J-36 'không đuôi' lộ nguyên mẫu mới; Nga nói thử Poseidon

Bản tin quân sự 31.10 ghi nhận ba diễn biến: nguyên mẫu thứ hai của tiêm kích tàng hình ba động cơ J-36 do CAC phát triển tiếp tục bay thử với nhiều thay đổi khí động; Nga tuyên bố thử thành công UUV hạt nhân Poseidon nhưng không công bố dữ liệu kỹ thuật; Hà Lan triển khai 12 F-35A sang Mountain Home (Mỹ) để huấn luyện tác chiến điện tử và phối hợp tiếp dầu đa quốc gia.

J-36 'không đuôi': điều hướng lực đẩy và tối ưu khí động

Hình ảnh công bố ngày 28.10 cho thấy nguyên mẫu thứ hai J-36 vẫn giữ cấu hình cánh đôi tam giác không đuôi, nhưng có các thay đổi đáng chú ý: vòi phun điều hướng lực đẩy (TVC), cửa hút khí siêu âm không tách lớp (DSI) và hệ thống càng đáp tái thiết kế. Những điều chỉnh này cho thấy chương trình chuyển sang giai đoạn hoàn thiện khí động và kiểm định hệ thống.

Nguyên mẫu J-36 đầu tiên được trang bị hệ thống xả lõm dạng rãnh, giúp giảm tín hiệu radar và hồng ngoại ở góc sau. Trong khi đó, nguyên mẫu thứ hai cho thấy rõ ba động cơ đều dùng vòi xả góc cạnh kiểu F-22 (Mỹ), có vẻ như được thiết kế để hỗ trợ điều hướng lực đẩy hai chiều - Ảnh: X/@RupprechtDeino

Những điểm kỹ thuật chính

Điều hướng lực đẩy (TVC): tăng ổn định và cơ động ở góc tấn cao, cho phép luồng khí xả hỗ trợ điều khiển hướng bay; đổi lại là tăng trọng lượng và dấu nhiệt, đòi hỏi tối ưu lại phần đuôi để duy trì độ tàng hình.
Cửa hút DSI mép nghiêng: giảm phản xạ radar, cải thiện hiệu suất bay siêu âm và giảm nhu cầu bảo trì.
Kênh dẫn khí động cơ trung tâm: phần “bướu” lưng vẫn được giữ để cấp khí cho động cơ thứ ba, là đặc trưng hiếm trong thiết kế hiện nay.
Càng đáp: chuyển từ bố trí dọc sang song song hai bánh, giải phóng không gian cho khoang vũ khí trung tâm lớn hơn và tăng dung tích nhiên liệu.
Động cơ: chưa rõ loại; được cho là tương thích với WS-10 hoặc WS-15. Cấu hình ba động cơ hướng tới tăng lực đẩy, tải trọng và thời gian bay.

Nhờ khoang trong thân lớn hơn, J-36 có thể mang vũ khí tầm xa và tên lửa đối không tầm trung trong cấu hình tàng hình. Tổng thể, nguyên mẫu thứ hai phản ánh bước tiến của chương trình tiêm kích thế hệ thứ sáu, hướng cạnh tranh với các dự án NGAD của Mỹ và Tempest của Anh - Nhật - Ý.

Poseidon: Nga công bố thử nghiệm, thiếu dữ liệu công khai

Nga tuyên bố đã “thử nghiệm thành công” phương tiện dưới nước không người lái chạy bằng năng lượng hạt nhân Poseidon, được phóng từ tàu ngầm và kích hoạt lò phản ứng trên khoang. Thông tin do Tổng thống Vladimir Putin nêu trong video phát trên TASS; không có dữ liệu kỹ thuật, hình ảnh hay vị trí vụ thử được công bố.

Poseidon là phương tiện dưới nước không người lái (UUV) chạy bằng năng lượng hạt nhân, mang đầu đạn có sức nổ nhiều megaton, có khả năng lặn sâu và tầm hoạt động xa, được thiết kế để vượt qua các hệ thống phòng thủ và tấn công mục tiêu ven biển - Ảnh: Daily Mail

Pô tả hiện hành cho biết Poseidon (2M39/Kanyon) là UUV cỡ lớn dùng lò phản ứng hạt nhân, hoạt động kéo dài, lặn sâu, tốc độ cao và mang đầu đạn nhiều megaton. Tàu ngầm K-329 Belgorod và lớp Khabarovsk dự kiến là nền tảng mang, nhưng số lượng hạn chế khiến khả năng triển khai quy mô lớn còn giới hạn.

Hàm ý tác chiến và kiểm soát vũ khí

Răn đe thứ cấp: tạo thêm kênh đáp trả khó vô hiệu hóa, phức tạp hóa quản lý khủng hoảng kéo dài.
Thách thức đánh chặn: UUV hạt nhân ở biển sâu khó bị phát hiện; tại eo biển/cửa cảng, phòng thủ có thể dùng mạng cảm biến đáy biển, rào chắn và lưới để thu hẹp không gian hoạt động.
Khoảng trống pháp lý: nằm ngoài khuôn khổ các hiệp ước như New START, thúc đẩy đầu tư vào cảm biến dưới biển và khả năng đánh chặn, đồng thời gợi mở nhu cầu đối thoại về phương tiện hạt nhân kiểu mới.

F-35A Hà Lan: tích hợp tác chiến điện tử và tiếp dầu đa quốc gia

Hà Lan triển khai 12 F-35A tới Mountain Home (Idaho, Mỹ) trong ba tuần để huấn luyện nâng cao cùng lực lượng Mỹ và NATO, nhằm tăng cường năng lực phòng không - phòng thủ tập thể.

Tiêm kích tàng hình F-35A của Hà Lan là máy bay chiến đấu đa nhiệm thế hệ thứ năm, được thiết kế cho các nhiệm vụ tấn công chính xác, trinh sát tình báo và kiểm soát trên không trong khuôn khổ hoạt động của NATO - Ảnh: Bộ Quốc phòng Hà Lan

Nội dung huấn luyện và năng lực phối thuộc

Nhiệm vụ: tấn công chính xác, đối phó tác chiến điện tử, gây nhiễu GPS, sống sót trong môi trường chiến tranh hiện đại.
Bảo đảm: bốn Airbus A330 MRTT từ lực lượng tiếp dầu đa quốc gia NATO tham gia, nâng khả năng hoạt động liên tục tầm xa.
Địa bàn: Mountain Home cung cấp vùng huấn luyện rộng và mô phỏng mối đe dọa hiện đại, cho phép bắn đạn thật và phối hợp không - đất quy mô lớn.
Bối cảnh hoạt động: không quân Hà Lan trước đó tuần tra ở Ba Lan và Baltic, từng bắn hạ một UAV Nga xâm phạm không phận Ba Lan.
Hướng phát triển: Hà Lan tham gia chương trình CCA, hướng tới kết hợp F-35 với UAV dùng AI; hiện có 52 F-35A, duy trì hai phi đội sẵn sàng chiến đấu và tiếp tục huấn luyện tại Mỹ.

Tổng hợp ba diễn biến cho thấy hoạt động phát triển - thử nghiệm khí tài mới, mở rộng năng lực răn đe dưới biển và nâng cao phối hợp tác chiến điện tử trong khối NATO đang diễn ra song song, với trọng tâm là khả năng sống sót, tầm hoạt động và hiệu quả tác chiến trong môi trường đe dọa hiện đại.

CTVX