Khánh Hòa lấy ý kiến người dân về khu tái định cư khi xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2

Quang cảnh buổi khảo sát và lấy ý kiến người dân. (Ảnh: NGUYỄN TRUNG)

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa Trịnh Minh Hoàng chủ trì. Tham dự có đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể; lãnh đạo xã Vĩnh Hải và 50 hộ dân đại diện cho người dân trong vùng dự án.

Người dân xã Vĩnh Hải, tỉnh Khánh Hòa tham dự buổi khảo sát, lấy ý kiến người dân về địa điểm xây dựng khu tái định cư khi xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2.

Trong khuôn khổ buổi khảo sát, Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa đã giới thiệu bản đồ và thuyết minh đề xuất 2 khu tái định cư mới. Cụ thể: Vị trí số 1 tại thôn Mỹ Phong và vị trí số 2 tại thôn Khánh Nhơn 1, xã Vĩnh Hải.

Theo thuyết trình của Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Khánh Hòa Phạm Minh Tân, trước đó, Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Thuận (trước khi sáp nhập) đã đề xuất và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Dự án di dân, tái định cư của các dự án nhà máy điện hạt nhân tại Quyết định số 794/QĐ-TTg ngày 8/6/2015.

Trên cơ sở đó, ngày 5/6/2025, Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Thuận ban hành Quyết định số 339 về phê duyệt Khu tái định cư của Nhà máy điện hạt nhân số 2 tại xã Vĩnh Hải có diện tích 54,40ha với 644 lô đất (một phần diện tích khu tái định cư này nằm trong bán kính 1km từ hàng rào nhà máy).

Tuy nhiên, ngày 17/4/2025 và 11/6/2025, Bộ Khoa học và Công nghệ có Văn bản số 902 và Văn bản số 2286, khẳng định: “Khu vực cấm dân cư là khu vực có ranh giới ngoài cách hàng rào nhà máy tối thiểu 1km”. Đồng thời khuyến cáo trong bán kính từ 3-5km (vùng bảo vệ khẩn cấp-PAZ) chỉ cho phép dân số phát triển tự nhiên, hạn chế trường học, bệnh viện, khu vui chơi đông người, nhằm bảo đảm khả năng ứng phó khi xảy ra sự cố.

Ngày 6/10/2025, Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành Thông tư số 20/2025/TT-BKHCN về sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 13/2009/TT-BKHCN ngày 20/5/2009 của Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ hướng dẫn đánh giá sơ bộ về an toàn hạt nhân đối với địa điểm nhà máy điện hạt nhân trong giai đoạn quyết định chủ trương đầu tư.

Ông Phạm Minh Tân cho biết: Để bảo đảm nguyên tắc việc xây dựng các nhà máy điện hạt nhân phải đúng yêu cầu về an toàn là trên hết, bảo đảm cho việc đánh giá của Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) trước khi cho phép triển khai dự án, Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa giao cho đơn vị phối hợp với xã Vĩnh Hải khảo sát đề xuất một số vị trí khu tái định cư mới, nằm ngoài bán kính 3-5km (vùng bảo vệ khẩn cấp-PAZ), bảo đảm an toàn tuyệt đối cho cộng đồng dân cư, giảm thiểu rủi ro phơi nhiễm phóng xạ trong trường hợp sự cố hạt nhân, đồng thời thuận lợi cho công tác ứng phó khẩn cấp và tổ chức sơ tán khi cần thiết.

Quan trọng hơn, việc bố trí khu tái định cư ngoài PAZ đáp ứng yêu cầu pháp lý, khuyến nghị của Bộ Khoa học và Công nghệ và tiêu chuẩn an toàn của Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế. Vì vậy, đã khảo sát và đề xuất vị trí mới để xây dựng khu tái định cư.

Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Khánh Hòa Phạm Minh Tân giới thiệu và thuyết trình vị trí số 1 tại thôn Mỹ Phong, xã Vĩnh Hải, dự kiến sẽ xây dựng khu định cư mới.

Vị trí số 1 tại thôn Mỹ Phong, xã Vĩnh Hải, thuộc phân Khu số V Quy hoạch xây dựng Khu du lịch Quốc gia Ninh Chữ đến năm 2045, diện tích dự kiến khoảng 69,24ha, khoảng cách từ tâm lò phản ứng gần nhất đến vị trí xây dựng khu tái định cư khoảng 6,8km. Đây là vị trí được đánh giá bảo đảm yếu tố an toàn, phù hợp các quy định, như: Cách tâm lò phản ứng gần nhất khoảng 6,8km, nằm ngoài vùng bảo vệ khẩn cấp (PAZ từ 3-5km), bảo đảm an toàn bức xạ theo khuyến nghị của Bộ Khoa học và Công nghệ và Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế.

