Khám phá du lịch sinh thái rừng độc đáo ở Đồng Nai
Tỉnh Đồng Nai hiện có tổng diện tích rừng được quy hoạch gần 349 ngàn hécta, là một trong những địa phương có hệ sinh thái rừng độc đáo, đa dạng nhất so với các tỉnh, thành khu vực phía Nam. Đây là tiềm năng cũng như lợi thế phát triển du lịch sinh thái rừng của tỉnh.
Khách du lịch chụp ảnh bên cây di sản tại Vườn quốc gia Bù Gia Mập. Ảnh: Ngọc Liên
Đến với Đồng Nai, du khách được trải nghiệm các hệ sinh thái rừng như: hệ sinh thái rừng mưa nhiệt đới, rừng kín thường xanh, rừng thường xanh nửa rụng lá, rừng tre nứa… trải khắp các địa bàn của tỉnh gồm: Vườn quốc gia (VQG) Bù Gia Mập; VQG Cát Tiên; Khu Bảo tồn Thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai; Các rừng phòng hộ: Tân Phú, Long Thành; núi Bà Rá, núi Chứa Chan… Mỗi điểm đến là một trải nghiệm đáng nhớ níu chân du khách.
Phong phú sản phẩm du lịch sinh thái rừng
VQG Cát Tiên (xã Nam Cát Tiên, tỉnh Đồng Nai) là một trong những VQG nổi tiếng không chỉ trong nước mà với cả thế giới. VQG Cát Tiên được mệnh danh là “ngôi nhà của muông thú” với hơn 1,1 ngàn loài thú, bò sát và côn trùng. Nơi đây là điểm dừng chân của hàng chục cá thể voi sinh sống và các loài động vật hoang dã khác. Trong đó có những động vật thuộc nhóm nguy cấp, quý, hiếm nằm trong Sách đỏ thế giới như: loài vượn đen má vàng, gấu ngựa, gấu chó, bò tót, voi, chà vá chân đen, hoẵng…
Giám đốc VQG Cát Tiên Phạm Xuân Thịnh cho biết: VQG Cát Tiên là điểm đến khám phá sinh thái rừng, có diện tích hơn 82 ngàn hécta. Thời gian qua, VQG Cát Tiên đã là điểm đến ưa thích của du khách muốn trải nghiệm không gian thiên nhiên cũng như khám phá đa dạng sinh học của tỉnh, đồng thời, hướng tới du lịch có trách nhiệm gìn giữ những giá trị thiên nhiên, môi trường.
Đồng Nai hiện có hàng ngàn doanh nghiệp sản xuất công nghiệp. Trong tương lai, lĩnh vực thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tiếp tục được quan tâm và phát triển. Vấn đề đặt ra đối với Đồng Nai hiện nay là phải gìn giữ tối đa hệ sinh thái để “tiêu hóa” hết lượng phát thải từ các công ty sản xuất. Bên cạnh việc nâng cao ý thức gìn giữ, nhiều nhà khoa học cũng như lãnh đạo tỉnh quan tâm đến việc cân bằng carbon của tỉnh, là một trong những công cụ khi tỉnh thu hút FDI trong thời gian tới. Do đó, VQG Cát Tiên sẽ nỗ lực phát triển du lịch gắn với bảo vệ nghiêm sự đa dạng sinh học, phát huy những giá trị của rừng, bảo đảm phát triển vững mạnh ngành “công nghiệp không khói” của địa phương.
Ông PHẠM XUÂN THỊNH, Giám đốc Vườn quốc gia Cát Tiên
Với mục tiêu phát triển du lịch bền vững, du lịch có trách nhiệm, VQG Cát Tiên luôn gửi thông điệp đến khách du lịch ngay từ khi bước chân vào vườn là không xả rác, hạn chế rác thải nhựa, gìn giữ môi trường xung quanh… Riêng với cán bộ, nhân viên của vườn luôn nêu cao tinh thần giữ gìn vệ sinh môi trường, mỗi người luôn phải tự giác nhặt rác khi thấy. Với những việc làm trên, VQG Cát Tiên được du khách đánh giá rất cao về môi trường cũng như tạo được nét riêng.
Đến với VQG Bù Gia Mập, địa danh nằm ở phía Bắc của tỉnh Đồng Nai, thuộc địa bàn 2 xã Bù Gia Mập (trên 88% diện tích rừng) và xã Đăk Ơ. VQG Bù Gia Mập có tổng diện tích trên 25 ngàn hécta. Đây cũng là địa bàn sinh sống chủ yếu của đồng bào dân tộc M’nông và S’tiêng (trên 70%).
