đáp xuống thành phố Haifa của Israel Truyền thông Israel đưa tin Iran đã phóng khoảng 30 tên lửa, các mảnh vỡ đã rơi xuống thành phố Haifa ở miền Bắc Israel tối 15/6, làm hư hại 2 tòa nhà và khiến nhiều xe hơi bốc cháy.

Phương Linh