Trong tổng diện tích khoảng 69,24ha, dự kiến phân thành 1.095 lô đất ở, diện tích từ 150m2-250m2/lô/24,13ha. Diện tích còn lại được đầu tư hạ tầng xã hội-dịch vụ đồng bộ. Vị trí số 1 được cho rằng không chỉ đáp ứng yêu cầu an toàn hạt nhân mà còn có ưu thế về quy mô, dịch vụ đồng bộ, sinh kế và tiềm năng phát triển du lịch-kinh tế bền vững.

Người dân xã Vĩnh Hải phản biện về vị trí dự kiến xây dựng khu định cư mới.

Tuy nhiên, qua giới thiệu các đặc điểm của vị trí số 1, nhân dân thôn Thái An đã bày tỏ sự không đồng thuận với khu định cư mới, nhiều ý kiến nhân dân phân tích và cho rằng, khu tái định cư mới là vùng đất có thổ nhưỡng xấu, khó sản xuất, thiếu nước, môi trường kém… cho nên không bảo đảm cho sức khỏe và sản xuất,… vì thế, khó có điều kiện nâng cao chất lượng đời sống cho người dân, cho nên đã kiến nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa cần đề xuất Trung ương cho ý kiến chọn vị trí đất khác, phù hợp hơn để xây dựng khu định cư mới. Đồng thời, tỉnh cần kiến nghị Trung ương cho cơ chế, chính sách đặc biệt về giá đền bù, hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất thực hiện dự án, để người dân an tâm.

Ông Võ Văn Bảy, nói: “Người dân thôn Thái An rất phấn khởi khi địa phương được Đảng và Nhà nước chọn làm vị trí xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2, cho nên rất đồng thuận, luôn trong tâm thế sẵn sàng giao mặt bằng để di dời đến nơi ở mới và rất mong sớm được nhìn thấy sự hiện diện của nhà máy điện hiện đại trên vùng đất anh hùng. Tuy nhiên, qua buổi giới thiệu hình ảnh về khu định cư mới và qua các ý kiến phản biện của người dân, chúng tôi nhận thấy chưa phù hợp, chưa bảo đảm hài hòa giữa lợi ích quốc gia và người dân trong vùng dự án. Do đó, kiến nghị tỉnh ghi nhận ý kiến đóng góp xác đáng của bà con và kiến nghị Trung ương sớm có giải pháp phù hợp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bảo đảm tiến độ dự án cũng như quyền lợi của nhân dân”.

Ông Võ Văn Bảy, xã Vĩnh Hải kiến nghị tại buổi họp.

Phát biểu tại buổi khảo sát, lấy ý kiến, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Trịnh Minh Hoàng đã biểu dương tinh thần sẵn sàng hy sinh lợi ích riêng của người dân trong vùng dự án để chung tay đóng góp tích cực vào công cuộc đưa đất nước thực hiện và hướng tới đạt mục tiêu bảo đảm an toàn năng lượng quốc gia, vươn lên phát triển với vị thế mới.

Đồng chí cũng đã giải thích rõ một số vấn đề liên quan đến công tác đền bù, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất theo quy định; đồng thời ghi nhận những ý kiến đóng góp của người dân và chỉ đạo các ngành liên quan tiếp tục phối hợp chặt chẽ với địa phương và nhân dân, khẩn trương tổ chức khảo sát để sớm chọn vị trí thích hợp, tổ chức xây dựng khu định cư mới, đáp ứng yêu cầu chính đáng cho nhân dân.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Trịnh Minh Hoàng phát biểu tại buổi khảo sát, lấy ý kiến người dân về địa điểm xây dựng khu tái định cư khi xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2.

Đồng chí Trịnh Minh Hoàng, nói: “Tỉnh sẽ tiếp tục kiến nghị Trung ương, Chính phủ quan tâm cho địa phương được thụ hưởng các cơ chế chính sách đặc biệt để sớm triển khai và hoàn thành dự án theo tiến độ. Vì vậy, đề nghị bà con phát huy hơn nữa tinh thần vì sự phát triển của quốc gia, tiếp tục hưởng ứng, quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước đã tin tưởng và chọn Vĩnh Hải là nơi xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2”.

NGUYỄN TRUNG - VŨ TÂN