Ka Truynh: Người phụ nữ K'Ho năng động làm kinh tế

Mô hình trồng bí Nụ đã giúp gia đình chị Ka Truynh nâng cao nguồn thu nhập

Trong chuyến về thăm gia đình người quen ở thôn Duệ, xã Đinh Lạc, chúng tôi được bà con trong thôn giới thiệu vợ chồng chị Ka Truynh - anh Ya Điềm là gương điển hình vượt khó trong phát triển kinh tế gia đình. Qua trao đổi được biết, sau khi lập gia đình một thời gian thì vợ chồng chị Ka Truynh ra ở riêng, được bố mẹ chia cho khoảng 3 sào đất cà phê. Do đặc tính cây cà phê mỗi năm chỉ cho thu hoạch một lần, diện tích ít. Mặt khác, do cà phê già cỗi, năng suất kém, nên sản lượng thu được không đáng kể. “Để đảm bảo kinh tế gia đình ổn định, có những năm cả vợ chồng tôi đều đi làm việc cho công ty từ sớm đến chiều tối, không có thời gian dành cho gia đình. Do nơi làm cách nhà cũng khá xa, công việc lại đòi hỏi đi sớm về muộn, các con tuổi còn nhỏ, nên gặp nhiều khó khăn… Sau khi bàn tính, gia đình tôi quyết định chuyển đổi diện tích cà phê già cỗi sang trồng cỏ nuôi bò, trồng dâu, nuôi tằm. Từ đó, tôi ở nhà vừa chăn nuôi bò, nuôi tằm, vừa có thời gian chăm lo cho con cái học hành được tốt hơn”, chị Ka Truynh bày tỏ.

Theo chị Ka Truynh, thực tế cho thấy vài năm trở lại đây giá cả thị trường cà phê ổn định ở mức cao, người canh tác cà phê thường sử dụng thuốc bảo vệ thực vật với tần suất và lưu lượng ngày càng nhiều hơn, điều này ít nhiều đã làm ảnh hưởng đến chất lượng lá dâu, nên hiệu quả nghề trồng dâu, nuôi tằm tại địa phương có nhiều biến động. “Cái khó ló cái khôn”, không chấp nhận với hoàn cảnh khó khăn, cuối năm 2022, vợ chồng chị Ka Truynh tiếp tục chuyển đổi một số diện tích đất trồng dâu, nuôi tằm sang trồng rau bí Nụ.

Chị Ka Truynh cho biết, giống rau bí Nụ có thể trồng quanh năm và trên nhiều loại đất. Tuy nhiên, trong quá trình trồng, khâu làm đất là rất quan trọng, cần làm đất tơi xốp, tạo nhiều độ mùn; trước khi trồng cần làm luống, đào rãnh cho vùng trồng để cây không bị ngập úng, thối rễ. Với đặc tính là cây rau ngắn ngày nên từ khi xuống giống đến thu hoạch chỉ mất gần 1 tháng và thời gian thu hoạch trong vòng hơn 2 tháng. Nếu chú trọng khâu làm đất, cách chăm sóc thì thời gian thu hoạch có thể kéo dài đến trên 3 tháng.

Bí Nụ là loại thực phẩm rất giàu chất xơ, chất chống ô xy hóa, ngăn ngừa một số bệnh… nên được ưa chuộng; trái bí non rất giàu dinh dưỡng, mềm, dễ ăn, phù hợp với nhiều đối tượng. “Với nhu cầu thị trường rất lớn, qua 2 năm trồng, tôi thấy đầu ra rất ổn định. Tôi thường xuyên cung cấp hàng sỉ cho thị trường TP Thủ Đức (TP Hồ Chí Minh) và phụ thuộc vào thời giá lên xuống nhưng dao động từ 30.000 - 40.000 đồng/kg. Ngoài ra, tôi bỏ mối một số nhà hàng tại địa phương với bình quân 50.000/kg nhưng số lượng không đáng kể. Đây là giống cây trồng cho thu nhập hàng ngày. Với diện tích 2 sào bí Nụ, gia đình tôi có thu nhập từ 5 - 6 triệu đồng/tuần”, chị Ka Truynh phấn khởi.

Chị Ka Truynh so sánh, từ khi trồng bí Nụ, gia đình chị có thu nhập hàng ngày, điều kiện kinh tế gia đình cũng khá hơn rất nhiều so với thời điểm còn đi làm cho công ty; đồng thời đỡ rủi ro hơn so với nghề trồng dâu, nuôi tằm, bởi con tằm rất nhạy cảm với thuốc bảo vệ thực vật nên nhiều người nuôi cũng gặp không ít lần bị thất bại. Còn về việc trồng bí Nụ, thời gian và chi phí đầu tư ban đầu ít, đầu ra ổn định, công lao động nhẹ và nhàn hơn so với việc nuôi tằm. Từ khi xuống giống chỉ tưới nước, bón phân cho cây và thu hái. Hiện nay, ở trong buôn, nguồn lao động nông thôn nhàn rỗi khá dồi dào, nên chị Ka Truynh đã vận động được 3 hộ chị em cùng làm theo; đồng thời trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc và nhận bao tiêu sản phẩm cho bà con.

Ông K’Tình - người dân thôn Duệ, xã Đinh Lạc, huyện Di Linh chia sẻ: “Vợ chồng chị Ka Truynh rất cần cù lao động sản xuất, rất tích cực, chịu khó học hỏi, dám nghĩ, dám làm trong việc chuyển đổi cây trồng, vật nuôi mang lại hiệu quả kinh tế cho gia đình. Qua theo dõi, tìm hiểu mô hình trồng bí Nụ của gia đình chị Ka Truynh, đây là mô hình đầu tiên được thực hiện ở địa bàn xã và nhận thấy hiệu quả kinh tế mang lại cao hơn và nhàn hơn so với trồng dâu, nuôi tằm. Đây được xem là hướng đi mới cho bà con trong buôn chúng tôi trong việc đa dạng hóa cây trồng, vật nuôi để từng bước cải thiện và nâng cao đời sống”.

NDONG B'RỪM