Kho bạc Nhà nước: Hoàn tất điều chỉnh địa bàn, tổ chức bộ máy mới

Từ ngày 15/3/2025, mô hình Kho bạc Nhà nước 2 cấp đã chính thức vận hành, với 20 kho bạc khu vực trực thuộc và Kho bạc Nhà nước Trung ương. Ảnh tư liệu

Điều chỉnh bộ máy gắn với tinh gọn tổ chức

Với tính chất đặc thù, mọi thay đổi về địa giới hành chính đều kéo theo yêu cầu sắp xếp lại địa bàn quản lý ngân sách, điều chỉnh bộ máy tiếp nhận, xử lý chứng từ, tái cấu trúc dữ liệu, đặc biệt là đảm bảo quy trình kiểm soát - thanh toán ngân sách nhà nước (NSNN) luôn được thực hiện kịp thời, chính xác và an toàn.

Trước thách thức đó, hệ thống Kho bạc Nhà nước không đợi đến khi chính quyền 2 cấp chính thức vận hành mới tiến hành sắp xếp. Ngay từ khi có chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, Kho bạc Nhà nước đã chủ động rà soát toàn diện, xây dựng phương án điều chỉnh địa bàn theo từng kịch bản sắp xếp cụ thể, đảm bảo sẵn sàng chuyển đổi ngay khi có quyết định chính thức.

Nhờ sự chủ động này, chỉ trong vài tháng ngắn ngủi, toàn hệ thống Kho bạc Nhà nước từ trung ương tới địa phương đã cơ bản hoàn tất việc điều chỉnh địa bàn, chuyển đổi dữ liệu, sắp xếp trụ sở, bố trí lại nhân sự và củng cố hạ tầng kỹ thuật phục vụ giao dịch. Đáng chú ý, mọi hoạt động thu, chi NSNN vẫn được duy trì ổn định, không xảy ra gián đoạn, bảo đảm quá trình chuyển đổi không ảnh hưởng đến các đơn vị sử dụng ngân sách và người dân.

Một trong những điển hình cho sự chủ động, linh hoạt là Kho bạc Nhà nước Ninh Bình. Trước khi trở thành trụ sở chính của Kho bạc Nhà nước khu vực V, Ninh Bình vốn là một đơn vị thuộc Kho bạc Nhà nước khu vực IV (cùng với Hưng Yên, Hà Nam, Nam Định). Tuy nhiên, sau sắp xếp, khi tỉnh Hưng Yên và Thái Bình hợp nhất, Kho bạc Nhà nước phải điều chỉnh lại cơ cấu quản lý khu vực. Theo đó, Ninh Bình đảm nhiệm vai trò “đầu mối” khu vực V, phụ trách 3 tỉnh: Ninh Bình, Hà Nam, Nam Định.

Ông Hoàng Thanh Phong - Quyền Giám đốc Kho bạc Nhà nước khu vực V chia sẻ, nhờ có kinh nghiệm từ lần sáp nhập trước đây, đơn vị đã khẩn trương sắp xếp chỗ làm việc, nơi ăn ở cho cán bộ từ Hà Nam và Nam Định chuyển về. Đồng thời, tổ chức phân luồng nghiệp vụ, cập nhật hệ thống dữ liệu, thiết lập quy trình phối hợp nội bộ chặt chẽ. Nhờ đó, các giao dịch NSNN trên địa bàn được đảm bảo thực hiện thông suốt, không trễ hạn một chứng từ, không sai lệch một dòng số liệu.

“Từ sắp xếp trụ sở, bàn làm việc đến phân công nhiệm vụ, cập nhật dữ liệu… mọi khâu đều được triển khai trong tinh thần chủ động và trách nhiệm cao nhất. Anh em đều sẵn sàng nhận nhiệm vụ, không nề hà dù phải thay đổi nơi làm việc, nơi ở” - ông Phong cho biết.

Sau sắp xếp đơn vị hành chính, tỉnh Khánh Hòa được sáp nhập với Ninh Thuận, trở thành tỉnh Khánh Hòa mới. Do đó, Kho bạc Nhà nước khu vực XIII được điều chỉnh thành Kho bạc Nhà nước khu vực XIV, phụ trách địa bàn Khánh Hòa và Ninh Thuận.

Ông Nguyễn Đức Mạo - Phó Giám đốc Kho bạc Nhà nước khu vực XIV cho biết, đơn vị đã chủ động phối hợp với cơ quan tài chính, thu và đơn vị sử dụng ngân sách để điều chỉnh số liệu ngân sách năm 2024, hoàn tất quyết toán, đối chiếu số dư, thanh toán vốn đầu tư… chuẩn bị cho thời điểm chính quyền 2 cấp đi vào hoạt động từ 1/7.

Song song đó, công tác tập huấn nghiệp vụ kế toán, kiểm soát chi cho cán bộ được đẩy mạnh; đơn vị sáp nhập cũng được ủy quyền tổ chức tập huấn về quy trình, thủ tục nghiệp vụ. “Khối lượng công việc tăng mạnh, nhưng hệ thống vẫn đảm bảo vận hành thông suốt, không ảnh hưởng đến giao dịch của tổ chức, cá nhân, tiếp tục đẩy mạnh giao dịch điện tử và nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách” - ông Mạo nhấn mạnh.