Giám đốc VQG Bù Gia Mập Vương Đức Hòa cho biết: Thời gian qua, VQG Bù Gia Mập đã mở thêm các tuyến du lịch khám phá tài nguyên rừng, thác nước, cảnh quan thiên nhiên đặc trưng của vùng chuyển tiếp từ Tây Nguyên xuống đồng bằng Nam Bộ. Phối hợp với chính quyền địa phương các cấp phục dựng lại Điểm cuối đường ống dẫn xăng dầu VK96; khôi phục, gìn giữ nghề truyền thống, ẩm thực, trang phục truyền thống của người S’tiêng, M’nông và các dân tộc khác trên địa bàn. Đồng thời, xây dựng các sản phẩm du lịch đặc trưng, các sản phẩm OCOP cho địa phương…
Theo ông Vương Đức Hòa, thời gian tới, VQG Bù Gia Mập sẽ phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức các lớp tập huấn kỹ năng du lịch cho người dân (hướng dẫn, nấu ăn, làm homestay…). Các hoạt động du lịch sinh thái cộng đồng được phát triển theo hướng thân thiện với môi trường, du lịch xanh, du lịch thiện nguyện có sự tham gia tích cực của người dân đã mở ra cơ hội sinh kế mới, góp phần quảng bá hình ảnh địa phương, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống.
Phát triển sản phẩm du lịch sinh thái rừng xứng tầm quốc tế
Với những giá trị phong phú về tài nguyên du lịch sinh thái rừng, cùng với những tiềm năng là tỉnh thuộc tốp đầu cả nước về thu hút các dự án đầu tư nước ngoài, có thị trường khách du lịch trong nước và quốc tế dồi dào; đặc biệt khi Cảng hàng không quốc tế Long Thành đi vào hoạt động dự kiến sẽ là “bệ phóng” để ngành du lịch Đồng Nai “cất cánh”.
Đề án Du lịch sinh thái nghỉ dưỡng giải trí của Ban Quản lý rừng phòng hộ Tân Phú (xã Định Quán) được UBND tỉnh thông qua vào đầu năm 2023, nhằm khai thác những lợi thế du lịch, đặc biệt là khu vực thác Mai với cảnh quan thiên nhiên và hệ sinh thái đa dạng, bàu Nước Sôi có nhiệt độ nóng quanh năm từ 500C-600C, có lợi thế khai thác mô hình du lịch nghỉ dưỡng, chăm sóc sức khỏe. Đây là đề án phát triển du lịch sinh thái rừng đầu tiên của Đồng Nai được thông qua sau nhiều năm điều chỉnh, sửa đổi theo quy định. Theo đề án nói trên, có 13 điểm với 8 tuyến du lịch được hình thành tại khu vực thác Mai - bàu Nước Sôi. Trong đó, phần lớn các điểm du lịch nằm ở khu vực xã Định Quán và một phần nhỏ ở xã Tân Phú. Hiện dự án đã có nhà đầu tư đang triển khai thực hiện.
Sau Đề án Phát triển du lịch của khu vực thác Mai - bàu Nước Sôi, cuối năm 2023, UBND tỉnh tiếp tục thông qua Đề án Du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí của Khu Bảo tồn Thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai, giai đoạn 2021-2030 với tổng vốn đầu tư dự kiến gần 1 ngàn tỷ đồng. Đây là đề án phát triển du lịch thứ 2 của tỉnh, nhằm khai thác những giá trị sinh thái rừng kết hợp với hồ, nằm trong chiến lược quy hoạch điểm đến du lịch cao cấp.
Tháng 4-2025, tỉnh Đồng Nai tổ chức Lễ khởi động Dự án Du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí núi Chứa Chan. Dự án có quy mô 107 hécta, tổng vốn đầu tư dự kiến gần 18 ngàn tỷ đồng. Núi Chứa Chan có chiều cao 837m so với mực nước biển, được xem là “nóc nhà” của tỉnh Đồng Nai, là “đệ nhị thiên sơn” - ngọn núi cao thứ 2 ở Đông Nam Bộ (sau núi Bà Đen, tỉnh Tây Ninh).
Dự án Du lịch sinh thái núi Chứa Chan được đề xuất với mục tiêu đầu tư xây dựng các công trình gồm: biệt thự nghỉ dưỡng, thương mại liền kề; công trình dịch vụ giải trí, lưu trú, khách sạn; công trình phục vụ vận chuyển khách du lịch loại hình cáp treo, đường sắt leo núi; kết hợp với công viên, cây xanh đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật nhằm khai thác các tiềm năng về khí hậu, cảnh quan sinh thái mang đặc trưng của núi Chứa Chan.
Cùng với các đề án, dự án du lịch sinh thái kết hợp vui chơi, giải trí và nghỉ dưỡng, các điểm đến, khu du lịch đã hình thành trên địa bàn tỉnh cũng hướng theo sự phát triển xanh, bền vững, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Theo đó, một số tuyến du lịch được quy hoạch phát triển trong thời gian tới như: tuyến trải nghiệm du lịch sinh thái rừng tại VQG Bù Gia Mập; tuyến tham quan, dã ngoại và cắm trại tại trảng cỏ Bù Lạch; khu vui chơi, dã ngoại và ẩm thực tại Khu du lịch Đảo Yến Sơn Hà, tour khám phá núi Bà Rá, cùng với tour du lịch quốc tế đang được khảo sát, xây dựng đi qua các địa phương Thành phố Hồ Chí Minh - Đồng Nai - Campuchia - Lào - Thái Lan… Đây sẽ là những tuyến du lịch sinh thái, khám phá, đưa Đồng Nai trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn trong tương lai không xa.
