Iraq muốn Mỹ rút quân, khẳng định có thể 'tự bảo vệ'

Ngày 10-1, Reuters dẫn lời Thủ tướng Mohammed Shia al-Sudani cho biết, Iraq muốn một sự rút lui nhanh chóng và có trật tự của các lực lượng quân sự do Mỹ dẫn đầu khỏi lãnh thổ của mình nhưng chưa đặt ra thời hạn.

Theo Thủ tướng Sudani, sự hiện diện của liên minh gây bất ổn trong bối cảnh các cuộc xung đột đang lan rộng trong khu vực từ cuộc chiến ở Gaza.

Thủ tướng Mohammed Shia al-Sudani. Ảnh: Reuters

Hầu hết các phe phái Hồi giáo Shi'ite, trong đó có nhiều lực lượng thân cận với Iran từ lâu đã kêu gọi liên minh quân sự do Mỹ dẫn đầu rút quân khỏi Iraq. Đến nay lời kêu gọi đã có hiệu lực sau một loạt cuộc tấn công của Mỹ vào các nhóm chiến binh liên kết với Iran, cũng là một phần của lực lượng an ninh chính thức của Iraq.

Trong cuộc phỏng vấn với Reuters ở Baghdad mới đây, Thủ tướng Sudani bày tỏ những suy nghĩ của mình kể từ thông báo ngày 5 -1 rằng Iraq bắt đầu lên kế hoạch cho sự rút quân của liên minh, đồng thời cho biết việc rút lui nên được đàm phán theo "một quá trình hiểu biết và đối thoại".

Việc Mỹ rút quân có thể sẽ làm tăng mối lo ngại ở Washington về ảnh hưởng của Iran đối với giới cầm quyền ở Iraq. Các nhóm Hồi giáo Shi'ite được Iran hậu thuẫn đã có được sức mạnh ở Iraq sau cuộc xâm lược do Mỹ dẫn đầu năm 2003.

Lầu Năm Góc hôm 8-1 cho biết, không có kế hoạch rút quân đội Mỹ đang ở Iraq theo lời kêu gọi của chính phủ nước này.

Iraq, nhà sản xuất dầu lớn thứ hai của OPEC, là một trong những nước chỉ trích gay gắt nhất chiến dịch Gaza của Israel, cho rằng hàng nghìn người thiệt mạng và bắt người dân Palestine phải di dời khỏi nơi ở của họ là thảm họa diệt chủng dù Israel kịch liệt phủ nhận.

Tuy nhiên, chính phủ Iraq cũng nhiều lần cho rằng, các cuộc tấn công của nhóm vũ trang nhằm vào lực lượng nước ngoài và cơ quan ngoại giao ở Iraq là bất hợp pháp và đi ngược lại lợi ích của đất nước, đồng thời cho biết Baghdad đã bắt giữ một số thủ phạm và ngăn chặn các cuộc tấn công.

Các lực lượng quân đội do Mỹ dẫn đầu đã xâm chiếm Iraq và lật đổ cựu lãnh đạo Saddam Hussein vào năm 2003. Washington đã rút quân khỏi Iraq vào năm 2011 nhưng sau đó quay trở lại vào năm 2014 để chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng trong khuôn khổ liên minh quốc tế. Mỹ hiện có khoảng 2.500 quân ở Iraq.

Với việc IS bị đánh bại vào năm 2017 và sụp đổ kể từ đó, Thủ tướng Sudani cho biết lý, do tồn tại của liên minh đã kết thúc từ lâu. Iraq giờ đây có thể tự bảo vệ khỏi chủ nghĩa khủng bố và nên phát huy toàn bộ chủ quyền đối với lãnh thổ của mình, qua đó tránh tạo cớ cho bất kỳ ai lôi kéo Iraq vào xung đột khu vực.

Theo nhà lãnh đạo Iraq, Baghdad sẵn sàng thiết lập quan hệ song phương và tham gia hợp tác an ninh với các quốc gia, bao gồm cả Mỹ. Điều này có thể bao gồm đào tạo và tư vấn cho lực lượng an ninh Iraq cũng như mua vũ khí. Ông nói: “Mỹ không phải là kẻ thù của chúng tôi và chúng tôi không có chiến tranh với họ, nhưng nếu những căng thẳng này tiếp tục, nó chắc chắn sẽ tác động và tạo ra khoảng cách trong mối quan hệ này”.