Chủ động, đồng bộ, thông suốt trong vận hành bộ máy

Việc chính thức bỏ cấp huyện trong mô hình chính quyền mới khiến toàn bộ hoạt động giao dịch ngân sách của chính quyền cấp huyện và các đơn vị sử dụng ngân sách thuộc địa bàn này được chuyển về Kho bạc khu vực phụ trách. Điều đó đặt ra áp lực rất lớn lên hệ thống Kho bạc Nhà nước khi khối lượng chứng từ, số lượng giao dịch và nhu cầu xử lý dữ liệu tăng vọt.

Tuy nhiên, thay vì bị động đối phó, Kho bạc Nhà nước đã chủ động điều chỉnh phương án giao dịch, bố trí lại nguồn nhân lực, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, đặc biệt là dịch vụ công trực tuyến. Nhờ đó, dù không còn Kho bạc cấp huyện, các đơn vị sử dụng ngân sách vẫn có thể thực hiện thủ tục thanh toán qua môi trường số, không cần di chuyển xa, tiết kiệm thời gian và chi phí.

Bên cạnh đó, các hệ thống nghiệp vụ như TABMIS, thanh toán điện tử liên ngân hàng, quản lý ngân quỹ tập trung, cơ sở dữ liệu dùng chung… cũng được Kho bạc Nhà nước cập nhật đồng bộ, giúp kiểm soát chi, thanh toán ngân sách được thực hiện đúng quy trình, đúng thời gian, đúng đối tượng.

Từ ngày 15/3 đến nay - thời điểm Kho bạc Nhà nước chính thức đi vào hoạt động theo mô hình 2 cấp, công tác kiểm soát chi ngân sách tại các Kho bạc khu vực vẫn được duy trì ổn định, không có hồ sơ bị tồn đọng, không xảy ra tình trạng chậm giải ngân, không để “nghẽn mạch” dòng tiền ngân sách. Những vướng mắc ban đầu do thay đổi đầu mối giao dịch, thay đổi địa bàn hành chính đều được xử lý linh hoạt nhờ sự điều hành sát sao của lãnh đạo Kho bạc Nhà nước các cấp, phối hợp tốt với chính quyền địa phương và hỗ trợ kỹ thuật từ Kho bạc Nhà nước Trung ương.

Nền tảng vững chắc cho một giai đoạn phát triển mới

Ông Trần Quân – Giám đốc Kho bạc Nhà nước cho biết, việc điều chỉnh tổ chức Kho bạc Nhà nước theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp không chỉ là một yêu cầu kỹ thuật mang tính tất yếu, mà còn là nhiệm vụ chính trị gắn với các chủ trương lớn của Đảng và Chính phủ về sắp xếp, tinh gọn bộ máy, đổi mới tổ chức và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước.

Thực hiện các kết luận của Bộ Chính trị, cùng với các nghị quyết, chỉ thị liên quan, Kho bạc Nhà nước đã chủ động thông báo tới các cơ quan tài chính địa phương, đơn vị sử dụng ngân sách về danh sách các Kho bạc Nhà nước khu vực, phạm vi phụ trách, đầu mối tiếp nhận và xử lý hồ sơ sau sắp xếp.

Các đơn vị Kho bạc Nhà nước khu vực cũng đã tổ chức tập huấn, hội nghị hướng dẫn nghiệp vụ cho cán bộ xã, kế toán cơ sở để đảm bảo quy trình làm việc mới được thực hiện đúng, đủ, không gây xáo trộn. Các kênh hỗ trợ như tổng đài, email công vụ, tài liệu hướng dẫn điện tử được Kho bạc Nhà nước cập nhật đầy đủ, hỗ trợ kịp thời cho các đơn vị còn lúng túng trong giai đoạn chuyển tiếp.

Có thể thấy, sau gần 4 tháng chính thức vận hành mô hình mới, hệ thống Kho bạc Nhà nước đã chứng minh rõ nét năng lực tổ chức khoa học, sự chủ động trong điều hành, nền tảng công nghệ mạnh mẽ và tinh thần phục vụ tận tụy – sẵn sàng thích ứng và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ trong bối cảnh thay đổi lớn.

Cuộc điều chỉnh địa bàn và tổ chức bộ máy lần này tiếp tục là bước đi mang tính chiến lược, tạo tiền đề để hệ thống Kho bạc Nhà nước chuyển mình theo hướng hiện đại – số hóa – minh bạch. Đây cũng là điều kiện thuận lợi để Kho bạc Nhà nước triển khai các nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới như: hoàn thiện hệ thống thông tin quản lý ngân sách và kho bạc (VDBAS), mở rộng giao dịch điện tử, tăng cường công khai minh bạch trong sử dụng NSNN, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính và nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp./.

Vân Hà